نقش فیزیوتراپی در تقویت عضلات و مفاصل آسیب دیده

فیزیوتراپی یک شاخه تخصصی پویا و فعال در حرفه پزشکی است، که به افراد کمک کرده تا در طول زندگی خود بالاترین سطح عملکرد فیزیکی را داشته باشند. فیزیوتراپی در واقع به درمان، حفظ و بازسازی عملکردهای فیزیکی افراد می‌پردازد.

در فیزیوتراپی با بکارگیری عوامل فیزیکی همچون گرما و سرما و عوامل مکانیکی همچون کشش کمر و کشش گردن ، بکارگیری تجهیزات الکتروتراپی پیشرفته ، تمرینات ورزشی مانند کشش گروه های عضلانی خاص و تکنیک های حرکتی از طریق آموزش صحیح نرمش های درمانی و روش های صحیح فعالیت های روزانه سعی دارد اختلالات بوجود آمده در اثر بیماری ها را به حداقل برساند.

سیستم اسکلتی و عضلانی

سیستم اسکلتی عضلانی شامل انواع مختلفی از ماهیچه است که هر کدام نقش اساسی در عملکرد بدن دارند. ماهیچه ها به فرد اجازه می دهند حرکت کند، حرف بزند و غذا بخورد. آن ها ضربان قلب، تنفس و هضم را کنترل می کنند. سایر عملکردهای به ظاهر نامربوط، از جمله تنظیم دمای بدن و بینایی هم به نوعی به سیستم عضلانی وابسته هستند.

بیماریهای اسکلتی عضلانی و مفصل

بیماری های اسکلتی عضلانی به تمامی بیماری ها و اختلالات مربوط به استخوان ها ، مفاصل و ماهیچه ها اشاره دارد. شایان ذکر است دردی که بر اثر انواع اختلالات اسکلتی عضلانی ایجاد می شود ، زندگی و فعالیت روزمره فرد را دچار اختلال خواهد نمود.

بعنوان مثال بعضی از انواع بیماری های اسکلتی عضلانی ، می توان به موارد ذیل اشاره نمود :

آرتروز مفاصل و ستون فقرات

آسیب های مرتبط با دیسک های بین مهره ای ستون فقرات

انحراف ستون فقرات

التهاب تاندون ها و مفاصل

فیبرومالژیا

سندرم درد میوفاشیال

سندرم تونل کارپال

انواع دردهای ماهیچه ای و دردهای مربوط به سیستم عصبی محیطی

بخش هایی از بدن که امکان ابتلا به بیماری های اسکلتی عضلانی در آن ها وجود دارد ، عبارتند از :

زانو

کمر

گردن

لگن

شانه ها

مچ و انگشتان دست

کف پا و ساق پا

ساختار سیستم عضلانی اسکلتی

عملکرد ماهیچه ها اغلب با فعالیت های پاها، بازوها و سایر اندام ها همراه هستند، اما عضلات در حرکات ظریف تر مانند حالت صورت، حرکات چشم و تنفس نقش دارند. سیستم عضلانی را می توان به سه نوع ماهیچه اسکلتی، صاف و قلبی تقسیم کرد.

شایعترین اختلالات سیستم اسکلتی عضلانی

ختلالات اسکلتی عضلانی شرایطی هستند که می توانند بر روی عضلات، استخوان ها و مفاصل تأثیر بگذارند. رایج هستند و خطر ابتلا به آن ها با افزایش سن بیشتر می شود. شدت می تواند متفاوت باشد. در بعضی موارد باعث درد و ناراحتی می شوند که فعالیت های روزمره فرد را مختل می کند. تشخیص زودرس و درمان آن ها ممکن است به کاهش علائم و بهبود پیش آگهی بلند مدت بیماری کمک کنند.

در زیر به شایعترین اختلالات اسکلتی عضلانی اشاره میکنیم:

آرتروز

آرتروز در حقیقت همان ورم و حساسیت یک یا چند مفصل است. علائم اصلی آرتروز درد مفصلی و خشک شدن آن ها است که معمولاً با افزایش سن فرد بدتر شده و شدت می گیرد. شایع ترین انواع آرتروز شامل استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید می شود.

