دردسری سخت برای کیسه صفرا

دردسری سخت برای کیسه صفرا

سنگ در شکم!

اگر شکم تان درد بگیرد با خودتان چه میگویید ؟ حتما سراغ شربت معده و هزار و یک جور قرص می روید تا به این صورت، از درد خود بکاهید .در حالی که ممکن است این درد ارتباطی به معده نداشته باشد و شما به سنگ صفرا مبتلا شده باشید. ابتلا به سنگ صفرا یکی از مشکلات شایع محسوب می شود وخیلی از افراد به دردسرهای ناشی از آن دچار می شوند. سنگ کیسه صفرا قابل درمان است و باید برای برطرف کردن آن حتما از پزشک متخصص گوارش کمک گرفت.«دکتر امیر منصور رضا دوست » فوق تخصص گوارش و کبد بالغین و عضو مرکز تحقیقات بیماری های گوارش و کبد بیمارستان فیروزگر ،شمارا با سنگ صفرا و درمان آن آشنا می کند.

بیماری افراد مسن

امار دقیقی مبنی بر این که چه تعداد افراد به سنگ صفرا مبتلا هستندوجود ندارد ولی به طور کلی این بیماری در گروه های سنی مختلف می تواند ایجاد شود . احتمال ابتلا به سنگ کیسه صفرا در دهه دوم زندگی بیشتر است. در سنین 40تا 69 سال ابتلا به سنگ کیسه صفرا شایع است طوری که احتمال ابتلا به سنگ کیسه صفرا دراین سنین چهار برابر بیشتر از احتمال ابتلا در بین افراد جوان است. خانم ها معمولا بیشتر از آقایان به سنگ صفرا مبتلا می شوند که دلیل آن به هورمون های زنانه بر می گرد. دلایل زیادی برای ابتلا به سنگ کیسه صفرا وجود دارد که می توان از میان آن ها به بارداری اشاره کرد . بارداری با تغییرات هورمونی همراه است و می تواند برخی از افراد را مستعد ابتلا به سنگ کیسه صفرا بکند .آن دسته از افرادی که تحت درمان با داروهای هورمونی هستنیا از داروهای ضد بارداری استفاده می کنند ، بیش از سایرین مستعد ابتلا به سنگ کیسه صفرا هستند.

ارثیه سنگی !

وراثت و سابقه خانوادگی یک یاز دلایل مهم برای ابتلا به انواع بیماری ها محسوب می شود و ابتلا به سنگ کیسه صفرا نیز ازاین امر مستثنا نیست. آن دسته از افرادی که یکی از اعضای خوانوادشان به سنگ کیسه صفرا مبتلاست بیش از دیگران مستعد ابتلابه سنگ کیسه صفرا هستند . چاقی یکی دیگر از عواملی است که می تواند احتمال ابتلا به سنگ کیسه صفرا را افزایش بدهد. آندسته از افرادی که سریعا مقدار زیادی وزن از دست می دهندو رژیم های لاغری غیر اصولی می گیرند،بیش از بقیه افراد می توانند به سنگ کیسه صفرا مبتلا شوند. افراد مبتلا به دیابت مستعد ابتلا به انواع و اقسام بیماری های هستند ، این دسته از افراد  می توانند به سنگ کیسه صفرا هم مبتلا شوند . ابتلا به سیروز کبدی(نوعی بیماری کبدی) و مصرف برخی داروها نیز در ابتدا به سنگ کیسه صفرا نقش دارند. بیماری های خونی تالاسمی می توانند باعث ابتلا به سنگ کیسه صفرا شود.

علائم را به خوبی بشناسید

سنگ کیسه صفرا می تواند با عارضه یا بدون عارضه باشد، بدین معنی که برخی از افرادی که به سنگ کیسه صفرا مبتلا می شوند ، هیچ نوع عارضه ای را تجربه نمی کنند . به عبارت روشن تر، ممکن است فرد علائم سنگ کیسه صفرا نداشته باشد و به طور اتفاقی در سونوگرافی سنگ کیسه صفرا دیده شود .گاهی اوقات فرد همزمان سنگ وعلائم معمول سنگ کیسه صفرا را دارد،گاهی هم سنگ وجود دارد اما علائمی غیر معمول در بیمار دیده می شود. برخی از بیماران به سنگ کیسه صفرا مبتلا هستند و علائم آنرا نیز دارند ولی سنگ در سونوگرافی دیده نمی شود .به طور کلی سنگ کیسه صفرا می تواند با دردصفراوی همراه باشد . این درد در یک چهارم بالایی شکم (زیر گودی جناغ یا اپی گاستر )، زیر لبه دنده سمت راست شکم به وجود می آید. درد ناشی از سنگ کیسه صفرا اغلب کمتر از 30دقیقه طول می کشدو با گذشت زمان رو به بهبود می رود. این درد در برخی از افراد حتی ممکن است تا ساعت ها دامه داشته باشد ولی به طور کلی زیر 6 ساعت متوقف می شود. درد ناشی از سنگ کیسه صفرا، بعد از خوردن غذاهای چرب تشدید می شود.دردسنگ کیسه صفرا معمولا در شب ها ایجاد می شود . فواصل بین احساس درد ، از چند ساعت تا جند سال متفاوت است . علاوه بر درد علائمی چون تعریق ، تهوع استفراغ هم می توانند وجود داشته باشند . علائم غیر معمول ناشی از ابتلا به سنگ کیسه صفرا ، می تواند درد در قفسه سینه ،درد شکمی خاص، نفخ، احساسپربودن و سنگینی بعد از غذا ،احساس تورم شکم ،باد گلو ، سوزش در ناحیه قفسه سینه و … باشد .

