هر انچه که باید در مورد مانگا، مانهوا و انیمه دانست

مانگا چیست؟

مانگا (manga) کمیک ها یا رمان های گرافیکی با فرم و داستان خاص هستند که از ژاپن سرچشمه گرفته و دارای سابقه طولانی در هنر ژاپنی هستند. سبک بصری منحصر به فرد مانگا و توانایی داستان‌گویی به شیوه‌ای هنرمندانه، آن را به یکی از محبوب‌ترین شکل‌های داستان‌گویی امروزی تبدیل کرده است که ارتباط نزدیکی با فرهنگ و جامعه ژاپن دارد و طیف وسیعی از موضوعات مانند عاشقانه، ورزش، علمی تخیلی، فانتزی، ترسناک و … را پوشش می دهد.

البته مانگا هنوز هم به تکامل خود ادامه می دهد و به خوانندگان مانگا اجازه می دهد تا جنبه های مختلف فرهنگ ژاپنی را کشف کنند.

اولین مانگا

تصور می‌شود که مانگا قرن‌ها پیش تقریبا قرن 12 با Choju giga (“طومارهای حیوانات_The Animal Scrolls) به صورت نقاشی ساده شروع شد و پس از جنگ جهانی دوم به صورت کامل تر در میان مردم رونق گرفت. به طوری که نسخه مدرن آن از اواسط قرن بیستم شروع شد. پس از جنگ جهانی دوم زمانی که ژاپن ارتباط خود را با ایالات متحده شروع کرد، جامعه ژاپن خلاقیت هنری فزاینده‌ای را تجربه کرد و مانگا شروع به رشد کرد.

امروزه، مانگا با انتشارات چاپی و دیجیتال در سراسر جهان به یک پدیده جهانی تبدیل شده است. مانگا دارای ژانرهای متعددی است، از ماجراجویی و عاشقانه گرفته تا ترسناک، علمی تخیلی، و داستان‌های تکه‌ای از زندگی.

مانگا اصطلاحی است برای طیف گسترده‌ای از کتاب‌های کمیک و رمان‌های گرافیکی که در اصل در ژاپن تولید و منتشر شده‌اند. برخلاف کتاب‌های کمیک آمریکایی که معمولاً به صورت تمام رنگی چاپ می‌شوند، مانگای ژاپنی تقریباً همیشه سیاه و سفید منتشر می‌شوند.

اکنون ده‌ها سریال انیمه مبنی بر مانگا‌های محبوب، تولید شده که مخاطبان زیادی را در سراسر جهان جذب می‌کنند. مانند Attack on Titan، Naruto و One Piece. بازی های ویدیویی متعددی نیز بر اساس مانگا های محبوب وجود دارد که علاقه طرفداران را بیشتر می کند.

این رسانه شامل آثاری در طیف وسیعی از ژانرها است، همچون:

• اکشن
• ماجراجویی
• تجارت و بازرگانی
• کمدی
• پلیسی
• درام
• تاریخی
• ترسناک
• معمایی
• عاشقانه
• علمی تخیلی و فانتزی
• بزرگسال
• ورزش و بازی
• و…

چرا اکثر مانگاها سیاه و سفید هستند؟

یک هنرمند مانگاکا (مانگاکا در زبان ژاپنی کسی که مانگا را طراحی می کند.) معمولا همراه با چند دستیار در یک استودیوی کوچک کار می کند، به دلیل محدودیت‌های زمانی و برای پایین نگه داشتن هزینه‌های چاپ اکثرا مانگا را به صورت سیاه و سفید چاپ می کنند. البته مانگاهای رنگی بسیاری هم وجود دارد که معمولا در مجلات بزرگ مانگا به صورت سریالی منتشر می‌شوند و اغلب حاوی داستان‌های زیادی هستند که هر کدام در یک قسمت ارائه می‌شوند تا در شماره بعدی ادامه یابند.

اکثر مردم ژاپن بر این نظر هستند که چاپ مواد سیاه و سفید به جای رنگ آمیزی شاید کمی خسته کننده به نظر برسد اما مانگا را خاص می کند. بسیاری از دوستداران مانگا از این روش لذت می برند زیرا لحن و حال و هوای منحصر به فردی را در بر می گیرد.

