شنوایی سنجی نوزاد چه زمانی انجام می شود؟

گفتار آدمی در سال های نخست زندگی شکل می گیرد و بستگی به درستی شنیدن اصوات و تکرار آن در اطرافش دارد. به عبارتی اگر شنیدن در نوزاد با مشکل روبرو شود، نمی تواند صداهای پیرامون خود را بفهمد و آن را تکرار کند. همچنین قادر به یادگیری زبان گفتاری هم نخواهد بود. به طوری که در این شرایط علاوه بر آن که دچار کم شنوایی می شود، در زبان گفتاری هم دچار اختلال خواهد شد. بنابراین انجام تست های شنوایی سنجی در کودکان آن هم در سال های نخست زندگی اهمیت و ضرورت بالایی دارد. در این مقاله قصد داریم تا به این سوال پاسخ دهیم که شنوایی سنجی نوزاد باید در چه زمانی انجام شود؟

کم شنوایی کودکان به چند نوع تقسیم می شود؟

به طور کلی عارضه کم شنوایی در نوزادان و کودکان به چند نوع تقسیم می شود که در ادامه به بررسی آن ها پرداخته ایم.

• کم شنوایی حسی – عصبی

این نوع کم شنوایی به این علت ایجاد می شود که به سلول های مویی درون حلزون گوش یا پایانه های حسی آسیب وارد می شود. همچنین این عارضه به علت اختلالاتی است که از عصب ناشی می شود.

• کم شنوایی انتقالی

این نوع کم شنوایی به این علت ایجاد می شود که انتقال صدا از کانال گوش بیرونی به گوش درونی با مانع روبرو می شود. در چنین شرایطی علی رغم طبیعی بودن عملکرد گوش درونی، تحریک حلزون گوش با ارتعاش صدا امکان پذیر نیست. می توان گفت شایع ترین علت بروز چنین کم شنوایی در نوزادان و کودکان، اوتیت مدیا است که بیشترین میزان کم شنوایی در کودکان هم از نوع انتقالی است.

• کم شنوایی مرکزی

برخی از کودکان که مبتلا به اختلالات مرکزی هستند، با وجود طبیعی بودن شنوایی، به اختلالات ارتباطی هم مبتلا هستند. می توان گفت تقریبا تمامی دانش آموزانی که دچار مشکلات یادگیری هستند، پیشینه ای از عفونت مزمن در گوش میانی دارند که به افت انتقال صدا منجر می شود.

• کم شنوایی ترکیبی یا آمیخته

این نوع کم شنوایی در واقع زمانی ایجاد می شود که هر دو نوع کم شنوایی حسی عصبی و انتقالی همزمان در نوزاد یا کودک وجود داشته باشد.

اهمیت تشخیص زود هنگام کم شنوایی در نوزادان

مطابق با استانداردهای جهانی که از سال 2007 در سطح کشورها به اجرا گذاشته شده است، ضروری است نوزادان از بدو تولد تا یک ماهگی از نظر سلامت شنوایی تست شوند و مشخص شود که شنوایی سالمی دارند یا دچار مشکل هستند. در نوزادانی که شنوایی سالمی ندارند، تا سه ماه پس از تولد، محل و میزان مشکل در دستگاه شنوایی آن ها مشخص می شود. همچنین تا زمانی که نوزاد به شش ماهگی برسد، ضروری است با توجه به نوع و میزان کم شنوایی درمان های لازم روی او انجام شود. البته از سال 2019، این بازه های زمانی تغییر یافته و پس از یک، دو و سه ماهگی لازم است مراحل تست و درمان کم شنوایی نوزاد انجام شود.

دلیل اصرار بر تشخیص و درمان سریع کم شنوایی نوزاد، آثار منفی و جبران ناپذیر این عارضه روی مغز و عملکردهای تحصیلی، زبانی، گفتاری و اجتماعی کودکان در سال های آتی رشد است. لازم به ذکر است، کودکانی که کم شنوایی آن ها زودتر مشخص شده و درمان های لازم برای آن ها انجام شده است، عملکرد آن در زمینه های مختلف نسبت به همسالان خود دقیقا مشابه و یکسان بوده است. از این رو ضروری است مساله تست و غربالگری کم شنوایی نوزادان و نیز درمان های به موقع آن ها به طور جدی پیگیری و انجام شود.

انواع تست های شنوایی سنجی نوزادان

به طور کلی برای تشخیص کم شنوایی نوزادان از چهار نوع تست شنوایی سنجی استفاده می شود. در این آزمون ها نیاز به آن نیست که نوزاد توانایی و آگاهی بالایی داشته باشد و این تست ها به شکل الکتروفیزیولوژیک انجام می شوند. در ادامه به توضیح مختصر هر یک از این چهار نوع تست پرداخته ایم.

• آزمون ABR

این تست که در واقع همان پاسخ های ساقه مغز شنوایی است، دربرگیرنده آن دسته از پاسخ های عصب شنوایی و ساقه مغز است که به وسیله های الکترودهایی انجام شدهکه در قسمت های مختلف سر و گوش ها کار گذاشته می شود. در این آزمون علاوه بر سه عدد الکترود، یک عدد هدفون هم در گوش قرار می دهند. در طی این آزمون، صداهای کلینیک از طریق هدفون به گوش منتقل می شود و پاسخ های عصبی ساقه مغز هم به وسیله الکترودهایی که نصب شده است، به شکل امواج صوتی روی مانیتور نشان داده می شود.