سنگ داری؟

سونوگرافی یکی از راههای تشخیصی خوب محسوب می شود ولی درآن همیشه نمی توان سنگ را دید. نتایج سونوگرافی در افراد مختلف متفاوت است و همیشه سنگ در کیسه صفرا مطرح نیست بلکه ممکن است درکیسه صفرای فرد به جای سنگ ،شن یا لجن وجود داشته باشد .

عارضه را جدی بگیرید

یکی از نکات مهمی که باید در رابطه با سنگ صفرا باید درنظر گرفت ، عوارض ناشی از ابتلا به سنگ کیسه صفراست. علائم می تواند باعث بروز عوارض شوند . بروز علائم حتی در موارد خفیف می تواند احتمال را دو تا سه درصد افزایش دهد .
التهاب جدار کیسه صفرا یکی از عوارض ناشی از ابتلابه سنگ کیسه صفراست. سنگ می تواند باعث انسداد مجرای صفراوی شود که این انسداد گاهی با التهاب و عفونت همراه می شود. پانکراتیت(التهاب لوزالمعده) یکی دیگر از عوارض این بیماریست .

چطور درمان می شود؟

تشخیص و نوع درمان سنگ کیسه صفرا بر عهده پزشک متخصص گوارش است و درمان درهر فردبا توجه به شرایط بیمار می تواند متفاوت باشد . سنگ کیسه صفراوی که به طور اتفاقی در سونوگرافی دیده می شوند، اگر علائمی نداشته باشند ، نیاز به درمان ندارند . این دسته از افراد زیر نظر متخصصص گوارش آموزش می بینند و در صورت مواجه شدن با علائم باید به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنند.افرادی که به سنگ کیسه صفرا مبتلا و دچار علئم ناشی از آن می شوند، باید بنابر تشخیص پزشک متخصص گوارش جراحی شوندچون علائم ، عوارض ناشی از بیماری را افزایش می دهد.اگر علائم ناشی از سنگ کیسه صفرا تنها یک بار اتفاق بیفتد و تکرار نشود،پزشک متخصص گوارش ، ممکن است درمان جراحی را برای فرد در نظر نگیرد. حتی در شرایطی که سنگ وعلائم غیر معمول هم وجود داشته باشد ، عمل جراحی برای فرد درنظر گرفته می شود ، البته پیش از جراحی ،افراد از نظر نداشتن سایر بیماری ها و مشکلات دیگر بررسی می شوند .

درمان کیسه صفرا در بارداری

خانم های باردار علاوه برتغییرات هورمونی، تحرک کمی دارند که می تواند باعث ابتلا به سنگ کیسه صفرا شود، این دسته از خانم ها به دلیل بارداری ممکن است دچار افزایش کلسترول خون یا چاقی ناشی از بارداری شوند که احتمال ابتلا به سنگ کیسه صفرا را افزایش می دهد . چنانچه سنگ کیسه صفرا باعث بروز علائم نشود ، برای این دسته از خانم ها ،جراحی با شرایط خاص در نظر گرفته می شود. اگر علائم ناشی از سنگ کیسه صفرا یک بار در خانم های باردار اتفاق بیفتد، درمان های حمایتی غیر جراحی انجام می شود ولی در شرایطی که علائم تکرار شوند، باید حتما جراحی انجام شود زمانی جراحی را پزشک متخصص گوارش باتوجه به شرایط بیمار تشخیص می دهد . اگر خانم بارداری نزدیک زایمان دچار علائم ناشی از سنگ کیسه صفرا شود، باید صبر کرد تا نوزاد به دنیا بیاید و شش هفته بعد از زایمان ، جراحی انجام شود .

زیر تیغ جراحی برویم ؟

امروزه یکی از روش های درمانی سنگ کیسه صفرا ، لاپاراسکوپی است، بیمار معمولا بعد از 24 ساعت از انجام این نوع جراحی ،می تواند از بیمارستان مرخص شود . معمولادر جراحی کیسه صفرا را به طور کلی از شکم بیرون می آورند. ممکن است افرادی که علائم خفیف دارند ، سن آنها زیاد است دچار مشکلات قلبی هستند، با روش های غیر جراحی درمان شوند چون عمل جراحی می تواند برای این دسته از افراد مشکلاتی را ایجاد کند . پزشک متخصص گوارش برای این دسته از افراد درمان های دارویی که بر پایه مواد حل کننده سنگ است در نظرمی گیرد یا از امواج سنگ شکن استفاده می کند . این نوع درمان با احتمال عود همراه است ، به طوری که در 15 درصد بیماران، در طول یک سال ، عود بیماری دیده می شود . گاهی ممکن است پزشک اندوسکوپی سنگ را از داخل کیسه صفرا بیرون بیاورد . لرخی از افراد براین باورند که پزشک سنگ های کوچک کیسه صفرا را جراحی نمی کند ، این باور کاملا درست است و در برخی موارد پزشک متخصص گوارش، ممکن است این دسته از بیماران را جراحی نکند.

منبع : تندرستی

گردآوری : هفت گنج