بیماری تیروئید، چندین تشخیص را در بردارد. اگرچه مقوله‌های کلی علائم بیماری تیروئید (مانند تغییراتی در خواب، تغییراتی در وزن، مشکلات روده) می‌توانند همپوشی داشته باشند، به این معنا که چگونگی ظهور این علائم، از یک وضعیت تا وضعیتی دیگر کاملاً متفاوت است. در واقع، علائم پرکاری و کم کاری تیروئید که دو نوع از شایع‌ترین بیماری‌های تیروئید هستند، اغلب مقابل و متضادند، گرچه همه‌ی آن‌ها روی سیستم بدن تاثیرگذارند.
علاوه بر این، مشکلات تیروئید ا جمله گواتر، سرطان تیروئید و اشکال بخصوصی از پرکاری و کم کاری تیروئید مانند بیماری گریوز (Graves’)، می‌توانند علائم دیگری را بروز دهند که منحصر به همین بیماری‌ها یا در مورد این بیماری‌ها قوی‌تر هستند.
علائم معمول بیماری تیروئید
هیچ نشانه با گروهی از علائم بخصوصی وجود ندارد که منجر به تشخیص قطعی پرکاری و کم کاری تیروئید شود. این دو بیماری، هر دو روی یک قسمت یا سیستم بدن تأثیر می‌گذارد، ولی به اشکال متفاوت. از علائم کلی و معمول بیماری‌های تیروئید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تغییراتی در وزن
تغییرات بی‌دلیل وزن میتواند نشانه‌ای از بیماری پرکاری یا کم کاری تیروئید باشد:
- در مورد کم کاری تیروئید، ممکن است وزن اضافه کنید و علیرغم ورزش کردن و کاهش کالری مصرفی، نتوانید وزنتان را کاهش دهید.
- در مورد پرکاری تیروئید، ممکن است با وجود غذا خوردن معمولی، وزن کم می‌کنید یا علیرغم افزایش کالری دریافتی‌تان، در حفظ وزنتان مشکل پیدا کنید.
البته باید به این نکته اشاره کرد که ممکن است پرکاری تیروئید داشته باشید و وزن کم کنید، وزنتان کمتر حد نرمال باشد یا قادر به اضافه کردن وزن نباشید؛ یا ممکن است پرکاری تیروئید داشته باشید ولی حتی با رژیم‌های سخت و ورزش نتوانید وزنتان را کاهش دهید.
مشکلاتی با دمای بدن
حساسیت به دما میتواند یکی از علائم هر دو نوع بیماری تیروئید باشد:
- در کم کاری تیروئید، ممکن است نسبت به سرما کم طاقت باشید.
- در پرکاری تیروئید، ممکن است حتی در دماهای معتدل، احساس گرمای زیاد و عرق کنید.
احساس خستگی و مشکلات خواب
مشکلات خواب و خستگی عمومی بدن (هنگامی که در طول شب خوب استراحت نداشته باشید، بدتر می‌شود)، از جمله شکایاتی هستند که بیماران مبتلا به بیماری‌های تیروئیدی بیان می‌کنند. گاهی اوقات این مشکلات آن‌قدر شدید هستند که زندگی عادی فرد را بسیار تحت تأثیر قرار می‌دهد.
مشکلات ناشی از کم‌کاری تیروئید عبارت‌اند از:
- با خستگی از خواب بیدار می‌شوید، حتی بعد از هشت ساعت یا ساعات بیشتر خواب
- چرت‌های طولانی می‌زنید.
- در روزها و اوقات بیکاری، زیاد به خواب می‌روید.
مشکلات ناشی از پرکاری تیروئید عبارت‌اند از:
- به‌سختی به خواب می‌روید.
- در طول شب، چندین بار از خواب بیدار می‌شوید.
- در هنگام خواب دچار تپش قلب زیاد یا اضطراب می‌شوید.
