یبوست چیست ؟ یبوست یک عارضه در دستگاه گوارش است که با نام خشکی مزاج نیز شناخته میشود اینچنین که مواد دفعی در روده ی بزرگ به راحتی خارج نمیشود و خارج شدن این مواد و دفع ان همراه با درد زیادی خواهد بود.
در نخست یبوست میتواند مشکل کوچکی باشد که با نوشیدن آب بیشتر در طول روز یا مصرف میوه ها و سبزیجات تازه به راحتی قابل برطرف شدن باشد ولی عدم توجه به درمان آن نیز میتواند مشکلات و عوارضی به وجود بیاورد که شما را تا زیر تیغ جراحی ببرد.
علت یبوست
کم نوشیدن آب و کمبود اب در بدن
کم نوشیدن اب باعث میشود که مواد دفعی سخت و خشک شده و حرکت ان به کندی انجام گیرد خوردن چند لیوان اب در طول روز باعث میشود که دفع مواد در روده به راحتی و بهتر انجام بپذیرد .
رژیم غذایی نادرست
یکی از بزرگترین علت یبوست تغذیه ی نامناسب است ، مواد غذایی مصرفی باید به گونه ای باشند که بدن بتواند به راحتی انها را دفع کند . بعضی از مواد غذایی گوارش و هضم را بسیار دچار مشکل میکنند تا حدی که فرد به یبوست همراه با درد بسیار دچار میشود پس بهترین راه حل تهیع ی برنامه ی غذایی درست و اجتناب از غذای ناسالم و نادرست است .
تغذیه و رژیم غذایی نادرست شامل این گونه اعمال میشود
- خوردن ترشیجات غیر متعارف
- عادت به تغذیه های خاص بر خلاف مزاج بدن
- مصرف دوغ و ماست زیاد
- خوردن تغذیه های از نوع غربی
- سبزی نخوردن با تغذیه در روز و یا عدم استفاده از میوه جات طبیعی
- آب یخ خوردن و بستنی و عدم همراهی با آب ولرم
- مصرف انواع فست فودها و تغذیه های دارای مواد نگهدارنده
- همسو بودن با ادویه خیلی تند در تغذیه
- مصرف بیش از حد شاهی و تره
- مصرف تخم مرغ زیاد در شهرهای گرمسیری و گرم مزاجان
- مصرف کله و پاچه
- مصرف سیب زمینی سرخ کرده
- مصرف غذاهای رژیمی وارداتی
- مصرف بادمجان در غیر فصل برداشت طبیعی
- مصرف میوه جات گلخانه ای
- مصرف خشکبار زیاد
- تنقلات زیاد و هله هوله خوری
- چای زیاد
- مصرف زیاد گیاه دارویی براثر طبابت های غیر علمی و خود درمانی
- مصرف آب پس از میوه خوردن
- تند خوری و نجویدن تغذیه
- مصرف نان زیاد بالاخص فانتزی و بربری
- مصرف 95 درصد گرمیجات و یا سردیجات زیاد
- مصرف آب غیر بهداشتی
- و …
ورزش نکردن ، کم تحرکی و نشستن طولانی در یک مکان از علل بوجود آمدن یبوست است
مشاوران تغدیه همیشه برتحرک بدن بسیار تاکید میکنند چون در صورت کم تحرکی بدن در طول روز دفع مواد نیز به کندی صورت گرفته و باعث ایجاد یبوست میشود .روزی نیم ساعت پیاده روی حتی در خانه برای افرادی که نمی توانند بیرون از خانه پیاده روی کنند لازم است .
کم خوابی
بدن انسان به گونه ای است که حداقل روزی 7 ساعت نیاز به خواب دارد افرادی که دچار کم خوابی هستند اعضای بدنشان دچار مشکلات و ناهمانگی بسیاری میشود و یکی از علل یبوست نیز بیخوابی است .
