یکی از اصلی‌ترین وظایف مغز، یادگیری مطالب گوناگون و به خاطر سپردن آنها است. مشغله‌های روزمره، افزایش سن، بیماری و سایر موارد این‌چنینی می‌توانند فعالیت طبیعی و عادی مغز را مختل کرده و روند یادگیری و درک مطالب جدید را مشکل ساز کند! در چنین شرایطی ممکن است احساس ضعف کنید و از بابت آینده نگران شوید؛ اما خبر خوب این است که می توانید با انجام برخی از راهکارهای ورزش مغز، حافظه خود را تقویت کنید و مغز خود را جوان نگه دارید.
در این مطلب قصد داریم شما را با موثرترین تکنیک‌های تقویت حافظه آشنا کنیم؛ توصیه می کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر با ما تا انتهای متن همراه باشید.
مطالعه کتاب و خلاصه‌نویسی
یکی دیگر از مؤثرترین راهکارهای تقویت و تحرک مغز خواندن و نوشتن متون مختلف است. این کار به بهبود فعالیت سیستم هیپوکامپ که مسئول ذخیره‌سازی اطلاعات و ثبت مهارت‌های جدید است کمک به سزایی خواهد کرد.
بر اساس تحقیقات انجام شده هرچه میزان فعالیت این بخش از مغز بیشتر و بهتر باشد روند یادگیری و درک مطلب به طرز شگفت‌انگیزی تسریع خواهد شد. البته فراموش نکنید درصورتی‌که تکنیک خلاصه‌نویسی را به مطالعه خود اضافه کنید تاثیر دو چندانی خواهد داشت. یکی از بهترین منابعی که می‌توانید در این مسیر از آن بهره ببرید، کتاب داستان علمی است. این نوع کتاب‌ها با ارائه محتوای جذاب و علمی، نه تنها انگیزه مطالعه را افزایش می‌دهند، بلکه به تقویت حافظه و خلاقیت نیز کمک می‌کنند.
یادگیری مهارت‌های جدید
طبق تحقیقات و پژوهش‌های انجام شده، یادگیری مهارت‌های جدید شیوه‌ای موثر برای ورزش مغز و تقویت حافظه است. همانطور که می‌دانید با گذر زمان و بالارفتن سن، مغز درگیر یک‌چرخه ساکن و روزمره می‌شود در چنین شرایطی یادگیری مطالب جدید تکنیکی موثر برای جوان و پویا نگه‌داشتن مغز خواهد بود.
از طرفی با نگاهی دقیق‌تر به اطراف متوجه خواهید شد افرادی که مدت‌زمان بیشتری از عمر خود را مشغول مهارت‌آموزی و تحصیل بوده‌اند کمتر به بیماری فراموشی مبتلا شده‌اند. همین مسئله نشان می‌دهد برای جلوگیری از زوال عقل و کاهش حافظه در سنین پیری، باید با استفاده از تکنیک فوق ذهن خود را در جوانی تقویت کرده باشید.
خواب کافی و منظم
یکی از اصلی‌ترین ارکان سلامت مغز، داشتن خواب کافی و منظم در طی شبانه‌روز است. مغز پس از انجام فعالیت‌های متعدد روزانه نیاز دارد تا مدتی را صرف استراحت و طبقه‌بندی اطلاعاتی کند که در طی روزدریافت کرده است، بنابراین هرگونه اختلال در چرخه خواب، فعالیت و عملکرد مغز را دچار مشکل خواهد کرد. ولو اینکه خواب ناکافی مشکلات دیگری همچون افزایش وزن، فشارخون بالا، تغییرات خلقی و… را نیز به دنبال خواهد داشت.
اهمیت این موضوع باعث شده است تا تحقیقات متعددی در این زمینه انجام شود. مطابق نتایج به‌دست‌آمده، هر فرد در طی شبانه‌روز به 7-9 ساعت خواب مفید نیاز دارد، اگرچه این بازه زمانی در سنین مختلف تغییراتی خواهد داشت.
به طور مثال در محدوده سنی 18-60 سال افراد به حداقل 7 ساعت خواب مفید در روز نیاز دارند یا نوجوانان باید 8-10 ساعت در روز بخوابند. برای بهبود کیفیت خواب رعایت برخی نکات همچون: عدم مصرف کافئین در ساعت های پایانی روز، کنار گذاشتن تمامی ابزار دیجیتال حداقل یک ساعت قبل از خواب، استراحت در محیط ساکت و… ضروری به نظر می رسد.
