آشنايي با علل و روشهاي طبيعي درمان خارش بدن

همه ما تا به حال دچار خارش شده ايم. اين مشکل شايع گاهي آنقدر شديد مي شود که حتي پزشکان نيز در درمان آن ناتوان مي شوند. در اين مقاله از 7 گنج ، مهمترين علل خارش بدن و روشهاي طبيعي درمان خارش بدن را گردآوري كرده ايم. با ما همراه شويد …

مهمترين علل خارش بدن 

1- خشكي پوست

خارش پوست بیشتر اوقات در اثر خشکی پوست رخ می‌دهد. خشکی پوست هم در اثر عوامل محیطی اتفاق می‌افتد.

این عوامل محیطی عبارتند از: هوای گرم یا سرد با رطوبت پایین، استفاده طولانی مدت از وسایل تهویه هوا یا گرماده در خانه، شستشو یا حمام کردن زیاد.

سایر شرایطی که باعث خشکی پوست می‌شوند شامل: مشکلات پوستی، بیماری‌های داخلی،آلرژی‌ها (حساسیت‌ها) و واکنش‌های دارویی است که ما در اینجا آنها را برای شما شرح می‌دهیم.

2-نارسایی مزمن کلیه

شایع‌ترین علت سیستمیک خارش، نارسایی مزمن کلیه است. اکثر مبتلایان به این نارسایی و ۸۰ درصد بیماران دیالیزی دچار خارشند. عوامل مختلفی در مورد علت آن بیان شده است. از جمله افزایش هیستامین و درمان انتخابی آن استفاده از اشعه ماوراء بنفش B می‌باشد.

3- کلستاز

خارش شکایت شایعی در بیماری‌های انسداد صفراوی کبد خصوصاً یرقان‌های صفراوی است. علل مختلفی در مورد علت خارش در این بیماران ذکر شده از جمله رسوب املاح صفراوی خاص با غلظت معین در پوست. درمان‌های متعددی پیشنهاد شده اما درمان انتخابی این نوع خارش، کلیسترامین می‌باشد.

4- فقر آهن

یکی از علل خارش فقر آهن است. به نظر می‌رسد گرچه مبتلایان به کمبود آهن از خارش شکایت دارند اما خارش آنها تنها به دلیل کمبود آهن نمی‌باشد و عوامل جنبی دیگر نیز در این مشکل دخیل است ولی به هر صورت این نوع خارش به درمان با آهن پاسخ می‌دهد.

5- پلی سیتمی ورا (تعداد بیش بیشتر از حد طبیعی گلبول‌های قرمز)

۵۰ درصد مبتلایان به این بیماری دچار خارش هستند که در تماس با آب (با هر درجه حرارتی) ایجاد می‌شود. در این بیماران تحریک منتشر و شدید پوستی و خارش، بلافاصله بعداز خارج شدن از آب ایجاد می‌شود که ۶۰ – ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.

6- خارش ناشی از آب

در این حالت، خیس شدن پوست با آب در هر حرارتی، باعث خارش شدید با یک حالت حمله‌ای می‌شود. خارش معمولاً بلافاصله پس از خارج شدن از آب صورت گرفته و حدود یک ساعت طول می‌کشد. پوست هیچ تغییری نشان نمی‌دهد و هیچ اختلال سیستمیک همراه وجود ندارد. این حالت همچنین در اثر تغییر ناگهانی حرارت پوست مثلاً‌ صبح‌ها هنگام پوشیدن لباس نیز اتفاق می‌افتد. یک سوم بیماران سابقه فامیلی مثبت دارند. به اغلب این بیماران برچسب روانی زده می‌شود چون در معاینه هیچ علامت پوستی ندارند.

7- خارش در بیماری‌های غدد

الف) پرکاری تیروئید

ممکن است سبب خارش محدود در ناحیه مقعدی – تناسلی (به علت عفونت قارچی) و یا خارش منتشر (به علت افزایش جریان خون پوست و کاهش آستانه خارش و تحریک گیرنده‌های خارش) شود.

ب) کم‌کاری تیروئید

می‌تواند سبب خارش محدود و یا خارش منتشر (به علت خشکی بیش از حد پوست) گردد.

ج) دیابت

سبب خارش محدود در ناحیه تناسلی و یاخارش ناحیه پوست سر می‌گردد اما باعث خارش منتشر نمی‌گردد.

د) خارش در خانم‌ها بعد از یائسگی

می‌تواند محدود و یا منتشر باشد. معمولاً خارش منتشر در این بیماران، حمله‌ای و همراه با حملات گرگرفتگی می‌باشد. خارش این بیماران مداوم، اما غیرقابل تحمل نیست و باعث خراشیدن شدید نمی‌شود. این خارش در شب‌ها که بدن گرم می‌شود شدیدتر است.

