چرا گاهی یک آهنگ ساعت ها در ذهن تکرار می شود؟

فرآیند گیر افتادن آهنگ سمج در ذهن ما یک فرآیند غیر ارادی است و مطالعه مکانیزم آن بسیار دشوار است.به بیان دیگر چگونگی به دام افتادن آهنگ در مغز به طور کامل درک نشده است...

فرآیند گیر افتادن آهنگ سمج در ذهن ما یک فرآیند غیر ارادی است و مطالعه مکانیزم آن بسیار دشوار است.به بیان دیگر چگونگی به دام افتادن آهنگ در مغز به طور کامل درک نشده است. برخی از دانشمندان نشانه هایی یافته اند که انسان های باستان دانش خود را با استفاده از آهنگ ها منتقل می کردند که ممکن است منشا این پدیده در انسان های امروزی باشد.

در طي ۲۰۰ هزار سال تمدن بشر، حقايق، تاريخ، فرآيندها و ساير اطلاعات به شکل لغات محاوره اي و شعر مبادله شده اند. اين يافته ها دانشمندان را به اين نتيجه رسانده که سخت افزار مغز انسان به گونه اي تعليم يافته تا اطلاعات موجود در کلمات محاوره اي و اشعار را رمز گشايي کند و به اين وسيله اطلاعات را به خاطر بياورد. امروزه براي بسياري از انسان ها به خاطر سپردن اطلاعات به شکل موزون و ريتميک آسان تر است.

تئوري سخت افزاري مغز بر اين اساس استوار است که موسيقي يک تجربه چند حسي است يعني در حالي که نت ها و شعر در حافظه ثبت مي شود، احساسات و عقايد هم به همراه آن ها ذخيره مي شوند. هنگامي که اين احساسات يا عقايد براي فرد يادآوري مي شوند، آهنگ نيز به ياد آورده مي شود. به اين فرآيند “يادآوري ناآگاهانه” مي گويند.
در يک پژوهش محققان قسمت هايي از آهنگ هاي مشهور را براي افراد مورد آزمايش پخش مي کردند و متوجه شدند که بخش مربوط به شنيدن در کورتکس مغز متن آهنگ را در ذهن تکميل مي کند و اين فرآيند پس از قطع آهنگ نيز ادامه مي يابد.
هر چه شما به يک آهنگ بيشتر گوش کنيد، احتمال اين که در ذهن شما به دام بيفتد بيشتر خواهد شد. افرادي که به اختلال وسواس فکري – عملي مبتلا هستند بيشتر در معرض اين پديده هستند. بر اساس يافته هاي مطرح شده در دهمين کنفرانس درک و شناخت موسيقي، بيش از ۹۰ درصد انسان ها هفته اي يک بار، و ۹۸ درصد انسان ها حداقل يک بار در زندگي اين پديده را تجربه مي کنند.

محققان دو عامل را براي گير افتادن يک آهنگ در ذهن شناسايي کرده اند:

1- تکرار

گوش دادن به يک آهنگ شايع ترين دليل به دام افتادن آن در ذهن است. اين عامل به زمان گوش دادن به آهنگ و دفعات تکرار آن بستگي دارد.

2-هم خواني

گاهي اوقات محيطي که در آن به موسيقي گوش مي دهيد به عنوان محرک عمل مي کند. هم خواني آهنگ با آنچه در اطراف شما روي مي دهد موجب مي شود که با قرار گرفتن در شرايط مشابه آهنگ را به خاطر بياوريد.
افراد وسواس، بيشتر دچار پديده به دام افتادن و تکرار آهنگ در ذهن مي شوند

ويژگيهايي که در تکرار يک آهنگ در ذهن موثرند:

1- آهنگ

به طور کلي آهنگ هايي با نت هاي طولاني و زيروبم هاي کوتاه تر بيشتر در ذهن مي مانند و خواندن آن ها حتي براي انسان هاي تعليم نديده نيز آسان است.

2- انسان ها

– عاشقان موسيقي:

رابطه اي محکم بين افرادي که اهميت زيادي براي موسيقي قائلند با توالي و تکرار آهنگ در ذهن برقرار است. افراد علاقمند به موسيقي بيشتر به آهنگ ها گوش مي دهند و همين امر موجب تکرار شدن بيشتر آهنگ در ذهنشان مي شود.

– شخصيت هاي وسواسي :

افراد وسواس (البته نه به شکل بيمار گونه) بيشتر دچار پديده به دام افتادن و تکرار آهنگ در ذهن مي شوند. در برخي موارد گزارش شده که داروهايي که براي کنترل اختلال وسواس تجويز مي شوند، به دام افتادن آهنگ ها را کاهش مي دهند.

– افراد خسته و مضطرب

آهنگ هاي سمج بيشتر به سراغ افراد بيکار، خسته و مضطرب مي آيند. در اين حالت ها سيستم دفاعي مغز آنقدر ضعيف است که يک آهنگ به راحتي مي تواند کنترل ذهن را در دست گيرد.