استرس و مشکلات عصبی
همانگونه که می دانید تمام اعضای بدن از مغز دستور میگیرند فردی که دچار مشکلات عصبی و استرس زیاد است باعث میشود که مغز درست عمل نکند و اعضای بدن را دچار مریضی و مشکلات زیادی بشود . این میتواند یک علت یبوست نیز باشد. یبوست ارتباط زیادی به اعصاب و استرس دارد در صورتی که فرد مادام عصبی باشد به یبوست نیز دچار میشود و سیستم گوارش را دچار مشکل میکند ( سندروم روده ی تحریک پذیر نیز شامل این دسته اختلالات روده بر اثر مشکلات عصبی و استرسی است )
روزه داری غیر متعارف
افرادی که روزه میگیرند چون در طول روز اب و غذا مصرف نمیکنند باید به این امر توجه داشته باشند که هنگام افطار از غذاهای بسیار سنگین و زیاد خوداری کنند چون باعث اختلال در گوارش خود شده و دچار یبوست میشوند . فردی که روزه دار است باید به تغذیه ی درست هنگام روزه گرفتن خود اگاه باشد .
عوارض داروهای مصرفی
همانطور که میدانید هر دارویی که مصرف میکنید علاوه بر درمان میتواند عوارضی نیز داشته باشد ، مصرف مداوم قرصهای مسکن مانند استامینوفن و پروفن ها میتواند باعث ایجاد یبوست در افراد شود .
بارداری
یکی از دلایل اصلی یبوست در بارداری افزایش هورمونی به نام پروژسترون است که حرکت ماهیچه‌های صاف کل بدن مثل ماهیچه‌های روده را کندتر میکند. این موضوع به این معناست که غذا از روده آرام‌تر عبور میکند و با بزرگ شدن رحم ماذر فشار روی روده بیشتر میشود . ( مادران باردار باید توجه داشته باشند که از مواد غذایی که دفع ان سریع تر است استفاده کنند و در روز حداقل نیم ساعت پیاده روی کنند . )
افزایس سن
هرچقدر سن فرد بالا تر میرود فرد پیر تر و دچار مشکلات بیشتر در اعضای بدن خود میشود افراد مسن که دچار یبوست میشوند باید به پزشک معاج مراجعه کنند تا نسبت شرایط جسمانی خود درمان بشوند .
چاقی و افزایش وزن
افزایش وزن و تغذیه ی نامناسب همانطور که در موارد قبل توضیح داده شد باعث تنبلی اعضای بدن و اخطال در گوارش و دفع میشود افراد چاق باید وزن خود را کاهش داده و و برنامه ی ورزشی و تغذیه ایی مناسبی داشته باشند در غیر این صورت نسبت به افراد دیگر بیشتر به یبوست دچار خواهند شد .
کبود فیبر در بدن
فیبر یک نیروگاه تغذیه ای است که کربوهیدرات بدن را تغذیه کرده و به کاهش وزنتان کمک می کند، فیبر موجود در بدن باعث می شود روده به طور منظم مواد را به خوبی دفع کند و در صورت نبود فیبر کافی در بدن روده دچار مشکال دفع و یبوست میشود .
مصرف دخانیات ( سیگار ، قلیان و …)
مصرف دخانیات موجب افزایش میزان سلول های CD۴+ T می شود که نوعی سلول سفید خون است ، این سلول ها موجب آزادشدن پروتئین التهابی موسوم به اینترفرون گاما می شود که به سمت روده حرکت کرده و موجب کولیت روده می شوند . کولیت روده میتواند موجب اسهال و یبوست در افراد بشود .
علائم اولیه ی یبوست
علائم اولیه ی یبوست شامل موارد زیر می باشد که در صورت مشاهده ی این علائم درخود فرد باید جهت درمان و رفع یبوست در خود اقدام نمایید.
- مدفوع به شدت سفت شده و با سختی دفع می شود.