استئوآرتریت

استئوآرتریت، نوعی بیماری است که باعث تجزیه غضروف می شود که از انتهای استخوان های مفاصل محافظت می کند. این بیماری منجر به ساییدگی استخوان و درد قابل توجه، آسیب به استخوان ها و بافت های همبند، التهاب بافت اطراف و محدودیت در حرکت می شود.

آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصل

یک بیماری خود ایمنی است که باعث التهاب مزمن مفاصل می شود. بیماری های خود ایمنی، بیماری هایی هستند که وقتی بافت های بدن به اشتباه توسط سیستم ایمنی بدن مورد حمله قرار می گیرند بروز می کنند. در حالی که التهاب بافت مفاصل و خود مفاصل از علائم اصلی آرتریت روماتوئید است، این بیماری می تواند باعث التهاب خارج از مفصل و آسیب در اندام های دیگر هم شود. آرتریت روماتوئید می تواند بر روی چندین عضو دیگر بدن تأثیر بگذارد. به همین علت آرتریت روماتوئید را یک بیماری سیستمیک و گاهی بیماری روماتوئید می شناسند. آرتریت روماتوئید که در افراد زیر 16 سال شروع می شود، به آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان یا آرتریت روماتوئید نوجوان JRA معروف است.

تاندونیت یا التهاب تاندون

تاندونیت التهاب یا سوزش تاندون است.

این بیماری باعث ایجاد درد و حساسیت به بیرون از مفصل می شود.

در حالی که تاندونیت ممکن است در هر یک از تاندون ها ایجاد می شود، اما بیشتر در اطراف شانه ها، آرنج ها، مچ دست ها، زانوها و پاشنه رخ می دهد.

برخی از نام های متداول برای مشکلات مختلف تاندونیت، عبارتند از:

آرنج تنیس بازان

آرنج گلف بازان

زانوی جامپر

درمان آسیب های اسکلتی عضلانی و مفصل

تشخیص به موقع انواع بیماری های عضلانی اسکلتی ، عاملی اساسی جهت درمان و جلوگیری از آسیب بیشتر بدن محسوب می گردد.

به عنوان مثال زمانی که بیماری در مراحل اولیه باشد ، با تجویز حرکات ورزشی خاص و همچنین داروهای مسکن می توان درد را تسکین بخشید.

اما چنانچه بیماری شدت یافته باشد ، جهت درمان و کنترل درد ؛ روش هایی وجود دارد که در راستای تسریع روند بهبودی می توان از آن ها بهره برد که فیزیوتراپی مهم ترین نوع آنهاست.

روش های درمانی فیزیوتراپی در آسیب های اسکلتی عضلانی و مفاصل

تمرین درمانی

زمانی که یک برنامه دقیق و شخصی توسط فیزیوتراپیست تهیه می شود، تمرین درمانی می تواند به اهداف صحیح و جلوگیری از صدمات کمک کند. اولین اصل تمرین درمانی این است که تمرین ها باید شامل انواع ورزش های فیزیوتراپی باشد. دوم این که تمرین های ورزشی باید مخصوص ناحیه یا عضله آسیب دیده باشد. در واقع این به این معنی است که نقطه اثر حرکات باید به طور اصولی روی بافت آسیب دیده قرار داشته باشد. همچنین، حتماً پارامتر های تمرینات صحیح فیزیوتراپی در آن استفاده شده باشد. تعداد دفعات یا تعداد تکرار ها در هر ست، تعداد دفعات در هر روز یا هفته، مدت زمان انجام حرکت و ریتم حرکت همگی باید دارای استانداردهای مخصوص فیزیوتراپی باشند.

تمرین درمانی یا فیزیوتراپی معمولا به افراد در پیشرفت، حفظ و بازیابی حداکثر حرکت و عملکرد در طول زندگی کمک می کند.

یک متخصص فیزیوتراپی مشکل را شناسایی کرده و با درمان، توانبخشی و پیشگیری از صدمات مرتبط دیگر به بهبود کیفیت زندگی شما کمک خواهد کرد.

متخصص فیزیوتراپی با استفاده از دانش و مهارت های منحصر به فرد خود می تواند متناسب با نیازهای خاص شما یک برنامه توانبخشی برای بازسازی هرگونه آسیب و کمک به جلوگیری از بروز مجدد آن ها در آینده طراحی کند.