تغذیه سالم
تغذیه به عنوان یکی از کلیدی‌ترین عوامل موثر بر سلامت مغز باید بسیار موردتوجه قرار بگیرد. گنجاندن خوراکی‌های مغذی در برنامه غذایی روزانه، یکی از راهکارهای ورزش مغز و تقویت حافظه است. ازآنجایی‌که مغز وظیفه مدیریت کل بدن را بر عهده دارد، استفاده از خوراکی‌های مغذی، تاثیر مستقیمی بر سلامت بدن خواهد داشت. انواع سبزیجات، میوه‌ها، حبوبات و مغزیجات سرشار از آنتی‌اکسیدان و ویتامین‌های موردنیاز مغز هستند که مصرف روزانه آنها به بهبود عملکرد و تقویت حافظه کمک خواهد کرد.
نقاشی‌کردن
همانطور که می‌دانید از سنین خردسالی در مهدهای کودک و سپس مدارس، زمانی به نقاشی اختصاص داده می‌شود. علت این کار تأثیری است که فرایند کشیدن اشکال مختلف و رنگ‌کردن آنها روی تقویت مغز خواهد داشت.
به عبارت بهتر زمانی که مغز روی ایجاد طرح‌های جدید و پیاده‌سازی آنها روی برگ کاغذ متمرکز می‌شود و دست‌ها فرمان کشیدن را از مغز دریافت می‌کنند یا زمانی که فرد تلاش می‌کند تا خطوط منظمی روی کاغذ ایجاد کند به طور هم‌زمان عضلات مغزی و سایر اندام‌هایی همچون: چشم‌ها و دست‌ها تقویت می‌شوند.
این چالش مغز را در حالت پویا نگه می‌دارد و به همین خاطر است که نقاشی به عنوان بهترین ورزش مغز شناخته می‌شود. اگرچه این روزها اپلیکیشن‌های متعددی برای طراحی و نقاشی در پلتفرم‌های متعدد وجود دارند؛ اما توصیه ما به شما این است که ابزار الکترونیکی را کنار بگذارید و لذت طرح زدن روی کاغذ را به خود هدیه کنید.
رویاپردازی کنید
رویا پردازی می‌تواند ظرفیت ذهنی افراد را به طور شگفت‌انگیزی افزایش دهد. طرح سوال های مختلف و پاسخ به آنها حتی اگر خیلی رویایی باشد می‌تواند سبب تقویت حافظه افراد شود. به طور مثال از خودتان بپرسید اگر یک فضانورد بودید در فضا چه می‌کردید؟ یا اگر در فلان فیلم به‌جای فلان بازیگر بودید چطور ایفا نقش می‌کردید؟ چنین تجسماتی قوه خلاقیت و تخیل شما را بهبود خواهند داد. همین که ذهن را وادار کنید تا برای پاسخ سوال طرح شده وارد دنیای دیگری شود و خود را به چالش بکشد او را پویا و فعال نگه خواهید داشت.
برای بچه‌ها نیز، مطالعه کتاب علمی تخیلی برای کودکان می‌تواند محرکی فوق‌العاده برای خلاقیت و تخیل باشد. این نوع کتاب‌ها، با ارائه داستان‌هایی جذاب و پر از ایده‌های تازه، ذهن کودک را به دنیایی جدید وارد می‌کنند.
تحرک داشته باشید
به‌طورکلی داشتن یک روتین ورزشی منظم مزایا زیادی برای بدن و مغز شما به همراه خواهد داشت. هنگامی که مشغول فعالیت تحرکات فیزیکی هستید سطح اکسیژن خون تا حد زیادی افزایش‌یافته و انرژی مضاعفی ایجاد خواهد کرد؛ بنابراین می توان گفت که ورزش‌کردن یکی از مؤثرترین راهکارهای بهبود عملکرد مغز است. انجام ورزش‌های هوازی، کششی، مدیتیشن و… همان چیزهایی هستند که شما برای حفظ سلامت مغز خود به آنها احتیاج دارید.
کنترل استرس و اضطراب
مقاله‌های متعددی در زمینه تاثیر استرس بر عملکرد مغز نوشته شده است که در آنها یک اتفاق‌نظر کلی وجود دارد مبنی بر اینکه استرس و اضطراب مخرب‌ترین عامل سلامت مغز به شمار می‌رود و در طولانی‌مدت سبب اختلال عملکرد مغز خواهد شد.