مشکلاتی در سلامت روانی
افسردگی، اضطراب و اختلالت خلقی و روانی دیگر ممکن است با مشکلات غده‌ی تیروئید در ارتباط باشند:
- در مورد کم کاری تیروئید، ممکن است علائم افسردگی را داشته باشید و یا ممکن است دچار افسردگی شوید که نسبت به داروهای ضدافسرگی واکنشی نشان نمی‌دهد.
- در مورد پرکاری تیروئید، در مورد پرکاری تیروئید، ممکن است دچار اضطراب، اختلال وحشت یا وحشت‌زدگی یا حمله پانیک شوید.
ناراحتی و تغییرات غیرعادی در گردن و گلو
این علائم می‌توانند با پرکاری تیروئید، بیماری خود ایمنی تیروئیدی، تشکیل غدد ریز، گواتر (بزرگی تیروئید) و سرطان تیروئید مرتبط باشند. ناراحتی و مشکلات در گردن عبارت‌اند از:
- احساس ورم یا سنگینی در گردن
- بزرگ شدن محسوس گردن
- ناراحتی در هنگام پوشیدن لباس‌های یقه اسکی یا کروات
- ناراحتی و مشکل در هنگام قورت دادن یا تنفس
- درد و سوزش در گلو
- صدای خشن و گرفته (صدایی گوش خراش)
ورم کردن گردن اغلب یک نشانه از بیماری تیروئید است، البته میتواند نشان‌دهنده‌ی یک مشکل جدی‌تر نیز باشد، مانند انواع خاصی از سرطان‌ها، عفونت‌ها یا بیماری‌های مغز و اعصاب.
اگر ناحیه‌ای از گردنتان بزرگ شده باشد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
- تغییراتی در موها، پوست و ناخن‌ها
- پوست، مو و ناخن‌ها، نسبت به بهم خوردن تعادل هورمون تیروئید آسیب‌پذیرند.
- در صورت ابتلا به کم‌کاری یا پرکاری تیروئید، ممکن است علائم زیر بروز کنند:
- ترد و شکننده شدن موها، زبری و خشک شدن آن‌ها
- موهای به راحتی می‌شکنند
- ریختن موها، خصوصاً در نواحی خارجی و کناری ابروها
- زبر شدن، خشکی و پوسته پوسته شدن پوست، خصوصاً در پاشنه‌ی پا، زانو و آرنج
- ناخن‌های نازک و شکننده یا تیره‌رنگ
کم‌کاری یا پرکاری تیروئید همچنین ممکن است منجر به بروز این علائم شوند:
- ریزش موی شدید
- ضعیف و نازک شدن موها
- افزایش حساسیت پوست
- راش‌های پوستی غیرعادی
مشکلات روده
به نقل از دکتر رضادوست فوق تخصص گوارش و کبد وقتی مشکلات گوارشی دارید، آخرین علتی که ممکن است به ذهنتان خطور کند، اختلالات تیروئیدی است، در بیماری‌های تیروئیدی، بروز علائم گوارشی امری شایع است و این، دامنه‌ی وسیع اثرات این غده‌ی مهم و عمده را تقویت می‌کند:
- در صورت ابتلا به کم کاری تیروئید، ممکن است دچار یبوست شدید یا طولانی مدت شوید که هیچ درمان و دارویی برای آن پاسخگو نیست.
- در صورت ابتلا به پرکاری تیروئید، ممکن است دچار اسهال، شل شدن مدفوع یا سندروم روده‌ی تحریک پذیر شوید.
قاعدگی نامنظم یا مشکلاتی در باروری
مشکلات و بیماری‌های تیروئید، خصوصاً کم کاری تیروئید، می‌توانند خطر ناباروری را افزایش دهند، ممکن است در روند درمان‌های کمک باروری اختلال ایجاد کنند و ممکن است شانس سقط جنین‌های مکرر را بالا ببرند. بی‌نظمی‌هایی در قاعدگی نیز از جمله علائم شایع در بیماری‌های تیروئید است:
- در صورت ابتلا به کم کاری تیروئید، ممکن است پریودهای سنگین‌تر، قاعدگی دردناک یا دوره‌های قاعدگی با فواصل کمتر داشته باشید.
