آشنايي با خواص و مضرات زرشك

ترکیبات شیمیایی زرشك

ارزش غذايي زرشك

خواص درمانی زرشك

مفيد در تقویت قلب

• مطالعه‌ای که در Circulation Journal در سال 2012 منتشر شد گزارش کرد که بربامین (ترکیب فعال موجود در زرشک) از قلب در مقابل آسیب ایسکمی (کم‌خونی موضعی) و خون‌رسانی مجدد محافظت می‌کند (در این وضعیت به علت بازگشت جریان خون به بافت، پس از کمبود اکسیژن، آسیب بافتی اتفاق می‌افتد). بربامین این کار را با تنظیم غلظت یون‌های کلسیم داخل سلول‌ها و جلوگیری از فعالیت پروتئینی به نام کالپین ( calpain) که نقش بسیار مهمی در نارسایی قلب ایفا می‌کند، انجام می‌دهد. به علاوه در مطالعه‌ای که در Journal of Cardiovascular Pharmacology در سال 2011 منتشر شد مشخص شد که بربامین انقباض عضلات قلب را با افزایش حساسیت سلول‌ها به کلسیم (ماده معدنی که انقباض عضلات را تنظیم می‌کند) تقویت می‌کند .

زرشک، داروی درمان دیابت و چاقی

• زرشک حاوی ماده شیمیایی به نام بربرین است .
• گروهی بین‌المللی تأثیر بربرین را در کاهش قند خون روی موش‌ها آزمایش کردند و متوجه شدند خوردن آن باعث کاهش میزان قند خون، کم شدن چربی‌های موجود در جریان خون و کارکرد بهتر انسولین در بدن می‌شود و وزن بدن حیوان را کم می‌کند.
• پرفسور دیوید جیمز، رئیس برنامه تحقیقات دیابت و چاقی در موسسه گاروان، در سیدنی، استرالیا گفت: ما درباره درمان دیابت نوع دوم تحقیق می‌کنیم که علت بروز آن اختلال در کار انسولین است. ما حالا مدرک علمی داریم که نشان می‌دهد بربرین کمک می‌کند انسولین خیلی بهتر کار کند.
• بربرین کمک می‌کند انسولین، قند خون را کنترل کند اما به پاک کردن جریان خون از وجود چربی هم کمک می‌کند و ما تصور می‌کنیم که همین امر باعث می‌شود تا در کاهش وزن بدن هم موثر باشد.
• در مطالعه‌ای ديگر که در جولای 2012 منتشر شد گزارش شد که زرشک، در مقابل دیابت نوع 2 از بدن محافظت می‌کند. محققان این مطالعه از شرکت‌کنندگان خواسته بودند که به مدت نود روز برنامه غذایی حاوی زرشک و خار مریم (Silybum marianum) مصرف کنند. نتایج نشان داد که تری گلیسیریدها و کلسترول لیپوپروتئین کم چگال (ال دی ال) و کلسترول کلی کاهش‌یافته و میزان انسولین ناشتا (بالاتر بودن مقدار انسولین ناشتا نشانه مقاومت به انسولین و دیابت است) و هموگلوبین گلیکوزیله ( آزمایش خونی که میزان قند خون متوسط فرد را به مدت دو تا سه ماه پیش از آزمایش نشان می‌دهد) نیز کاهش یافته بود. چنین نتیجه‌گیری شد که زرشک اگر با خار مریم مصرف شود به تثبیت سطح قند خون و درمان دیابت کمک می‌کند

زرشک مفيد در درمان سنگ کلیه 

• زرشک به علت داشتن اسیدهای آلی ملایم بوده و برای درمان سنگ کلیه مناسب است.

پيشگيري از سرماخوردگي با مصرف زرشک 

• یک کارشناس تغذیه گفت: به دلیل وجود ویتامین B فراوان در زرشک، این ماده غذایی می‌تواند در پیشگیری از سرماخوردگی نقش بسزایی داشته باشد. یوسف نقیایی گفت: زرشک یک نوع میوه است و در گروه میوه‌جات قرار می‌گیرد.
• وی گفت: یکی از بهترین ترکیبات موجود در زرشک، ویتامین B فراوان است که در پیشگیری از سرماخوردگی نقش مهمی دارد. همچنین وجود اسیدهای عالی فراوان در این میوه که سبب مزه ترش آن می‌شوند می‌تواند در جذب آهن نقش بسزایی داشته باشد.
• وی ادامه داد: همچنین آهن موجود در زرشک قابل توجه است. از سایر ویتامین‌های موجود در این میوه می‌توان به ویتامین‌های گروه B به خصوص ویتامین B1 ,B2 اشاره کرد که ویتامین B1 یا تیامین می‌تواند عوارض عصبی و حتی پرخاشگری را بهبود بخشد.