• آزمون OAE

با انجام تست OAE سلول های مویی بیرونی در واکنش به صداهایی تحریک می شود که به وسیله پروبی درون گوش بیمار، روی مانیتور دستگاه قابل مشاهده است. به طور معمول نوزادان تازه متولد شده ای که در بخش مراقبت های ویژه بیش از پنج روز نگهداری می شوند و همچنین افرادی که از نظر ژنتیکی، سابقه کم شنوایی دارند، افراد در معرض صداهای بلند آن هم به مدت طولانی، کودکانی که بیماری زردی دارند، کودکانی که دچار عارضه مشکلات گفتاری هستند و نیز افرادی که به عفونت های سر و گوش دچار هستند، ضروری است در بازه های زمانی منظم با آزمون OAE ارزیابی شوند.

• آزمون ASSR

این آزمون مشابه تست ABR است و لازم است کودک در حین انجام آن به خواب برود یا این که بدن او کاملا در آرامش باشد. در این تست صدا به داخل کانال گوش فرستاده می شود و دستگاه شنوایی سنج تمام پاسخ هایی که مغز برای آن صدای خاص تولید و ارسال شده است را جمع آوری می کند. سپس بر مبنای پاسخ های جمع آوری و ثبت شده، می توان تشخیص داد که کودک دچار کدام نوع کم شنوایی است. برای انجام این تست لازم است تست ABR هم همزمان برای بررسی میزان و نوع کم شنوایی نوزاد انجام شود.

• تست تمپانومتری

آزمون تمپانومتری یک نوع تست شنوایی سنجی محسوب نمی شود، بلکه روشی است که با آن می توان به عملکرد صحیح پرده صماخ به هنگام آهسته بودن صدا و انتقال فشار هوا به کانال گوش پی برد. با انجام این تست وجود اختلالات در گوش میانی همانند جمع شدن مایع پشت پرده گوش، تشخیص داده می شود.

تست شنوایی سنجی نوزادان باید چه زمانی انجام شود؟

معمولا نوزادان در بدو تولد تحت انجام آزمون های ABR و OAE برای تشخیص کم شنوایی قرار می گیرند. در این صورت اگر نوزاد دچار مشکلات کم شنوایی باشد، در همان ابتدای تولد مشخص می شود. اما این نکته را باید مورد توجه قرار داد که مشکلات کم شنوایی در نوزادان، همیشه به علل مادرزادی و ژنتیکی نیست. ممکن است در برخی موارد نوزاد به علل مختلفی همانند وارد شدن ضربه یا عفونت کردن و نیز در معرض صداهای بلند قرار گرفتن، حس شنوایی آن ها تحت تاثیر قرار بگیرد و مبتلا به کم شنوایی شود. از این رو در بیمارستان ها معمولا نوزادان پیش از آن که از بیمارستان ترخیص شوند، تست های کم شنوایی روی آن ها انجام می شود و این مساله اهمیت بسیاری دارد. به طور کلی تشخیص اختلالات و مشکلات شنوایی در نوزادان باید پیش از سه ماهگی نوزاد انجام شود. همچنین اقدامات و مراحل درمانی هم تا پیش از آن که نوزاد به شش ماهگی برسد، لازم است به انجام برسد.

نکته مهمی که باید خانواده ها به آن توجه خاصی نشان دهند آن است که در صورت انجام نشدن تست شنوایی سنجی در بیمارستان محل تولد نوزاد، ضروری است در سه هفته نخست تولد، تست شنوایی سنجی در یک مرکز معتبر انجام شد. در صورت منفی بودن تست غربالگری کم شنوایی، معمولا مجددا تست دیگری انجام شود. همچنین اگر نتیجه نهایی آزمون غربالگری باز هم منفی شود ضروری است پس از گذشت سه ماه از تولد نوزاد، دوباره این تست تکرار شود تا در صورت وجود عارضه کم شنوایی، بتوان اقدامات درمانی لازم را انجام داد.

کلینیک سمعک آلفا، ارائه کننده انواع تست های تشخیص کم شنوایی نوزادان

با توجه به مطالبی که در بالا بیان کردیم، یکی از مراکزی که انواع تست های شنوایی سنجی برای نوزادان را به طور تخصصی انجام می دهد، کلینیک سمعک آلفا است. از این رو اگر افرادی به دنبال یک مرکز شنوایی سنجی نوزاد در تهران هستند که هم معتبر بوده و هم تست های تشخیصی را به نحو بسیار مطلوب و کیفیت بالایی انجام می دهد، کلینیک سمعک آلفا می تواند گزینه ایده آلی برای آن ها باشد. این مرکز با پیشینه در خور توجه در زمینه درمان اختلالات کم شنوایی و فراهم کردن انواع وسایل و تجهیزات کمک شنوایی، توانسته است جایگاه ویژه ای در میان سایر مراکز و کلینیک ها به دست آورد و هر سال هم با حفظ این جایگاه کوشش می کند خدمات خود را ارتقا دهد.

کلینیک سمعک آلفا با برخورداری از ادیولوژیست های کاملا حرفه ای و آموزش دیده که دوره های تخصصی سطح بالایی را گذرانده اند و همچنین بهره مندی از انواع دستگاه ها و تجهیزات مدرن، تست های شنوایی نوزادان را در مدت زمان کوتاهی و با کیفیت بالایی انجام می دهد. بدین منظور چنانچه نیاز به آن دارید تا نوزاد خود را از نظر شنوایی سنجی مورد ارزیابی قرار دهید، کلینیک سمعک آلفا آمادگی دارد تا خدمات خود را در سریع ترین زمان و نیز هزینه مقرون به صرفه به شما ارائه دهد.