انتشار مانگا در ژاپن چگونه است؟

در ژاپن، مانگا معمولا به صورت ماهانه یا هفتگی فصل به فصل از طریق مجلات مانگا،همچون Weekly Shōnen Jump (که از سال 1968 در گردش بوده است) منتشر می شود. اگر سریالی به اندازه کافی محبوب باشد، فصل‌های آن جمع‌آوری می‌شوند و به نام جلدهای تانکوبون tankōbon منتشر می‌شوند که معمولا چند فصل از داستان کلی را شامل می‌شود.

تبدیل مانگا به انیمه و بلعکس

یک سریال مانگا اگر به اندازه کافی محبوب باشد، ممکن است بعدا یا در طول اجرای آن به انیمیشن تبدیل شود. البته در برخی موارد عکس این امر صادق است. بسیاری از مانگاها توسط کارگردانان به فیلم و سریال نیز تبدیل می شوند. جاسوس و خانواده و مرد اره ای دو نمونه از مانگاهای پرطرفدار بودند که به انیمه تبدیل شدند و جزو پر بازدید ترین انیمه های سال 2022 بودند.

1.  جاسوس × خانواده (Spy X Family)

2. مرد اره ای (Chainsaw Man)

ناشران و خوانندگان معمولا مخاطبان مانگا را به چند گروه تقسیم می کنند که شامل است از:

Kodomo .1

مانگا کودومو (کودک) مانگای است که مخاطبان آن کودکان، اعم از دختر و پسر، بین 6 تا 11 سال هستند. مانگای کودومو شامل داستان‌های اساسی کودکانه است که اغلب با مضامین دوستانه کودکان که بر روابط خانواده و دوستان تأکید دارد. گاهی اوقات آنها مقداری خشونت را نیز در بر می گیرند، چیزی که در ژاپن پذیرفته شده است اما اغلب در کشورهای دیگر نامناسب تلقی می شود.

2. Shonen

مانگا شونن یک ژانر مانگا برای پسران جوان بین 12 تا 18 سال است که اغلب دارای موضوعات ورزشی، قهرمانی، ماجراجویی و اکشن است. ژانر شونن یکی از پربارترین و سودآورترین ژانرهای مانگا در این صنعت است که بر ارزش هایی مانند کار تیمی، رفاقت، پشتکار، خودسازی و از خودگذشتگی تاکید دارد.

Shoujo .3

مانگا شوجو یک نوع مانگای دخترانه است که معمولا برای دختران نوجوان 10 تا 18 سال است. البته گروهی نیز شوجو را مناسب سن 15 تا 18 سال می دانند. شوجو اغلب با تمرکز بر روی روابط احساسی و رمانتیک انسان‌ها است و کمتر حادثه درون آن به چشم می‌خورد، اما این نوع مانگاها می‌توانند در زمینه علمی–تخیلی، ورزشی، درام و ترسناک هم باشند.

Josei .4

مانگا Josei که با نام‌های «خانم‌ها» یا «کمیک‌های زنانه» نیز شناخته می‌شود، نوعی مانگا است که بیشتر توسط زنان برای مخاطبان زن اواخر نوجوانی و بزرگسال 18 الی 44 ساخته می‌شود. کمیک های Josei می توانند عاشقانه های واقع گرایانه را به تصویر بکشند، برخلاف عاشقانه های ایده آل شوجو مانگا. مانگا Josei اغلب داستان‌های عاطفی پیچیده‌تری را ارائه می‌کند.

5. Seinen

مانگا سینن کاملاً شبیه مانگا Josei است اما به سمت مردان (حدود 18 تا 30 سال) می باشد. در مانگای سینن شخصیت ها پیچیده و عمیق تر هستند. در این نوع مانگا صحنه های دارای خشونت، جنگ، زبان ناپسند و … بیشتر است.

Gegika .6

(تصاویر دراماتیک) دسته دیگری است که در میان مردم ژاپن محبوب است. این آثار که عمدتا توسط یوشی هیرو تاتسومی شروع شده‌اند، نه تنها در سبک هنری، بلکه از نظر محتوای کلی، جسورانه‌تر و تجربی‌تر طراحی شده‌اند.

مردم گاهی اوقات آنها را به عنوان رویکرد واقعی تر داستان گویی توصیف می کنند. بیشتر آنها برای بزرگسالان طراحی شده اند چون تمرکز بر موضوعات جدی دارد.

