خواص کلاژن برای پوست و سلامتی چیست؟

کلاژن فراوان ترین پروتئین در بدن انسان است که در استخوان ها، عضلات، پوست و تاندون ها یافت می شود. این ماده است که اجزای بدن را به هم نزدیک می کند. کلاژن برای تأمین مقاومت و ساختار، داربست تشکیل می دهد. کلاژن درون زا کلاژن طبیعی است که توسط بدن تولید می شود. کلاژن برون زا مصنوعی است. این از یک منبع خارجی مانند مکمل ها به دست می آید. خواص کلاژن درون زا دارای عملکردهای مهمی است. تجزیه و تحلیل و کاهش آن با برخی از مشکلات سلامتی مرتبط است. خواص کلاژن برون زا هم برای اهداف پزشکی و زیبایی از جمله ترمیم بافت های بدن مفید است.

حقایقی در مورد کلاژن

در اینجا برخی از نکات کلیدی در مورد کلاژن آورده شده است. جزئیات بیشتر در مقاله اصلی است.

• کلاژن در سراسر بدن به ویژه در پوست، استخوان ها و بافت های همبند وجود دارد.
• بعضی از انواع فیبریل های کلاژن از فولاد قوی ترند.
• تولید کلاژن با افزایش سن و قرار گرفتن در معرض عواملی مانند سیگار کشیدن و نور ماوراء بنفش UV کاهش می یابد.
• از کلاژن می توان در پانسمان های کلاژن برای جذب سلول های پوستی جدید به محل های زخم استفاده کرد.
• بعید است لوسیون های آرایشی و بهداشتی که ادعا می کنند سطح کلاژن را افزایش می دهند ادعایی واقعی داشته باشند، زیرا مولکول های کلاژن خیلی بزرگ هستند و نمی توانند از طریق پوست جذب شوند.

کلاژن چیست؟

کلاژن ساختار محکمی دارد و بعضی از انواع آن از فولاد قوی ترند.

کلاژن یک پروتئین سفت، نامحلول و الیافی است که یک سوم پروتئین در بدن انسان را تشکیل می دهد.

در اکثر کلاژن ها، مولکول ها در کنار هم قرار گرفته و فیبریل های باریک و بلند تشکیل می دهند.

اینها به عنوان ساختارهای پشتیبانی کننده و لنگر سلول ها برای یکدیگر عمل می کنند. آنها به پوست قدرت و کشش می بخشند.

حداقل 16 نوع مختلف کلاژن وجود دارد اما 80 تا 90 درصد آنها به انواع 1، 2 و 3 تعلق دارند. این انواع مختلف ساختارها و عملکردهای مختلفی دارند.

کلاژن های موجود در بدن انسان قوی و انعطاف پذیر هستند.

فیبرهای کلاژن نوع 1 به خصوص توانایی کشش دارند.

کلاژن چه کاری انجام می دهد؟

کلاژن توسط سلول های مختلف ترشح می شود اما به طور عمده توسط سلول های بافت همبند ترشح می شود.

در ماتریس خارج سلولی یافت می شود. این یک شبکه پیچیده از ماکرومولکول ها است که خصوصیات فیزیکی بافت های بدن را تعیین می کند. ماکرومولکول، مولکولی است که حاوی تعداد زیادی اتم است.

با افزایش سن، کلاژن ضعیف می شود و منجر به چین و چروک و مشکلات غضروف می شود.

در درم یا لایه میانی پوست، کلاژن به تشکیل یک شبکه فیبر از سلول ها به نام فیبروبلاست کمک می کند که سلول های جدید می توانند بر روی آن رشد کنند. همچنین در جایگزینی و بازیابی سلول های مرده پوست نقش دارد.

برخی از کلاژن ها به عنوان پوشش محافظ اندام های ظریف بدن مانند کلیه ها عمل می کنند.

با افزایش سن، بدن کلاژن کمتری تولید می کند. یکپارچگی ساختاری پوست کاهش می یابد. چین و چروک ایجاد می شود و غضروف مفصل ضعیف می شود.

زنان پس از یائسگی کاهش چشمگیری در سنتز کلاژن دارند.

در سن 60 سالگی، کاهش قابل توجهی در تولید کلاژن طبیعی است.