8- خارش رواني

این نوع خارش روانی غالباً منجر به خراش‌های شدید در اثر حملات خارانیدن خیلی کوتاه و ناشایع در طول روز یا شب می‌گردد و پوست اینها غالب اوقات بدون علامت است.

اضطراب و یا افسردگی می‌تواند باعث بروز خارش در این بیماران شود. اطمینان بخشیدن به بیمار که خارش وی مریضی نیست، ممکن است در بعضی از مبتلایان به خارش ناشی از اضطراب و یا افسردگی پایان دهد.

9- خارش به واسطه اختلالات عصبی و سیستم دفاعی

بعضی اوقات بیماری‌های عصبی مانند ضایعات مغزی، MS و تومورهای مغزی می‌توانند باعث خارش گردند. خارش همچنین به عنوان علامت مراجعه در ایدز توصیف گردیده است.

10- خارش در حاملگی

به طور کلی ۲۰-۲ درصد خانم‌های حامله مبتلا به خارش می‌شوند که غالباً به علت کلستاز حاملگی است.

11- آفتاب

آفتاب نيز يکي از علل خارش است. آفتاب سوختگي پوست، خود همراه با خارش است. از آن گذشته، آفتاب ، پوست را خشک مي کند که اين نيز خود موجب خارش مي شود

12- آلرژی‌ها

پشم، مواد شیمیایی، صابون و سایر مواد محرک می‌توانند باعث خارش پوست شوند. گاهی اوقات مواد آرایشی باعث آلرژی و خارش می‌شوند.آلرژی‌های غذایی نیز می‌توانند باعث خارش پوست شوند.

13- واکنش به مصرف برخی داروها

واکنش به مصرف برخی داروها مثل آنتی بیوتیک ها، داروهای ضدقارچ و مسکن‌ها می‌تواند باعث ایجاد جوش و خارش پوست شود.

روشهاي طبيعي درمان خارش بدن

درمانگران طب طبيعي در سراسر جهان بر اين باورند، برخي از گياهان دارويي مي توانند تا حد زيادي خارش را در بدن كاهش دهند.

1- كمپرس آب يخ يا آب و سركه

نخستين اقدام براي برطرف کردن احساس خارش، استفاده از پمادها و کرم هايي است که مواد موثر در برطرف کردن خارش دارند. مي توان برخي از اين پمادها را بدون نياز به نسخه پزشک از داروخانه ها تهيه کرد. همچنين کمپرس آب يخ يا آب و سرکه مي تواند خارش را تسکين دهد.

2-حمام روغن نعناع

لگن یا وان حمام را با آب گرم پر کنید و 4 قاشق مرباخوری روغن نعنا به آن اضافه کنید. حداقل برای 20 دقیقه در این آب قرار بگیرید. این درمان خانگی برای بهبود خارش متوسط تا شدید پوست موثر است.

3- خمير عسل و دارچين

2- 3 قاشق غذاخوری عسل را با 3 قاشق غذاخوری پودر دارچین مخلوط کنید تا خمیر نرمی به دست آید. این خمیر را روی قسمتی که می‌خارد، برای چند دقیقه بمالید.

این مخلوط خارش را برطرف می‌کند. بعد از این که خارش کاملاً رفع شد، این خمیر را از روی پوستتان بشویید.

4- حمام جوي دو سر

3- 2 لیوان جوی دو سر پرک شده را در یک وان یا لگن پر از آب گرم بریزید و با دستتان آن را مخلوط کنید. 20 دقیقه در این آب قرار بگیرید تا خارش و خشکی پوست برطرف شود.

5- سركه سيب

 3 قاشق غذاخوری سرکه سیب را با 120 میلی لیتر آب گرم مخلوط کنید. لیف حمام را با این محلول خیس کنید و به آرامی قسمت خارش دار را با آن بشویید. این کار را ادامه دهید تا خارش برطرف شود. شما می‌توانید این محلول را برای استفاده‌های بعدی در یخچال نگه دارید.

6- خمير جوش شيرين

 4 قاشق غذاخوری جوش شیرین را با 90 میلی لیتر آب مخلوط کنید تا خمیر نرمی بدست آید. به آرامی این خمیر را روی پوست خود بمالید. این خمیر، سوزش و خشکی پوست را برطرف می‌کند.

7- مصرف نعناي تازه 

يكي از بهترين گياهان دارويي كه مي تواند ميزان خارش را در بدن بيمار كاهش دهد گياه نعناست. درمانگران طب سنتي مصرف اين گياه به صورت تازه به همراه وعده هاي غذايي يا ميان وده را در كاهش ميزان خارش بسيار موثر ميدانند. اين گروه حتي نوشيدن چاي نعناي تازه را در بهبود اين عوارض بسيار موثر مي دانند.