ویژگی های داستان مانگا

به طور کلی، مانگا به عنوان داشتن موضوعات پیچیده، عمیق و احساسی شناخته می شود که خوانندگان را از طریق داستان به خود جذب می کند. برخی افراد ادعا می کنند که این چیزی است که آن را از سایر کارتون ها و کمیک ها جدا می کند و آن را برای همه گروه های سنی جذاب می کند.

البته کمیک استریپ در اصل متعلق به کشور آمریکا بوده که در جنگ جهانی وارد ژاپن شده و ژاپنی‌ها گوی سبقت را از آمریکایی‌ها ربوده‌اند و مانگا را تبدیل به نماد فرهنگی و هنری کشور خود کرده‌اند. مانگا ژاپنی برخلاف کتاب‌های آمریکایی از سمت راست به چپ خوانده می‌شود .

اوتاکو به چه کسانی گفته می شود؟

اوتاکو (otaku ) یک اصطلاح ژاپنی است و به افرادی گفته می‌شود که علاقه به انیمه، مانگا یا بازی‌های ویدئویی دارند. در انیمه Macross که اولین بار در سال ۱۹۸۲ پخش شد، این اصطلاح توسط شخصیت لین مینای به عنوان یک اصطلاح افتخاری استفاده شد.

مانهوا چیست؟

مانهوا Manhwa اصطلاح کره ای عمومی برای کمیک و کارتون های چاپی است. در خارج از کره، این اصطلاح معمولا به کمیک های کره جنوبی اشاره دارد. البته Manhwa تحت تأثیر مانگا ژاپنی است زیرا در سال های 1910 تا 1945 که کره تحت اشغال ژاپن بود زبان و هنر ژاپنی در میان مردم کره گنجانده شد. اکنون Manhwa مدرن دامنه خود را به بسیاری از کشورهای دیگر گسترش داده است به طوری که این کمیک ها با دسترسی به Webtoons به خارج از کره منشعب شده اند.

نحوه خواندن مانگا و مانهوا کاملا متفاوت می باشد، مانگاها از راست به چپ و از بالا به پایین خوانده می شوند اما مانهوا از چپ به راست و از بالا به پایین باید خوانده شوند. مانگاها اکثرا سیاه و سفید هستند تعداد کمی از آنها رنگی است، اما مانهوا ها اکثرا رنگی و تعداد کمی از آنها سیاه و سفید چاپ می شود.

مانهواگا کیست؟

نویسنده و سازنده ی مانهوا را مانهواگا (manhwaga) نامیده می شود. آنها وظیفه ایجاد یک کمیک متناسب با یک قالب خاص را بر عهده می گیرند. منهوا به صورت افقی و از چپ به راست خوانده می شود، زیرا کره ای معمولاً به صورت افقی نوشته و خوانده می شود. همچنین می توان آن را به صورت عمودی از راست به چپ، بالا به پایین نوشت و خواند. Manhwa، بر خلاف همتای مانگا خود، اغلب رنگی است.

انیمه چیست؟

anime کلمه ژاپنی برای انیمیشن است و به تمام انیمیشن هایی اطلاق می شود که منشا آن ژاپن هستند و به صورت “ah-nee-may” تلفظ می شود. این یک نسخه کوتاه شده از عبارت animēshon است که به معنای نقاشی های متحرک است.

در ژاپن، انیمه به همه اشکال کارتون، صرف نظر از سبک و منشأ معروف است. با این حال، در خارج از ژاپن، انیمه به فیلم‌های انیمیشنی اشاره دارد که منحصراً از ژاپن می‌آیند و با گرافیک درخشان، شخصیت‌های پرانرژی، و مضامین جذابی مانند علمی تخیلی، عاشقانه و نیروهای ماوراء طبیعی متمایز می‌شوند. سبک هنری مرتبط با انیمه متمایز و به راحتی قابل شناسایی است.

چشمان درشت، موهای رام نشده، بازوها و اندام های بلند و ویژگی های دیگر قطعا برای شما شناخته شده است. این طراحی اغراق آمیز به شخصیت ها اجازه می دهد تا احساسات خود را آزادانه تر منتقل کنند که در انیمه فراوان است.

