رابطه فرا اجتماعی چیست؟

رابطه فرا اجتماعی یک رابطه یک طرفه است که کاربر رسانه با یک شخصیت رسانه ای درگیر می شود. کاربران رسانه‌ ها می‌ توانند با افراد مشهور، شخصیت‌ های تخیلی لایو اکشن، اینفلوئنسرهای رسانه‌ های اجتماعی، شخصیت‌ های متحرک و هر شخصیت دیگری که از طریق رسانه‌ ها، از جمله فیلم‌ ها، برنامه‌ های تلویزیونی، پادکست‌ ها، برنامه‌ های گفتگوی رادیویی یا پلتفرم‌ های رسانه‌ های اجتماعی مانند اینستاگرام، توئیتر یا تیک تاک با آنها مواجه می‌ شوند، رابطه فرا اجتماعی برقرار کنند.

در حالی که تحقیق در مورد رابطه فرا اجتماعی معمولاً بر پیوندهای دوستی بین یک کاربر رسانه و یک شخصیت رسانه ای مورد علاقه متمرکز است، کاربران رسانه ممکن است روابط فرا اجتماعی منفی و حتی روابط فرا اجتماعی عاشقانه را با چهره های مختلف رسانه ای ایجاد کنند.

تاریخچه رابطه فرا اجتماعی

دونالد هورتون و آر. ریچارد وول، مفهوم روابط فرا اجتماعی را در سال 1956، زمانی که مقاله مهم خود را با عنوان “ارتباطات جمعی و تعاملات فرااجتماعی: مشاهداتی در مورد صمیمیت از راه دور” در مجله روانپزشکی منتشر کردند، آغاز کردند.

همانطور که از عنوان مقاله پیداست، در کنار روابط فرا اجتماعی، هورتون و وول مفهوم تعامل فرا اجتماعی را نیز معرفی کردند که آن را به عنوان «دادن و گرفتن مکالمه» بین کاربر رسانه و شخصیت رسانه تعریف کردند.

برخلاف روابط فرا اجتماعی که فراتر از یک تعامل رسانه‌ ای منفرد است و از نظر روان‌ شناختی بسیار شبیه به یک رابطه واقعی عمل می‌ کند، تعاملات فرا اجتماعی به طور انحصاری در حین تعامل با یک شخص از طریق رسانه صورت می‌ گیرد و از نظر روان‌ شناختی شبیه تعاملات چهره به چهره در زندگی واقعی است.

برای مثال، اگر هنگام تماشای شخصیت‌های Friends که با هم در Central Perk وقت می‌ گذرانند، احساس می‌ کنید که یکی از آن گروه هستید، یک تعامل فرا اجتماعی را تجربه می‌ کنید. اگر بعد از اتمام قسمت ها به ریچل، چندلر، مونیکا یا یکی از اعضای دیگر گروه فکر کنید، حتی ممکن است به رفتار آنها در سریال اشاره کنید که گویی آنها کسی هستند که شما می شناسید، شما رابطه فرا اجتماعی با آن شخصیت دوستان ایجاد کرده اید.

علی‌ رغم تفاوت‌ های بین این مفاهیم، ​​محققان اغلب از ایده‌ های تعاملات فرا اجتماعی و روابط فرا اجتماعی به جای یکدیگر استفاده می‌ کنند که منجر به سردرگمی در تحقیق می‌ شود. با این حال، اخیراً محققان به این نتیجه رسیده اند که اگرچه تعامل فرا اجتماعی و روابط فرا اجتماعی مرتبط هستند، اما مفاهیم متمایز هستند.

بعلاوه، مفهوم ارتباطات فرا اجتماعی توسط روانشناس رسانه ای گیل استور بسط داده شده است تا دلبستگی های فرا اجتماعی را نیز در بر گیرد. بر اساس تئوری دلبستگی که توسط بولبی ابداع شد که پیوندهای عمیقی را که بین مراقبان و کودکان و همچنین بین شرکای عاشقانه شکل می‌ گیرد، توصیف می‌ کند، دلبستگی فرا اجتماعی زمانی اتفاق می‌ افتد که در رسانه «شخصی به منبع آسایش، احساس امنیت و پناهگاه امن تبدیل شود».

مانند تعاملات و روابط فرا اجتماعی، دلبستگی‌ های فرا اجتماعی مشابه دلبستگی‌ ها در زندگی واقعی عمل می‌ کنند و بنابراین، یکی از مؤلفه‌ های مهم دلبستگی‌ های فرا اجتماعی، نزدیک‌ جویی است.