فوايد زرشك در محافظت از کبد

• مطالعه‌ای در جولای 2012 در International Journal of Molecular Sciences منتشر شد که نشان داد زرشک خاصیت محافظت از کبد دارد. در این مطالعه حیوانی، پیش درمان با زرشک، آسیب کبد و دی‌ان‌ای را کاهش داده و میزان طبیعی آنزیمهای آنتی اکسیدانی را حفظ کرده و از آسیب کبدی ناشی از ماده شیمیایی سمی به نام تتراکلرید کربن جلوگیری کرد. مطالعات بیشتری برای تأیید این نتایج لازم است.

زرشك مفيد در درمان اسهال

• زرشک می‌تواند به درمان اسهال از جمله اسهال مسافر و اسهال ایجادشده توسط مسمومیت غذایی کمک کند. چند مطالعه نشان داده‌اند که زرشک علائم را سریع‌تر از آنتی بیوتیکها آرام می‌کند که احتمالاً به علت خاصیت قابض آن است. با این حال آنتی بیوتیکها ممکن است در حذف باکتری‌های روده قدرتمندتر از زرشک باشند. چون اسهال باکتریایی ممکن است پیامدهای جدی داشته باشد توصیه می‌شود زرشک همراه با درمان آنتی بیوتیکی استاندارد مصرف شود. همچنین مصرف زرشک با آنتی بیوتیکها ممکن است کارایی آنتی بیوتیکها را کاهش دهد بنابراین پیش از ترکیب این دو با پزشک صحبت کنید.

فوايد زرشك براي پوست

• از آنجایی که زرشک دارای خواص بسیار مفیدی برای بدن و به خصوص پوست می باشد، مصرف آن در مدت زمانی نه چندان طولانی باعث می شود که پوست شما از جوشها پاک شده و به شادابی و شفافیت برسد که بهتر است برای اطمینان بیشتر این کار را خود در منزل انجام دهید و آن به این ترتیب است که: یک قاشق غذا خوری سرپر زرشک را داخل یک فنجان آب ریخته وبه مدت ۸ تا ۹ ساعت بگذارید تا کاملا خیس بخورد که البته این کاررا می توانید از شب قبل هم انجام دهید، سپس زرشکها را در داخل همان فنجان آب با پشت قاشق کاملا له کرده و از صافی رد کنید، آب آن را میل کرده وزرشکها را بر روی پوستتان بمالید و در آرامش بگذارید تا آب آنها کاملا جذب پوستتان شود و بعد با آب ولرم شستشو نمایید.این کار را یک روز درمیان و به مدت یک الی دو ماه انجام دهید تا به نتیجه ی مطلوب و پوستی صاف و شفاف برسید.
• عصاره زرشک ممکن است به آرام کردن علائم وضعیت‌های خاص پوستی مانند آکنه و پسوریازیس مفید باشد. اگر چه تحقیقات بیشتری برای تأیید این فواید باید انجام شود.
• مصرف زرشك باعث روشن شدن پوست مي شود.
• برای درمان جوشهای آکنه هر 6 ساعت دو قاشق از شربت زرشک استفاده شود.

درمان عفونت با مصرف زرشك

• زرشک برای آرام کردن التهاب و عفونت گوارشی، تنفسی، و دستگاه ادراری استفاده می‌شود. این داروی گیاهی برای رفع عفونت‌های قارچی پوست یا واژن نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• انواع عفونتهایی كه زرشك می تواند در درمان آنها مؤثر واقع شود عبارت است از: عفونت گلو، مجاری ادراری، مجاری معده ای- روده ای، ریه ها، عفونتهای مخمری و اسهال.

خواص ضد التهاب زرشك

• در مطالعات آزمایشگاهی مرکز پزشکی دانشگاه مریلند بر روی حیوانات و لوله‌های آزمایشگاه، مشخص شده است که زرشک حاوی ماده شیمیایی بربرین است که خواص ضد التهابی، کاهش فشارخون، و مخدری دارد. بربرین به کنترل تشنج کمک کرده و قادر است باکتری‌ها و انگل‌ها را نابود کند.