- دفع مدفوع به صورت ناقص صورت می گیرد.
- تعداد دفعات دفع مدفوع کاهش یافته و به ۳ بار در هفته رسیده است.
- حجم مدفوع کاهش می یابد.
- معده درد
- بی اشتهایی در طول روز
- گرفتگی معده
- احساس سوزش در معده
- تهوع
- نفخ
- احساس فشار در شکم
- احساس فشار شدید در حین اجابت مزاج
- مسدود شدن مقعد
عوارض یبوست بر بدن
عوارض یبوست بر بدن میتواند به صورت های مختلفی به وجود بیاید فردی که دچار یبوست شده است در صورت مشاهده ی گزینه های زیر در خود باید در اولین وقت برای درمان خود به پزشک مربوطه مراجعه کند .
- تجمع اخلاط سودای زیاد یا صفرای زیاد
- پوکی استخوان
- تعرق کف دست
- تخلیه کامل نشدن فضولات در لگنچه
- درد در لگن و مجاری ادراری
- فضولات سفت و خشک
- سوزش و خارش و انشقاق شدید در مقعد
- مجامعت اجباری از مقعد و ریزش عفونت در لگن
- اختلال زمان دفع
- مدفوع با بوی مشمئز کننده
- تغییررنگ عادی به قهوه ای و مشکی
- استفراغ
- نفخ و گاز روده
- کاهش وزن
- بروز تب در بدن
- کم خونی ها
- التهابات روده و خونریزی آن
- بروز لکه های سیاه رنگ در کشکاله رانها
- تغییر رنگ پوست به زرد رنگ
- گرفتگی عضله لگن
- درد کیسه صفرا در سمت راست بدن
- تنگی نفس
- ایجاد تومورهای سرطانی در بدن
- اگزمای پوستی و خشکی آن
- زردی روی زبان
- بوی بد دهان که بعضا نتیجه عفونت روده ها است
- بواسیر
- خستگی زیاد
- ترکیدگی پاشنه پا
- در معرض حرارت قرار گرفتن
- تشنگی زیاد
- پیچش شکم
- درد پشت ساق پا
- آفت دهان
- بالارفتن غلظت صفرا در کیسه صفرا و خون
- سنگ صفرا
- غدد بدن
- قولنج ها
- بادسمی متحرک در بدن
- اختلال روده بزرگ
- بزرگ شدن شکم در اثر تجمع اخلاط مضره
- ورم کبد و بالارفتن آنزیم آن
- ورم های کلیه
- مجامعت طولانی چند ساعت در سنین جوانی و فشار وارده به عروق مثانه
- فعال شدن آپاندیست
- نشانه های صرعی شدن
- بالارفتن غلظت خون
- سودای زیاد بدن اعم از خلط های گرم و سرد
- بداخلاق شدن
- بیماریهای متنوع توام باریزش نزله ها به روده ها
- در بانوان خشکی رحم باقاعدگی دردناک و….
بیماریهای تاثیر گذار در به وجود امدن یبوست
بعضی از بیماری ها تاثیر مستقیمی در به وجود امدن یبوست دارند که باید زیر نظر پزشک مورد معالجه قرار بگیرند . این بیماری ها شامل موارد زیر می باشند
- کم کاری تیروئید
- سرطان روده
- افسردگی
- اعتیاد
- سندروم روده ی تحریک پذیر
- بیماری های عضلانی
- دیابت
- تمورها
- سابقه ژنتیکی یبوست
عوارض یبوست بر بدن
بسیاری از افراد با عوارض یبوست آشنایی ندارندو فکر میکنند که در ظاهر فقط مدفوعشان کمی سفت تر شده و احتمالا برای دفع آن به انرژی بیشتری احتیاج دارند اما از این موضوع مطلع نیستند که یبوست می تواند زمینه ساز چه مشکلات و بیمارهای بزرگی باشد.