با این حال، به جای تعامل مستقیم، نزدیکی در دلبستگی‌ های فرا اجتماعی از طریق ابزارهای واسطه‌ ای حاصل می‌ شود، مانند تماشای مجدد شخصیت‌ های داستانی خاص در یک فیلم یا برنامه تلویزیونی یا همگام شدن با حساب‌ های رسانه‌ های اجتماعی شخصیت‌ های رسانه‌ ای.

رابطه فرا اجتماعی چگونه شکل می گیرد؟

مانند روابط حضوری، روابط فرا اجتماعی زمانی شروع می‌ شود که کاربر رسانه با یک شخصیت رسانه‌ ای آشنا می‌ شود. اگر شخص تصوری ایجاد کند که باعث شود کاربر رسانه فراتر از تعامل درباره آنها فکر کند، تعاملات فرا اجتماعی می تواند منجر به یک رابطه فرا اجتماعی شود.

به نوبه خود، روابط فرا اجتماعی را می توان با تعاملات فرا اجتماعی بیشتر تقویت کرد که گاهی اوقات منجر به دلبستگی فرا اجتماعی می شود.

علاوه بر این، اگر رابطه فرا اجتماعی پایان یابد یا به این دلیل که شخصیت رسانه ای بمیرد، سریال یا برنامه ای که در آن ظاهر می شود به پایان برسد، یا کاربر رسانه تصمیم بگیرد که دیگر نمی خواهد با شخصیت رسانه ای ارتباط برقرار کند، کاربر رسانه می تواند از هم پاشیده شود.

تحقیقات نشان داده است که افراد به از دست دادن یک رابطه فرا اجتماعی به روش هایی مشابه از دست دادن یک رابطه اجتماعی واکنش نشان می دهند. به عنوان مثال، وقتی برنامه تلویزیونی Friends به پایان رسید، آنهایی که قوی ترین روابط فرا اجتماعی را با یکی از شخصیت ها داشتند، بیشترین ناراحتی را نشان دادند.

چرا ما روابط فرا اجتماعی ایجاد می کنیم؟

در ابتدا ممکن است عجیب به نظر برسد که کاربران رسانه‌ ها علیرغم عدم وجود رابطه متقابل، روابط فرا اجتماعی برقرار می‌ کنند اما مهم است که به یاد داشته باشیم که انسان‌ ها از نظر تکاملی برای ایجاد ارتباطات اجتماعی طراحی شده‌ اند. رسانه یک پیشرفت نسبتاً جدید در تاریخ بشر است و هنوز تأثیر بزرگی بر تکامل ما نداشته است.

در عوض، ویژگی‌ های اجتماعی که برای اطمینان از شکل‌ گیری روابط بین فردی ایجاد کرده‌ ایم، به استفاده از رسانه نیز تعمیم داده شده است.

به ویژه، انسان ها تمایل دارند به چهره و صدای سایر انسان ها توجه ویژه ای داشته باشند. برای قرن‌ ها، تنها چهره‌ ها و صداهایی که مرتباً با آن‌ ها مواجه می‌ شدیم، چهره‌ ها و صداهایی بودند که در زندگی روزمره ما وجود داشت. این وضعیت از اوایل قرن بیستم با ظهور رادیو و فیلم‌ ها تغییر کرد و زمانی که تلویزیون به طور گسترده در دسترس قرار گرفت، تعداد چهره‌ ها و صداهایی که می‌ توان از طریق رسانه‌ ها با آنها آشنا شد به‌ طور تصاعدی افزایش یافت.

با این حال، مغز ما هرگز برای تمایز بین افرادی که از طریق رسانه ها می بینیم و می شنویم و کسانی که در زندگی واقعی خود می بینیم و می شنویم، تکامل نیافته است. بنابراین، ما این برخوردها را به یک شکل پردازش می کنیم و به آنها پاسخ می دهیم که منجر به پدیده های فرا اجتماعی در همه اشکال آن می شود.

در نتیجه، در حالی که پژوهش‌ های روان‌ شناختی گاهی سعی در آسیب‌ شناسی روابط فرا اجتماعی داشته‌ اند، اکثر محققان در حال حاضر توافق دارند که درگیر شدن در ارتباطات فرا اجتماعی طبیعی است و چیزیست که اکثر کاربران رسانه انجام می‌ دهند.

تأثیر روابط فرا اجتماعی

تحقیقات نشان داده است که روابط فرا اجتماعی می تواند به روش های مختلفی بر کاربران رسانه ها تأثیر بگذارد. در بررسی اخیر، لیبرز و شرام دریافتند که اگر فردی با یک شخصیت رسانه ای ارتباط فرا اجتماعی داشته باشد، آن شخصیت می تواند بر دیدگاه های سیاسی و تصمیمات رأی گیری، رفتار خرید، نگرش در مورد کلیشه های جنسیتی و اعتماد آنها به موارد مختلف تأثیر بگذارد.