مفيد در كاهش دردهاي شكمي و بهبود گوارش

• همچنين این ترکیب عملکرد ایمنی را تقویت می‌نماید و ممکن است با تأثیر بر آرام کردن عضلاتی که روده‌ها را پوشش می‌دهند، به بهبود گوارش و تخفیف درد شکم نیز کمک نماید.

ساير خواص زرشك

• تقویت سیستم ایمنی بدن
• پایین آورنده چربی خون
• پایین آورنده اوره
• شستشوی کبد و کلیه
• بهترین دوست کبد و پوست
• بهترین در درمان آفت دهان
• مفید در درمان جوش صورت و بدن
• بهبود گوارش و کوچک کننده شکم
• مفید در درمان سنگ کیسه صفرا
• رفع عطش(بهترین برای افرادی که بیش از اندازه به آب احساس نیاز می کنند )
• بهترین جایگیزین برای قرص متفورمین
• برای درمان پر شدن كیسه صفرا، آب آلبالو و آب زرشك را مخلوط كرده به مدت هفت روز، روزی 3 بار هر بار سه قاشق غذاخوری مخلوط كنید.
• برای رفع حرارت معده و جگر می‌توان از آب زرشك استفاده كرد.
• برای تقویت هاضمه از دم كرده زرشك همراه با كمی زعفران میل كنید.
• برای درمان اسهال خونی، ورم و زخم معده و روده و اثنی عشر 50 گرم زرشك را در یك لیتر آب خیس كرده سپس حرارت دهید صاف نموده روزی یك استكان میل شود.
• كسانی كه نارسائی كبد، كلیه و سوء هاضمه دارند می‌توانند از شربت زرشك استفاده كنند.
• برای صاف شدن خون از شربت زرشك استفاده كنید.
• برای درمان جوشهای آكنه هر 6 ساعت دو قاشق از شربت زرشك استفاده شود.
• زرشك از سرطان روده جلوگیری می‌كند.
• برای درمان تنگی نفس از شربت زرشك استفاده شود.
• كسانی كه غصه می‌خورند شربت زرشك بخورند.

فوايد برگ زرشك

•  آب آوردگی بدن را برطرف می کند .
•  اسهال های مزمن را درمان می کند .
• برگ زرشک دری مقدر زیادی ویتامین C می باشد بنابراین در درمان بیماری اسکوربوت اثر مفید درد .
• جویدن برگ زرشک باعث محک شدن لثه و دندان می شود .
• درموقع آنژین و گلو درد ، دم کرده برگ زرشک را غرغره کنید .
• برگ زرشک در درمان رقیق شدن خون نافع است.
• برای درمان خونریزی‌هایی كه در فاصله قاعدگی رخ می‌دهد می‌توان از جوشاندة برگ زرشك استفاده كرد (5 گرم در 200 سی‌سی آب).

فوايد ريشه و پوست درختچه زرشك

سبوس ریشه و ساقه این گیاه خاصیت درمانی دارد.

ریشه وساقه این گیاه زردرنگ است و اروپاییها و آمریكای شمالی برای رنگ آمیزی لباس از آن استفاده می كردند. اما تركیبات موجود در سبوس این گیاه زرشك را به عنوان یك گیاه درمانی مطرح كرده است.

• پوست ریشه درختچه زرشك از لحاظ طبع گرم و خشك است.
• ریشه  ی زرشک اثر مسهل داشته و برای ترک تریاک مفید است.
• دم كرده ریشه زرشك ضدتب می‌باشد. (5 گرم در 200 سی‌سی آب)
• اب زرشک بسیار خنک و صفرا بر و بر طرف کننده یتشنگی است و حرارت معده و جگر را فرو مینشاند.
• ریشه و پوست ساقه ی زرشک اثر تصفیه کننده داشته و ضد عفونی کننده ی خون است.
• ریشه و پوست ساقه ی زرشک مقوی و اثر مسهل دارد.كسانی كه یبوست دارند می‌توانند از دم كرده ریشه زرشك استفاده كنند. (5 گرم در 200 سی‌سی آب)

تداخلات دارويي

زرشک یک داروی گیاهی قوی است و تداخل آن با داروهای شیمیایی و یا گیاهی دیگر کامل مشخص نیست اما در موارد زیر نباید همزمان زرشک مصرف کرد:

• آنتی بیوتیکها- زرشک ممکن است با آنتی بیوتیک تداخل ایجاد کرده و تأثیر آن را کاهش دهد.
• ضد انعقادها (رقیق‌کننده خون) – زرشک ممکن است کارایی داروهای رقیق‌کننده خون را کاهش دهد.
• آنتی هیستامین‌ها- زرشک ممکن است تأثیر آنتی هیستامین‌ها را افزایش دهد.
• داروی فشارخون- زرشک تأثیر کاهش‌دهنده فشارخون داشته و ممکن است تأثیر این داروها را افزایش دهد
• دیورتیکها- زرشک ممکن است تأثیر این داروها را افزایش دهد
• داروهای دیابت – زرشک ممکن است قند خون را کاهش داده و تأثیر این داروها را تشدید کند.

مضرات زرشك 

• زياده روي در مصرف زرشك موجب نفخ مي شود.
• كسانی كه سرفه می‌كنند زرشك برای آنها مناسب نیست. اگر خواستند میل كنند همراه عسل استفاده شود.
  مصرف مقدر زیاد زرشک و یا ساقه و برگ آن برای زنان حامله مناسب نیست زیرا رحم را تحریک می کند و ممکن است باعث سقط جنین شود.
• میزان مصرف بالای این گیاه به مدت طولانی می تواند سبب ناراحتی معده و روده ها شود و جذب ویتامین B كافی در بدن را مشكل كند.
• عصاره زرشک که از برگ‌ها و پوست آن گرفته شده است، ممکن است در صورتی که زیاد مصرف شود مسمومیت ایجاد کند.
• دوز زیاد زرشک ممکن است موجب شوک، خونریزی بینی، تهوع، استفراغ، کاهش فشارخون، دشواری تنفس، کاهش ضربان قلب و آسیب بالقوه به کلیه شود.
• عصاره گیاهی زرشک را بدون نظارت پزشک نباید به کودکان بدهید.
• مصرف عصاره گیاهی زرشک در دوران بارداری و شیردهی نیز توصیه نمی‌شود.
• زرشک برای مصرف بلندمدت به علت خطر بالقوه مسمومیت توصیه نمی‌شود و نظارت پزشکی لازم است.
• مصرف زیاد آب زرشک به صورت روزانه توصیه نمی شود مقدار گقته شده در طول 24 ساعت کافی می باشد.

هشدار:

علائم مسموميت ناشي از  مصرف زرشک شامل گیجی، خون‌دماغ، اسهال، تحریک کلیوی و نفریت است.

طرز تهيه جوشانده زرشک

مقدر ۲۰-۱۰ گرم پوست ریشه یا ساقه و یا میوه زرشک را در یک لیتر آب ریخته و آنرا بجوش بیاورید سپس آنرا از روی اجاق برداشته بگذارید برای مدت ۱۰ دقیقه بماند . این جوشانده را صاف کرده و با شکر یا عسل شیرین کنید . مقدر مصرف روزانه آن سه فنجان در فاصله بین غذاهاست .

طرز تهيه تنطور زرشک

این تنطور را می توانید از فروشگاههای گیاهان دارویی و یا برخی از داروخانه ها خریدری کنید . مقدر مصرف آن ۲۰-۱۰ قطره سه بار در روز می باشد .

طرز تهيه دم کرده زرشک 

مقدر ۴۰ گرم زرشک را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید مدت ۱۰ دقیقه بماند سپس آنرا با شکر یا عسل مخلوط کنید . مقدر مصرف آن سه فنجان در روز و در فاصله بین غذاهاست .

طرز تهیه شربت زرشك

آب زرشك 500 سی‌سی + آب سیب 500 سی‌سی + آبلیمو 250 سی‌سی + شكر 500 گرم . این مخلوط را آهسته حرارت دهید تا به قوام آید.

جهت مشاهده خواص و مضرات انوع سبزیجات اینجا کلیک کنید

جهت مشاهده خواص و مضرات انواع میوه ها اینجا کلیک کنید

جهت مشاهده خواص و مضرات انواع ادویه جات اینجا کلیک کنید

گردآوری و نوشته شده توسط گروه هفت گنج – اختصاصی هفت گنج

www.7ganj.ir

* کپی برداری بدون ذکر نام و لینک فعال به هفت گنج مجاز نیست.