1.بواسیر یا هموروید
- رگ های متورم و از هم گسیخته در اطراف ناحیه ی مقعد
2.شقاق
- ترک و پارگی پوست در اطراف ناحیه ی مقعد
3.انقباض مدفوعی
- مدفوعی که نمی تواند از مقعد شما خارج شود
4.پرولاپسرکتوم
- افتادگی و بیرون زدگی راست روده از مقعد
درمان های خانگی برای رفع یبوست
روش های درمان خانگی یکی از بهترین و سالم ترین روش های است که می تواند به یبوست شما پایان دهد و از تکرار آن نیز جلوگیری کند .روش های درمان خانگی ، تلفیقی از رفتار های صحیح و خوراکی های سالم است که می توانند تغییرات چشمگیری در بهبود وضعیت یبوست شما ایجاد کنند و در مدت زمان کوتاهی آن را درمان نمایند از جمله :
- نوشیدن آب و مایعات فراوان
- مصرف مواد غذایی حاوی فیبر بالا مثل میوه ها و سبزیجات تازه
- آلو و آب آلو
- مصرف میوه ی انجیر
- مصرف سبزیجات دارای برگ سبز
- نوشیدن مایعات گرم و ولرم
- استفاده از تخم کتان
- دمنوش گیاهی گل سرخ
- استفاده از روغن زیتون در غذاها و سالادها
- پوست اسفرزه
- میوه ی گلابی
- میوه ی سیب
- آب هویج
- منیزیوم
- محصولات پروبیوتیک
- مصرف آب آلوئه ورا
- سبزی گشنیز در مجموعه سبزی ها
- سوپ جو
- خورشتهای آلو و اسفناج
- خاکشیر با آب داغ
- گلاب با خاکشیر
- دمنوش گلسرخ همانند چای
- سیر و موسیر در حد اعتدال در تغذیه
- دمنوش های تخم اسفناج
- شیر با عسل فقط ناشتا
- مصرف مربای هلیله سیاه و یا موقع خواب چند دانه را پودر کرده و با آب موقع خواب بخورید
- ریختن روغن بادام تلخ در آبجوش و حداکثر تا یک هفته برای یکبار در روز میل شود
- دمنوش بارهنگ
- سرکه شیره انگور و یا شربت شیره انگور
- میوه انگور
- مربای گلسرخ
- دمنوش ختمی و پنیرک همانند چای
- شربت سکنجبین و خاکشیر
- تغذیه آبکی مثل آش جات
- مصرف عرق کاسنی با یک چهارم لیوان شاهتره
- مصرف آلوی سیاه و بخارا در تغذیه
- مصرف عرق های خارشتر با اندکی خارخاسک
- مصرف اسفرزه با اندکی عسل یک قاشق چایخوری در یک لیوان آب سرد
- در صورت وجود یبوست عصبی باید دمنوش سنبل طیب با بابونه مصرف شود
برای رفع یبوست چه قرصی بخوریم؟
توجه کنید بدون دستور پزشک و بصورت خودسر نباید هیچ قرصی را مصرف کنید. معمولا در مواردی که لازم به درمان با دارو باشد قرص سی لاکس یکی از آنهاست. این قرص یک داروهای گیاهی ملین کننده است و حاوی سنا است که به منظور رفع یبوست های ناشی از ضعف اعمال روده بزرگ، استفاده میشود. باوجود اینکه داروهایی مانند سیلاکس به هنگام بروز یبوست می‌توانند مفید واقع شوند اما باید بدانید که مصرف مداوم آن‌ها در کار روده‌ها اختلال ایجاد میکند. پس این دارو باید تا زمانی که عادت‌های روده، به حالت عادی بازگردد، استفاده شود.
موارد مصرف قرص سیلاکس برای رفع یبوست
قرص سی-لاکس دارای اثرات ملین و مسهل کننده است و برای رفع یبوست های ناشی از ضعف اعمال روده بزرگ به کار می رود. این قرص با کمک در تخلیه روده بزرگ، از تنبلی آن جلوگیری می کند.