- در صورت ابتلا به پرکاری تیروئید، ممکن است پریودهای کوتاه‌تر، جریان قاعدگی سبک‌تر، پریودهای نامنظم و با دفعات کمتر و یا قطع کامل قاعدگی داشته باشید.
مشکلات چشمی و تغییراتی در بینایی
در موارد پرکاری و کم‌کاری تیروئید و بیماری گریوز، بروز مشکلات و بیماری‌های متعدد چشمی امری شایع است.
این علائم و مشکلات عبارت‌اند از:
- خشکی چشم
- احساس وجود شن در چشم
- تاری دید
- قرمزی چشم‌ها
- متورم شدن، پف کردن یا آبکی شدن چشم‌ها
- حساسیت نسبت به نور
- دو بینی
- جلوآمدگی و بیرون زدن تخم چشم (Proptosis) – وقتی پلک بالایی کاملاً حرکت چشم‌ها را در هنگام نگاه کردن به پایین دنبال نمی‌کند.
مشکلات ادراکی
“مغز مه آلود”، اصطلاحی برای توصیف گروهی از علائم و مشکلات ادراکی است که اغلب بیماران و نیز پزشکان به کار می‌برند؛ این مشکل خصوصاً در مورد بروز کم‌کاری تیروئید نیز رایج است. مه آلودگی مغز میتواند شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در تمرکز کردن
- مشکلاتی در حافظه‌ی کوتاه‌مدت یا بلندمدت
- فراموشی
- از دست دادن تمرکز
- احساس منگی
- گیجی
- مشکل در منطقی فکر کردن
مشکلات اسکلتی-عضلانی
در صورت ابتلا به کم‌کاری تیروئید، ممکن است دچار درد و ناراحتی در عضلات و مفاصل، خصوصاً در دست‌ها و پاها شوید. درد شبیه به درد فیبروملاژیا نیز در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید شایع است. اگر کم کاری تیروئید دارید، ممکن است دچار درد و ضعف در بازوها و ساق پاها داشته باشد.
در صورت ابتلا به کم کاری تیروئید، خطر بروز سندروم تونل کارپال در دست‌ها نیز بالا خواهد بود؛ این سندروم میتواند موجب درد و ضعف در ساعد، مچ دست‌ها، کف دست و انگشتان شود. مشابه همین وضعیت، یعنی سندروم تونل تارسال نیز ممکن است در پاها بروز کند که موجب بروز ضعف و درد در ساق پا، قوزک، کف پا و انگشتان پا می‌شود.
درد یک مشکل شایع است اما اغلب به عنوان یک نشانه از مشکلاتی که اختلالات تیروئیدی، چشم پوشی می‌شود. (برگرفته از سایت ارتوپدی ظفر)
علائم نادر
علائمی که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم، اگرچه نادر هستند اما باید هم به صورت انفرادی و هم در زمینه‌ی همه‌ی مشکلاتی که در بیمار بروز می‌کنند در نظر گرفته شوند. در برخی موارد، این علائم می‌توانند اولین علائم هشداری باشند که بیمار باید برای تشخیص اختلال تیروئید مورد بررسی قرار بگیرد. این علائم شامل موارد زیر می‌باشند:
کم کاری تیروئید
- بالا رفتن سطح کلسترول: اگر سطح کلسترولتان بالا رفته است، خصوصاً هنگامی که رژیم غذایی، ورزش یا مصرف داروهای پایین آورنده‌ی کلسترول مانند استاتین، تأثیری روی آن نداشته باشد، ممکن است دچار کم کاری تیروئید تشخیص داده نشده باشید.