این برنامه به ویژه برای آسیب های ناشی از کار بسیار ضروری است چراکه کار اغلب به معنی تکرار است که باعث آسیب بیشتر مفاصل می شود.

همچنین در بعضی موارد به علت ناتوانی بیماران، فیزیوتراپی در منزل انجام شده و تمرینات و سایر درمان ها توسط فیزیوتراپیست در منزل تجویز می شود.

تحریکات الکتریکی (الکتروتراپی)

تحریک الکتریکی نوعی روش درمانی جسمانی است که به منظور انجام فعالیت‌های مختلف در فیزیوتراپی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر فرد دچار یک آسیب یا بیماری شده باشد که باعث درد یا محدود شدن تحرک عملکردی وی شود در این صورت ممکن است که فیزیوتراپیست از تحریک الکتریکی بعنوان بخشی از برنامه درمانی و توانبخشی وی استفاده کند.

در مواردی که فرد بیمار دچار درد، اسپاسم، التهاب یا ضعف عضلانی است در این صورت ممکن است که فیزیوتراپیست از این روش چند بعدی و جامع به عنوان بخشی از روند درمانی وی استفاده کند.

بنا به دلایل زیادی از تحریک الکتریکی در فیزیوتراپی استفاده می‌شود. می‌توان از الکتروتراپی بعنوان داروهای التهابی استفاده کرد. تحریک الکتریکی ممکن است برای منقبض کردن عضلات ضعیف یا عضلاتی که عملکرد خوبی ندارند مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین الکتروتراپی در کاهش درد و یا اسپاسم عضلات نیز کاربرد دارد.

درمانهای دستی در فیزیوتراپی

درمان دستی نوعی از فیزیوتراپی بالینی است. در این روش از مهارت حرکات دست برای تشخیص و درمان بافت نرم و ساختار مفاصل بدن استفاده می‌شود. فیزیوتراپیست مفاصل، عضلات و بافت‌های بدن شما را به صورت فیزیکی ماساژ می‌دهد تا آسیب‌دیدگی‌های بیومکانیکی را تشخیص داده، درد را کاهش دهد و روند بهبودی شما را افزایش دهد. داشتن مهارت در این روش عضلانی مشخصه‌ای است که فیزیوتراپیست ها را از سایر پزشکان و درمانگران متمایز می‌سازد. از آنجا که روش‌های مختلفی برای انجام درمان‌های دستی وجود دارد، یک فیزیوتراپیست قادر خواهد بود تا بهترین روش که مناسب شرایط شما است را تعیین نماید.

فیزیوتراپیست معین می‌کند که آیا درمان‌های دستی برای وضعیت و بیماری شما مناسب است یا نه. وی همچنین به دلایل زیر درمان‌های دستی را برای عضلات و مفاصل شما مورد توجه قرار می‌دهد.

• کاهش درد
• بهبود بافت‌های اسکاری
• از بین بردن ناهنجاری‌ها یا رشد بافت اسکار
• کمک در حذف مواد محرک شیمیایی
• روان‌تر کار کردن مفاصل
• شل کردن عضلات
• بهبود حرکتی
• از بین بردن موانع مکانیکی حرکت مفاصل که به دلیل درد به وجود آمده‌اند

درمان های فیزیوتراپی برای بیماران معمولا بسیار پر هزینه هستند با این حال، در کلینیک فیزیوتراپی سبلان شرق به علت داشتن قرارداد با بیمه های پایه و اکثر بیمه های تکمیلی و انجام فیزیوتراپی با بیمه، این هزینه‌ها رایگان یا با مبالغ بسیار پایین انجام می شوند.

کلینیک فیزیوتراپی سبلان شرق از سال 1390 آغاز به کار نموده است. این مرکز یکی از مجهزترین کلینیک‌های فیزیوتراپی در شرق تهران است که علاوه بر دارا بودن دستگاه های جدید فیزیوتراپی و بخش مجزای تمرین درمانی، خدمات فیزیوتراپی تنفسی را نیز ارائه می دهد.

شماره تماس:

02186011270