8- كمپرس شير و تسكين درد

مي توانيد براي كاهش ميزان خارش از كمپرس شير استفاده كنند.
براي اين منظور كافي است مقداري شير سرد را با آب مخلوط كرده و درون ظرفي بريزند و يك دستمال نخي تميز را به شير آغشته كرده و آن را روي موضع مبتلا به كهير بگذارند. بهترين ميزان براي تركيب آب و شير آن است كه يك چهارم ظرف را شير و 3 چهارم باقيمانده را آب سرد اضافه كنيد.
البته بايد مراقب بود تا آب بيش از اندازه سرد نباشد تا موجب آزار پوست بيمار شود. تكرار اين كار موجب بهبود درد و خارش بيمار مي شود.
نكته اي كه در اين ميان مهم است، اين است كه به محض خشك شدن پارچه يا از بين رفتن نم آن كافي است مقداري از مخلوط تهيه شده را روي پارچه در موضع مورد نظر اسپري كنيد.

9- ليمو ترش تازه

 لیموترش تازه خاصیت ضدعفونی کنندگی دارد. کمی آب لیموترش تازه را روی پوست خارش دار خود بچکانید و کمی صبر کنید تا خشک شود. همچنین می‌توانید لیف خود را با آب لیموترش تازه خیس کنید و به آرامی روی پوست خود بمالید. این کار خارش را خیلی کم می‌کند. همچنین می‌توانید قبل از استفاده، لیموترش را در یخچال قرار دهید تا خنک شود و سپس آن را استفاده کنید. این کار تأثیر لیموترش را در کاهش خارش، افزایش می‌دهد.

توصيه هاي مهم 

1- در داخل خانه خود دستگاه بخور روشن کنید تا رطوبت هوا را افزایش دهد.

2- بعد از حمام، به آرامی با گذاشتن و برداشتن حوله روی پوست، آن خود را خشک کنید و حوله را روی پوست خود نکشید.

3- پوست خود را مرطوب نگه داريد. پوست بسيار خشک به آساني دچار خارش مي شود.

4- از کرم مرطوب کننده استفاده کنید، خصوصا بعد از استحمام، یک کرم مرطوب کننده به پوستتان بمالید تا خشک نشود. علت شایع خارش پوست، خشکی آن است.

5- آب داغ خشکی پوست را بدتر می‌کند. پس در حمام از آب ولرم استفاده کنید. همچنین در وان پر از کف حمام نکنید، چون خشکی و خارش پوست را بدتر می‌کند.

6- از کرم‌ها، لوسیون ها و صابون های معطر استفاده نکنید، زیرا مواد معطر باعث حساسیت پوستی می‌شوند و خشکی و خارش آن را بدتر می‌کنند.

7 -در برخي موارد به علت گرماي هوا و افزايش درجه حرارت بدن، خارش بروز مي يابد يا تشديد مي شود که با خوردن مايعات فراوان و خنک کردن پوست مي توان آن را برطرف کرد.

8- سرخود هيچ دارويي را مصرف نکنيد. برخي از داروها، خود مي توانند سبب خارش شوند. استامينوفن کديين را که بسياري فراوان و سرخود مصرف مي کنند، مثل  ساير داروهاي مخدر مي تواند سبب خارش شود.

9- سعی کنید تا حد امکان پوست خود را نخارانید، زیرا این کار باعث خراش پوست و در نتیجه عفونت آن می‌شود.

10- پوشيدن لباس هاي سبک و نخي و غيرچسبان و قرار گرفتن در محيط خنک در کاهش خارش موثر است.

11- لباس تنگ نپوشید، زیرا خارش پوست را بدتر می‌کند.

12 – گاهي مي توان با تجويز پزشک از پمادهاي موضعي مثل ترکيبات کالامين يا کورتون ها استفاده کرد. در نظر داشته باشيد مصرف داروهاي خوراکي ضدخارش حتما بايد توسط پزشک تجويز شود.

13- در افراد مبتلا به خارش عصبي، مصرف داروهاي آرامبخش با تجويز پزشک کمک  کننده است.

14 – هميشه از ضدآفتاب استفاده کنيد; حتي در فصول پاييز و زمستان بويژه در شرايط برفي نيز به دليل انعکاس نور بايد از ضدآفتاب استفاده شود; چراکه مي تواند خشکي پوست را تشديد کند.

توجه : اگر خارش پوست شما بعد از چند روز بهتر نشد و حتی بیشتر شد، حتماً به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید.

گردآوري و نوشته شده توسط 7 گنج – اختصاصي

www.7ganj.ir

برگرفته از منابع مختلف پزشكي و طب سنتي

*** كپي برداري بدون ذكر نام و لينك فعال به 7 گنج مجاز نيست.