این تأثیر بسته به مثبت یا منفی بودن رابطه فرا اجتماعی با چهره رسانه ممکن است مثبت یا منفی باشد. در یک نکته خوش بینانه تر، ارتباطات فرا اجتماعی می تواند اعتماد به نفس را افزایش دهد، باور فرد را در مورد خودکارآمدی خود بهبود بخشد و منجر به احساس تعلق قوی تر شود.

انزوای ناشی از دستورات قرنطینه ای صادر شده در طول همه گیری کووید-19، علاقه به نقش جایگزین اجتماعی را که چهره های رسانه ای می توانند ایفا کنند، افزایش داده است.

اگرچه تحقیقات در مورد این موضوع محدود است اما به نظر می‌ رسد افرادی که در زمان قرنطینه رسانه‌ های اجتماعی دیگری نداشتند، برای ارضای نیاز خود به تعامل و ارتباط، به شخصیت‌های تلویزیونی و سینمایی و رسانه‌ های اجتماعی آنلاین روی آوردند. روابط فرا اجتماعی به برخی از افراد کمک کرد تا با یک دوره طولانی تماس اجتماعی محدود کنار بیایند.

در نهایت، از آنجایی که دوستان و خانواده می‌توانند بدون حسادت با یک شخصیت رسانه‌ ای درگیر روابط فرا اجتماعی شوند، بحث در مورد این روابط فرا اجتماعی متقابل می‌ تواند روابط اجتماعی را تقویت کند. روابط فرا اجتماعی نیز می‌ تواند کاتالیزوری برای شکل‌گیری روابط واقعی زندگی با دیگر همفکران باشد.

آیا رسانه های اجتماعی روابط فرا اجتماعی را تغییر می دهند؟

تا به امروز، اکثر مطالعات در مورد پدیده های فرا اجتماعی بر فیلم و تلویزیون متمرکز شده است، در حالی که رسانه های جدید کمتر از یک پنجم تحقیقات را مورد توجه قرار داده اند.

با این وجود، رسانه های جدید و به ویژه رسانه های اجتماعی قطعاً ماهیت روابط فرا اجتماعی را تغییر داده اند. نکته جالب این است که آیا توانایی برقراری ارتباط مستقیم و احتمالاً با یک چهره رسانه ای آنلاین ممکن است روابط فرا اجتماعی را اجتماعی تر کند یا خیر. به عنوان مثال، اگر یک طرفدار از طریق توئیتر با بازیگر مورد علاقه خود پیام های مستقیم رد و بدل کند، این رابطه جنبه اجتماعی پیدا می کند.

در نتیجه، روابط فرا اجتماعی و اجتماعی باید در امتداد یک پیوستار در نظر گرفته شود. در انتهای اجتماعی این طیف، افرادی هستند که ما به طور منظم در زندگی روزمره خود با آنها تعامل داریم و در انتهای طیف فرا اجتماعی رسانه ها هستند. شخصیتی که ما به آن دسترسی نداریم، مانند شخصیت های خیالی یا اجراکنندگانی که درگذشته اند.

در بین این دو حالت افراطی، روابط با افراد مشهور است که فرد پتانسیل تعامل با آنها را در زندگی واقعی یا آنلاین دارد.

این می تواند به شکل ملاقات با یک ستاره پاپ بعد از کنسرت یا برخورد با یک بازیگر در حین خرید باشد اما ظهور رسانه های اجتماعی احتمال دسترسی طرفداران به افراد مشهور مورد علاقه خود را به صورت آنلاین افزایش داده است.

به عنوان مثال، هنگامی که یک کاربر رسانه به پستی از مجری مورد علاقه خود در توئیتر پاسخ می دهد، ممکن است مجری با لایک کردن یا توئیت مجدد پیام خود، آنها را تأیید کند. محققان پیشنهاد کرده اند که در این شرایط رابطه بین طرفدار و مجری همچنان باید فرا اجتماعی تلقی شود، زیرا علیرغم شناخت اجتماعی توسط چهره رسانه، کاربر رسانه هنوز دسترسی مستقیم به آنها را ندارد.

با این وجود، دنبال کردن یک چهره رسانه ای مورد علاقه در رسانه های اجتماعی می تواند روابط فرا اجتماعی کاربران رسانه را با آنها عمیق تر کند.

حرف آخر

روابط اجتماعی کاملاً طبیعی است و حتی می تواند تأثیر مثبتی بر رفاه فرد داشته باشد. با این حال، روابط فرا اجتماعی بهترین مکمل برای روابط اجتماعی و نیازهای اجتماعی افراد است. در حالی که داشتن روابط فرا اجتماعی اشکالی ندارد، آنها نباید جایگزین روابط و تعاملات واقعی و حضوری شوند.

منبع:

verywellmind