- میگزدم (Myxedema): این مشکل پوستی که ممکن است در صورت ابتلا به کم کاری شدید تیروئید بروز کند، شامل رسوب حجم بسیار زیادی اسید هیالورنیک در لایه‌ی زیرین پوست که موجب زبر و خشن شدن پوست و مو، پف کردن صورت یا همه‌ی بدن، بزرگ شدن زبان و گرفته صدا می‌شود.
پرکاری تیروئید
- پایین آمدن سطح کلسترول: پایین آمدن غیرعادی سطح کلسترول که ارتباطی با رژیم غذایی، وزن و ورزش ندارد، ممکن است نشانه‌ای از پرکاری تیروئید باشد.
- آسیب چشمی (افتالموپاتی) گریوز: این وضعیت را می‌توان از طریق پروپتوزیس به راحتی تشخیص داد که در آن، تخم چشم برآمده و بیرون زده به نظر می‌آید و وقتی پلک‌ها بسته می‌شوند، چشم‌ها کاملاً پوشیده نمی‌شوند.
- راش‌های پوستی: دو نوع راش پوستی عادی در رابطه با پرکاری تیروئید و بیماری گریوز وجود دارد: میکسدم پره تیبیال که با نام درموپاتی تیروئید نیز شناخته می‌شود، ممکن است در پوست ساق پا ظاهر شود. یک راش برآمده ناهموار بنام میلیاریا ممکن است بروزی صورت مشاهده شود.
مشکلات ناشی از این بیماری
اگرچه برخی از علائمی که ممکن است تجربه کنید، شاید بیشتر آزاردهنده باشند تا مضر؛ به خاطر داشته باشید که غده‌ی تیروئید و هورمون‌هایی که ترشح می‌کند بروی متابولیسم، قلب، گوارش، مغز و استخوان‌ها و موارد دیگر تأثیر می‌گذارد.
تشخیص به‌موقع زودهنگام بیماری و کنترل مؤثر علائم تیروئید میتواند به کاهش خطر بروز مشکلات احتمالی کمک کند.
کم کاری تیروئید
- نوروپاتی: پایین بودن سطح هورمون تیروئیدی میتواند منجر به آسیب عصبی به نام نوروپاتی شود که بی‌حس شدن و گزگز کردن دست و پا از نشانه‌های آن هستند. مشکلی بنام پلنتار فاسیت که منجر به در درد ناحیه کف پا می‌شود، در نتیجه‌ی ورم (انباشتگی مایع) در اطراف عصب‌ها به وجود می‌آید.
- مشکل در باروری: حتی کم کاری خفیف تیروئید میتواند مانع از تخمک گذاری و لانه گزینی جنین گردد و درنتیجه بارور شدن را برای زن مشکل ساز خواهد کرد.
- مشکلاتی در بارداری: کم کاری تیروئید ممکن است مادر باردار را تا حد زیادی در خطر سقط جنین، جدا شدن زودهنگام جفت، زایمان زودرس و مرگ نوزاد قرار دهد.
پرکاری تیروئید
- پوکی استخوان: ضعیف شدن استخوان، خطر شکسته شدن استخوان‌ها را در فرد، حتی با یک ضربه‌ی ضعیف یا افتادن بیشتر می‌کند. (برگرفته از سایت سلامت پا امید)
- فیبریلاسیون دهلیزی (Atrial fibrillation): این آریتمی قلبی (بی‌نظمی در ضربان قلب) میتواند منجر به بروز مشکلاتی جدی مانند سکته قلبی یا نارسایی قلبی شود. این عارضه در افراد سالخورده شایع‌تر است.
- مشکلاتی در بارداری: پرکاری متوسط تا شدید تیروئید در مادران باردار گاهی میتواند منجر به زایمان زودرس، زایمان جنین مرده و یا زایمان نوزادی با نقایص مادرزادی شود.
اضافه کردن دیدگاه
اضافه کردن دیدگاه