موارد استفاده پزشکی و آرایشی از خواص کلاژن

کلاژن قابل جذب است. این بدان معناست که می توان آن را تجزیه، تبدیل و دوباره جذب بدن کرد. همچنین می تواند به صورت مواد جامد فشرده یا ژل های مشبک تشکیل شود.

طیف متنوعی از عملکردهای آن و اینکه به طور طبیعی وجود دارد، آن را از نظر بالینی همه کاره و مناسب برای اهداف مختلف پزشکی می کند.

کلاژن برای استفاده پزشکی می تواند از انسان، گاو، خوک یا گوسفند نشات گرفته باشد.

فیلر پر کننده پوست

تزریق کلاژن می تواند خطوط پوستی را بهبود بخشد و فرورفتگی ها را پر کند.

از مواد پرکننده یا فیلرهای حاوی کلاژن می توان به عنوان کارکرد زیبایی برای از بین بردن خطوط و چین و چروک صورت استفاده کرد. همچنین می تواند جای زخم را بهبود بخشد، به شرطی که لبه تیز نداشته باشد.

این مواد پرکننده از انسان و گاو تهیه می شوند. قبل از استفاده از کلاژن گاوها، برای جلوگیری از تشدید حساسیت، باید آزمایشات پوستی انجام شود.

کلاژن می تواند حجم های نسبتاً سطحی را پر کند. شکاف های گسترده تر معمولاً با موادی مانند چربی، سیلیکون یا ایمپلنت پر می شود.

بهبود زخم

کلاژن با جذب سلول های پوستی جدید به محل زخم می تواند به بهبود زخم کمک کند. این باعث بهبودی می شود و بستری برای رشد بافت جدید فراهم می کند.

پانسمان کلاژن می تواند به بهبودی موارد زیر کمک کند:

• زخم های مزمن که به درمان های دیگر پاسخ نمی دهند.
• زخم هایی که مایعات بدن مانند ادرار یا عرق را دفع می کنند.
• زخم های دانه ریز که در آنها بافت های متفاوت رشد می کند.
• زخم های نکروز یا پوسیدگی
• زخم های جزئی و با ضخامت بالا
• سوختگی درجه دو
• محل های اهدای پوست و پیوند پوست

پانسمان های کلاژن برای سوختگی های درجه سه، زخم های پوشیده شده از اسکار خشک یا بیمارانی که ممکن است نسبت به فرآورده های حاصل از گاوها حساس باشند توصیه نمی شود.

بازسازی بافت

غشای مبتنی بر کلاژن در درمان پریودنتال و ایمپلنت برای تقویت رشد انواع خاصی از سلول استفاده شده است.

در جراحی دهان، مانع کلاژن می تواند از حرکت سریع سلول های لثه به زخم دندان جلوگیری کند. این فضایی را حفظ می کند که سلول های دندان شانس بازسازی دارند.

غشاهای مبتنی بر کلاژن در این موارد می توانند به بهبودی کمک کنند و قابل جذب هستند، بنابراین پس از عمل اصلی نیازی به برداشتن این مانع با جراحی نیست.

پروتزهای عروقی

از پیوندهای بافتی کلاژن از اهدا کنندگان در بازسازی عصب محیطی، پروتزهای عروقی و بازسازی شریانی استفاده شده است.

در حالی که پروتزهای کلاژن با بدن انسان سازگار هستند، مشخص شده است که برخی پروتزهای ترومبوژنیک هستند و یا احتمالاً باعث انعقاد خون می شوند.

خواص کلاژن در احیای پوست

کلاژن یکی از اجزای اصلی پوست شما است.

خواص کلاژن در تقویت پوست نقش دارد، به علاوه ممکن است از قابلیت ارتجاعی و آبرسانی نیز بهره مند باشد. با افزایش سن، بدن شما کلاژن کمتری تولید می کند و این امر منجر به خشکی پوست و ایجاد چین و چروک می شود.

با این حال، چندین مطالعه نشان داده است که پپتیدهای کلاژن یا مکمل های حاوی کلاژن ممکن است با کاهش چین و چروک و خشکی به کند شدن پیری پوست کمک کنند.

در یک مطالعه، زنانی که مکمل حاوی 2.5 تا 5 گرم کلاژن به مدت 8 هفته مصرف کردند، در مقایسه با کسانی که مکمل مصرف نکردند، خشکی پوست و افزایش قابل توجهی از کشش پوست را تجربه کردند.