بعضی از عوارض جانبی و نکات مهم هنگام مصرف دارو
- مصرف قرص سیلاکس میتواند باعث تغییر رنگ ادرار به قهوه ای یا قرمز یا زرد گردد که جزو عوارض حساب نمیشود.
- در بعضی افراد میتواند باعث بروز درد و اسپاسم در ناحیه شکم شود که دراین صورت، استفاده از گرایپ واتر دینه پیشنهاد می شود.
- مصرف این قرص در دوران بارداری یا شیردهی، اصلا توصیه نمیشود مگر با تجویز پزشک.
- دارو را حتما فقط طبق دستور پزشک استفاده کنید و اگر غیر از یبوست، مشکلات دیگری مانند تهوع و استفراغ هم دارید، قبل از مصرف این دارو، موارد را به اطلاع پزشک حتما برسانید..
- طی دوره درمان با قرص سیلاکس، از مصرف دیگر مسهل‌ها، پرهیز کنید.
- پیشنهاد میشود افراد سالمند دوز کمتری از این دارو را نسبت به بقیه افراد، استفاده کنند.
- احتمال دارد بعضی از داروها میزان اثربخشی داروهای دیگر را تحت تاثیر قرار بدهند پس اگر داروی دیگری مصرف میکنید حتما با پزشک مطرح کنید.
دوری از موادی که باعث تشدید یبوست میشوند
کسانی که به یبوست دچار میشوند باید از مصرف بعضی از مواد غذایی که سبب تشدید یبوست در ان ها میشود کاملا دوری کنند .
مواردی شامل :
- دوری از مصرف ادویه جات تند و زیاد .
- مصرف میوه لیموشیرین ، لبو ، انار ، گلابی ، هلو ، خربزه و پرتقال کمتر .
- محدودیت در مصرف ماست با برنج .
- دوری از گوشت ماهی پرورشی و مرغ صنعتی .
- مصرف قسمت پایین تنه گوسفند “مجاری شاش دان” ممنوع .
- حذف چای سیاه و سبز و مصرف چایی های بهتر نظیر چای کوهی و…
- دوری از آش رشته و غذاهای همانند ماکارونی .
- دوری از گوشتخوری زیاد .
- دوری از نمک بعنوان عامل بزرگ یبوست .
- دوری از ماست و دوغ کارخانه ای .
توصیه های پیشگیری از یبوست
ما به شما انجام موارد زیر به شما پیشنهاد میدهیم تا بتوانید ار ابتلا به یبوست در خود جلوگیری کنید .
- روزانه ۸ الی ۹ لیوان آب بنوشید.
- در رژیم غذایی روزانه ی خود منابع سرشار از فیبر مثل میوه ها و سبزیجات تازه قرار دهید.
- به محض احساس دفع مدفوع به دستشویی بروید و مدفوع خود را به تعویق نیندازید.
- ایستاده غذا را میل نکنید .
- غذا را با عجله نخورید و ارامان را خوب بجوید .
- از محصولات لبنی و گوشتی به طرز متعادل استفاده کنید.
- استرس و اضطراب زیاد دوری کنید و ان را در زندگی خود مدیریت و کنترل کنید.
- در طول روز ورزش و تحرک کافی داشته باشید. حداقل نیم ساعت پیاده روی روزانه توصیه میشود .
- غذای به داغ مصرف نشود صبر کنید تا کمی خنک تر شود و بعد میل بفرمایید .
- عادت دادن مقعد به تخلیه حتی اندک در طوا روز .
- پیشگیری از ابتلا به بیماری یبوست همیشه درست تر و راحت تر و بهتر از درمان است. پس سعی کنید ورزش کنید و غذاهایی که مصرف میکنید رو با دقت انتخاب کنید.
اضافه کردن دیدگاه
اضافه کردن دیدگاه