اولین انیمیشن ساخته شده در ژاپن

با توجه به گفته‌های Natsuki Matsumoto اولین انیمیشن ساخته شده در ژاپن، اوایل سال ۱۹۰۷ بوده که با نام: Katsudō Sashin ,Activity pool شناخته می‌شود. شواهد نشان می‌دهد که این فیلم 3 ثانیه ای بین سال‌های 1907 و 1912 ساخته شده است، بنابراین ممکن است پیش از اولین نمایش فیلم‌های انیمیشن غربی در ژاپن باشد. در سال 2005 در مجموعه ای از فیلم ها و پروژکتورها در کیوتو کشف شد.

انیمیشن هایی که در خارج از ژاپن تولید می شوند با سبکی مشابه انیمیشن های ژاپنی معمولاً به عنوان انیمیشن متاثر از انیمه شناخته می شوند. علاوه بر آثار اصلی، انیمه ها اغلب اقتباسی از کمیک های ژاپنی (مانگا)، رمان های سبک یا بازی های ویدیویی هستند. این به ژانرهای متعددی طبقه بندی می شود که مخاطبان مختلف و گسترده را هدف قرار می دهد.

از برخی از محبوبترین انیمه‌ها در ایران می‌توان به دراگون بال، ناروتو، بلیچ، وان پیس، گینتاما، حمله به تایتان و فری تیل اشاره کرد.

صنعت انیمه تقریبا متشکل از  430 شرکت تولیدی است، از جمله استودیوهای بزرگی مانند Studio Ghibli، Kyoto Animation، Sunrise، Bones، Ufotable، MAPPA، Wit Studio، CoMix Wave Films، Production I.G و Toei Animation.

انواع ژانر انیمه شامل است از :

• اکشن
• کمدی
• درام و تراژدی
• روانشناسی
• تاریخی
• جنگی
• فراطبیعی و جادویی
• عاشقانه
• ترسناک
• هیجان انگیز
• فانتزی
• رزمی
• بازی
• کودکان
• موسیقی
• پلیسی
• و …

نکات منفی انیمه

از آنجایی که بسیاری از سریال‌ها و فیلم‌های انیمه برای بزرگسالان طراحی شده‌اند، این خطر وجود دارد که کودکان این نوع انیمه یا حتی مانگا و مانهوا و … را دنبال کنند که به هیچ وجه مناسب سن ان ها نمی باشد. خشونت، زبان مبتذل، برهنگی، مصرف مواد مخدر، محتوای جنسی نمونه‌هایی از موارد هستند که ممکن است مشاهده کنند.

با این حال، از آنجایی که انیمه گسترده تر شده است، یک جستجوی سریع در گوگل می تواند نشان دهد که آیا یک برنامه تلویزیونی یا فیلم خاص برای کودکان یا بزرگسالان مناسب است یا خیر و به شما امکان می دهد حد و مرزی را برای فرزند خود تعیین کنید. خوشبختانه انیمه مناسب برای تماشای کودکان کم نیست.

رابطه مانگا با انیمه

به زبان ساده، مانگا اصطلاحی است که به کتاب های کمیک و رمان های گرافیکی ژاپنی داده می شود، در حالی که انیمه نامی است که به انیمیشن ژاپنی داده می شود. انیمه معادل مانگا در کارتون های متحرک است. مانگا همتای کاغذی انیمه است که سبک ها و موضوعات هنری مشابهی دارد. البته این به این معنا نیست که اکثر مانگا‌ها به سریال‌های انیمه تبدیل می‌شوند و همه‌ سریال‌های انیمه‌ای بر اساس مانگا ساخته می‌شوند.

اگرچه هر دو در غرب به عنوان ژانر در نظر گرفته می شوند، اما در واقع توصیفی از نحوه تولید محتوا هستند. آن‌ها شباهت‌ های زیادی دارند و خلق هر دو به تزوکا اوسامو Tezuka Osamu نسبت داده می‌شود که گاهی به عنوان «پدرخوانده مانگا» از او یاد می‌شود. تزوکا اوسامو معروفترین طراح مانگا می‌باشد که بسیاری از آثار او به صورت انیمه تولید شده است.

مانگا یا انیمه کدام یک بیشتر مورد توجه هستند؟

برخی از طرفداران مانگا را دوست خواهند داشت، برخی دیگر عاشق انیمیشن هستند. بسیاری هر دو را دوست خواهند داشت. یک چیز مسلم است، هم مانگا و هم انیمه بین مخاطبان ژاپنی و سراسر جهان بسیار محبوب هستند.