مطالعه دیگری نشان داد زنانی که به مدت 12 هفته روزانه یک نوشیدنی مخلوط با مکمل کلاژن می نوشند، در مقایسه با گروه کنترل، افزایش رطوبت پوست و کاهش قابل توجه عمق چین و چروک را تجربه می کنند.

اثرات کاهش چین و چروک مکمل های کلاژن به توانایی آنها در تحریک بدن برای تولید کلاژن به خودی خود نسبت داده شده است.

علاوه بر این، مصرف مکمل های کلاژن ممکن است باعث تولید پروتئین های دیگری شود که به ساختار پوست شما کمک می کنند از جمله الاستین و فیبریلین.

همچنین ادعاهای زیادی وجود دارد که مکمل های کلاژن به جلوگیری از آکنه و سایر بیماری های پوستی کمک می کنند اما این موارد با شواهد علمی پشتیبانی نمی شوند.

بعید است کرم های کلاژن بتوانند تاثیری در انتقال خواص کلاژن داشته باشند زیرا مولکول های کلاژن برای عبور از پوست بسیار بزرگ هستند.

بسیاری از محصولات حاوی کلاژن، از جمله کرم و پودر، ادعا می کنند که با افزایش سطح کلاژن در بدن، پوست را احیا می کنند.

این بعید است زیرا مولکول های کلاژن خیلی بزرگ هستند و نمی توانند از طریق پوست جذب شوند.

هر فایده ای احتمالاً به دلیل اثرات مرطوب کنندگی این محصولات است. آنها به طور مستقیم کلاژن را افزایش نمی دهند.

چنین روش های درمانی نیز به عنوان دارو طبقه بندی نمی شوند بنابراین هرگونه ادعا در مورد کارآیی آنها نیازی به اثبات علمی دارد. هنگام استفاده از این محصولات احتیاط توصیه می شود.

خواص کلاژن در تسکین درد مفاصل

خواص کلاژن به حفظ یکپارچگی غضروف شما کمک می کند، این در واقع بافتی مانند لاستیک است که از مفاصل محافظت می کند.

با افزایش میزان کلاژن در بدن با افزایش سن، خطر ابتلا به اختلالات مفصلی تحلیل برنده مانند آرتروز افزایش می یابد.

برخی مطالعات نشان داده اند که مصرف مکمل های کلاژن می تواند به بهبود علائم آرتروز و کاهش درد مفاصل به طور کلی کمک کند.

در یک مطالعه، 73 ورزشکاری که به مدت 24 هفته روزانه 10 گرم کلاژن مصرف می کردند، در مقایسه با گروهی که آن را مصرف نکردند، درد مفصلی هنگام راه رفتن و کاهش ریکاوری قابل توجهی را تجربه کردند.

در مطالعه دیگری، بزرگسالان روزانه 2 گرم کلاژن به مدت 70 روز مصرف کردند. کسانی که کلاژن مصرف کردند، درد مفصلی آنها کاهش چشمگیری داشته و نسبت به افرادی که آن را مصرف نکرده اند، می توانند فعالیت بدنی بهتری داشته باشند.

محققان این نظریه را مطرح کرده اند که کلاژن اضافی ممکن است در غضروف جمع شده و بافت های شما را برای ساخت کلاژن تحریک کند.

آنها بیان کرده اند که این ممکن است منجر به کاهش التهاب، پشتیبانی بهتر از مفاصل و کاهش درد شود.

اگر می خواهید از مکمل کلاژن برای تأثیرات بالقوه تسکین دهنده آن استفاده کنید، مطالعات نشان می دهد که باید با دوز روزانه 8 تا 12 گرم شروع کنید.

می تواند از تحلیل رفتن استخوان جلوگیری کند

استخوان های شما بیشتر از کلاژن ساخته شده اند که به آنها ساختار می دهد و به استحکام آنها کمک می کند.

همانطور که با افزایش سن کلاژن در بدن شما تخریب می شود، توده استخوان نیز کاهش می یابد. این ممکن است منجر به مشکلاتی مانند پوکی استخوان شود که با تراکم استخوان کم مشخص می شود و با خطر شکستگی استخوان مرتبط است.