همه ما می‌دانیم که زندگی پر مشغله امروز فارغ از استرس نیست و هرکسی در زندگی خود با مسائل متعددی درگیر است؛ بنابراین در چنین شرایطی باید به دنبال راهکارهایی باشیم که این استرس روزمره را کنترل کرده و مغز را از فشار آن رها کنیم. تکنیک‌هایی همچون: مدیتیشن، گوش دادن به موزیک‌های آرامش‌بخش، تنفس عمیق، مثبت‌نگری و.. می‌توانند در کاهش سطح اضطراب موثر باشند.
انجام بازی‌های فکری
یکی از راه‌های به چالش کشیدن مغز برای تقویت حافظه، انجام بازی‌های فکری است. این بازی‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که ذهن را معما و سوالات متعدد مواجه می‌سازند؛ در چنین شرایطی مغز ناخودآگاه برای حل این مسائل شروع به فعالیت بیشتر می‌کند. در نتیجه انجام روزانه چنین بازی‌هایی به مغز کمک خواهد کرد تا همیشه در حالت پویا و هوشیار باقی بماند.
ثبت خاطرات و وقایع روزانه
یکی از تکنیک‌های موثر برای بهبود عملکرد مغز، ثبت وقایع روزانه است. این کار موجب می‌شود تا ذهن روی موضوعات پیش‌آمده فوکوس کند و برای ردیف‌کردن آنها روی برگ کاغذ تمرکز کند. علاوه بر این ثبت وقایع خوشایند و حتی غم‌انگیز بخش مربوط به احساسات در مغز را فعال نگه می‌دارد که خود این کار نوعی تقویت ذهنی به شمار می‌رود.
کنترل مصرف شیرینی‌جات
این روزها انواع خوراکی‌های محبوب و پرفروش، شامل مقدار زیادی شکر هستند که مصرف این حد از این ماده در طولانی‌مدت سبب مشکلات متعددی خواهد شد. علی‌رغم بیماری‌های شناخته شده ناشی از مصرف بیش از حد شکر، باید بگوئیم که این خوراکی دردسرساز و البته اعتیادآور تاثیر مخربی روی عملکرد مغز خواهد داشت.
به‌طوری که شاید در ابتدا پس از مصرف خوراکی‌های شیرین احساس بهتری داشته باشید؛ اما افزایش بیش از حد این ماده در بدن می‌تواند موجب کندی عملکرد مغز و البته کاهش حافظه شود.
محدود کردن استفاده از لوازم الکترونیکی
فناوری‌های نوین علی‌رغم این که می توانند سبب رشد و پیشرفت بشر در زمینه‌های مختلف باشند، به همان میزان نیز می‌توانند سلامت جسم و مغز انسان را با خطرات بزرگی مواجه کنند. بر اساس تحقیقات انجام شده، امواج ساطع شده از تجهیزات الکترونیکی در طولانی‌مدت سبب ایجاد مشکلاتی همچون: تخریب شدن سلول‌های مغزی، ضعیف‌شدن حافظه کوتاه‌مدت، کاهش انتقال اکسیژن به مغز، طولانی شدن فرایند یادگیری و…خواهند شد. از این رو توصیه می شود استفاده از این وسایل را محدود کنید و تا حد امکان آنها را از محل استراحت و خوابتان دور نگه دارید.
جمع‌بندی
با افزایش سن و پا گذاشتن به ایام میانسالی یکی از مشکلاتی که ممکن است برای افراد پیش بیاید تضعیف حافظه و کاهش عملکرد مغز است. این مسئله می‌تواند به چالش بزرگی تبدیل شود که زندگی روزمره را مختل می‌کند.
خوشبختانه راه‌های متعددی برای ورزش مغز و تقویت حافظه وجود دارند که انجام آنها در سنین مختلف می‌تواند تاثیرات مثبتی بر بهبود روند عملکرد مغز داشته باشد. مطالعه کتاب، ورزش، انجام بازی‌های فکری، تنظیم ساعت خواب و… از جمله راهکارهایی هستند که در مطلب فوق آنها را به طور مفصل معرفی کردیم.
اگر به دنبال منابع کاربردی برای تقویت حافظه و بهبود عملکرد مغز هستید، مجموعه کتاب‌های انتشارات هفت و نیم می‌توانند انتخاب‌های مناسبی برای شما باشند. این کتاب‌ها با رویکردی خلاقانه و علمی به شما کمک می‌کنند تا ذهن خود را فعال و پویا نگه دارید.
اضافه کردن دیدگاه
اضافه کردن دیدگاه