مطالعات نشان داده است که مصرف مکمل های کلاژن ممکن است اثرات خاصی در بدن داشته باشد که به جلوگیری از تجزیه استخوان منجر به پوکی استخوان کمک می کند.

در یک مطالعه، زنان یا مکمل کلسیم همراه با 5 گرم کلاژن یا مکمل کلسیم و بدون کلاژن به مدت 12 ماه مصرف کردند.

در پایان مطالعه، زنانی که از مکمل کلسیم و کلاژن استفاده می کردند به طور قابل توجهی سطح پروتئین خون شان که باعث تجزیه استخوان می شود، کمتر از کسانی بود که فقط کلسیم مصرف می کردند.

مطالعه ای دیگر نتایج مشابهی را در 66 زنی که به مدت 12 ماه روزانه 5 گرم کلاژن مصرف می کردند، یافت.

زنانی که کلاژن مصرف کردند در مقایسه با زنانی که کلاژن مصرف نکردند تا 7٪ در تراکم مواد معدنی استخوان (BMD) افزایش داشتند.

BMD اندازه گیری چگالی مواد معدنی مانند کلسیم در استخوان های شما است. BMD کم با ضعف استخوان ها و ایجاد پوکی استخوان همراه است.

این نتایج امیدوار کننده است اما قبل از تأیید نقش مکمل های کلاژن در سلامت استخوان، مطالعات بیشتری در مورد انسان مورد نیاز است.

می تواند باعث افزایش توده عضلانی شود

بین 1 تا 10٪ از بافت عضلانی از کلاژن تشکیل شده است. این پروتئین برای تقویت و عملکرد صحیح عضلات ضروری است.

مطالعات نشان می دهد که مکمل های کلاژن به افزایش توده عضلانی در افراد مبتلا به سارکوپنی، از دست دادن توده عضلانی که با افزایش سن اتفاق می افتد، کمک می کند.

در یک مطالعه، 27 مرد ضعیف در حالی که به مدت 12 هفته روزانه در یک برنامه ورزشی شرکت می کردند، 15 گرم کلاژن مصرف کردند. در مقایسه با مردانی که ورزش می کردند اما کلاژن مصرف نمی کردند، آنها به طور قابل توجهی توده عضلانی و قدرت بیشتری به دست آوردند.

محققان تأکبد کرده اند که مصرف کلاژن ممکن است باعث سنتز پروتئین های عضلانی مانند کراتین شود و همچنین رشد عضلات را پس از ورزش تحریک کند.

برای بررسی توانایی کلاژن در افزایش توده عضلانی، تحقیقات بیشتری لازم است.

سلامت قلب را تقویت می کند

محققان این نظریه را مطرح کرده اند که مصرف مکمل های کلاژن ممکن است به کاهش خطر بیماری های مربوط به قلب کمک کند.

کلاژن ساختار عروق شما را فراهم می کند، عروق خونی که خون را از قلب شما به بقیه بدن می رسانند. بدون وجود کلاژن کافی، عروق ممکن است ضعیف و شکننده شوند.

این ممکن است منجر به تصلب شرایین شود، بیماری که با تنگی عروق مشخص می شود. آترواسکلروز احتمالاً منجر به حمله قلبی و سکته مغزی می شود.

در یک مطالعه 31 بزرگسال سالم به مدت 6 ماه روزانه 16 گرم کلاژن مصرف کردند. در پایان، آنها در مقایسه با قبل از شروع مصرف مکمل، کاهش قابل توجهی در اندازه گیری سفتی عروق را تجربه کرده بودند.

بعلاوه، آنها سطح کلسترول خوب HDL خود را به طور متوسط ​​6٪ افزایش دادند. HDL یک عامل مهم در خطر ابتلا به بیماری های قلبی، از جمله تصلب شرایین است.

با این وجود، مطالعات بیشتری در مورد نقش مکمل های کلاژن در سلامت قلب مورد نیاز است.

سایر خواص کلاژن

مکمل های کلاژن ممکن است فواید دیگری نیز برای سلامتی داشته باشند اما این موارد به طور گسترده مورد مطالعه قرار نگرفته اند.

مو و ناخن: مصرف کلاژن ممکن است با جلوگیری از شکنندگی قدرت ناخن های شما را افزایش دهد. علاوه بر این، ممکن است موها و ناخن های شما را برای رشد بیشتر تحریک کند.

سلامت روده: اگرچه هیچ مدرک علمی برای تأیید این ادعا وجود ندارد اما برخی از پزشکان استفاده از مکمل های کلاژن را برای درمان نفوذپذیری روده یا سندرم نشت روده توصیه می کنند.

سلامت مغز: هیچ مطالعه ای نقش خواص کلاژن در سلامت مغز را بررسی نکرده است. با این حال، برخی افراد ادعا می کنند که باعث بهبود خلق و خو و کاهش علائم اضطراب می شوند.

کاهش وزن: برخی معتقدند که مصرف مکمل های کلاژن ممکن است باعث کاهش وزن و متابولیسم سریعتر شود. هیچ مطالعه ای برای حمایت از این ادعاها انجام نشده است.

اگرچه این تأثیرات بالقوه امیدوار کننده است اما قبل از نتیجه گیری رسمی لازم است تحقیقات بیشتری انجام شود.

جلوگیری از کاهش کلاژن

لیزر درمانی می تواند به درمان علائم کشیدگی کمک کند زیرا می تواند رشد کلاژن، الاستین و ملانین را تحریک کند.

یک رژیم غذایی سالم می تواند به بدن در تولید کلاژن کمک کند.

مواد مغذی که ممکن است از تشکیل کلاژن پشتیبانی کنند عبارتند از:

• پرولین: در سفیده تخم مرغ، گوشت، پنیر، سویا و کلم.
• آنتوسیانیدین: در توت سیاه، بلوبری، گیلاس و تمشک.
• ویتامین C: در پرتقال، توت فرنگی، فلفل و کلم بروکلی.
• مس: در صدف، آجیل، گوشت قرمز و مقداری در آب آشامیدنی.
• ویتامین A: در غذاهای حیوانی و در غذاهای گیاهی به عنوان بتاکاروتن وجود دارد.

چه چیزی به کلاژن آسیب می رساند؟

برخی از عوامل می توانند سطح کلاژن موجود در بدن را کاهش دهند. اجتناب از آنها می تواند باعث سلامت پوست برای مدت طولانی تر و بهره مندی بیشتر از خواص کلاژن شود.

مصرف زیاد قند: یک رژیم غذایی با قند بالا میزان گلیکوز شدن را افزایش می دهد، فرایندی که قندهای خون به پروتئین ها متصل می شوند و مولکول های جدیدی به نام محصولات نهایی پیشرفته گلیاسازی (AGEs) را تشکیل می دهند.

آنها به پروتئین های اطراف آسیب می رساند و می تواند کلاژن را خشک، شکننده و ضعیف کند.

سیگار کشیدن: بسیاری از مواد شیمیایی موجود در دود تنباکو به کلاژن و الاستین پوست آسیب می رسانند.

نیکوتین همچنین رگهای خونی لایه های خارجی پوست را باریک می کند. این امر با کاهش میزان انتقال مواد مغذی و اکسیژن به پوست، سلامت پوست را به خطر می اندازد.

نور خورشید: اشعه ماوراء بنفش موجود در نور خورشید باعث تجزیه سریعتر کلاژن شده و به الیاف کلاژن آسیب می رساند و باعث تجمع غیر طبیعی الاستین می شود.

اشعه ماورا بنفش موجود در نور آفتاب به کلاژن موجود در درم آسیب می رساند و پوست با بازسازی نادرست، چین و چروک ایجاد می کند.

اختلالات خود ایمنی: برخی از اختلالات خود ایمنی باعث می شود آنتی بادی ها کلاژن را هدف قرار دهند.

تغییرات ژنتیکی می تواند بر ماتریس خارج سلول تأثیر بگذارد. کلاژن تولید شده می تواند کمتر باشد یا ممکن است کلاژن جهش یافته ناکارآمد باشد.

روند پیری باعث می شود با گذشت زمان سطح کلاژن به طور طبیعی تخلیه شود. هیچ راهی برای جلوگیری از این وجود ندارد.

اجتناب از دخانیات و قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب و پیروی از یک رژیم غذایی سالم و ورزشی می تواند به کاهش پیری قابل مشاهده و محافظت از کلاژن کمک کند و پوست، استخوان ها، عضلات و مفاصل را برای مدت طولانی سالم نگه دارد.

منبع:

medicalnewstoday

healthline