«روشهای مؤثر برای جلوگیری از قطعی برق در تابستان: راهنمای جامع موتور برق و راهکارهای دیگر»
در روزهای گرم تابستان، مصرف برق به دلیل استفاده گسترده از وسایل سرمایشی و سایر تجهیزات برقی به طرز چشمگیری افزایش پیدا میکند. این افزایش مصرف، شبکه توزیع برق را تحت فشار قرار داده و در بسیاری از نقاط ممکن است به قطعی برق منجر شود. قطع برق میتواند فعالیتهای روزمره را مختل کرده، مواد غذایی در یخچالها را خراب کند، مشکلات جدی در ارتباطات ایجاد کند و حتی زمینه زیانهای مالی را فراهم آورد.
به همین دلیل، یافتن راهکارهای مؤثر برای جلوگیری از قطعی برق و آمادگی برای شرایطی که برق قطع میشود، اهمیت بسیاری دارد. یکی از مهمترین ابزارهایی که میتواند نیازهای برقی شما را در این شرایط بحرانی تأمین کند، «موتور برق» یا همان ژنراتور است. موتور برق بهعنوان یک منبع برق اضطراری، نقش مهمی در حفظ آسایش، امنیت و تداوم فعالیتهای خانگی و تجاری در زمان قطعی برق ایفا میکند.
در بخشهای مختلف این مقاله، نگاهی جامع به اهمیت و ضرورت پیشگیری از قطع برق، روشهای مختلف جلوگیری از فشار بیش از حد بر شبکه، و در نهایت انتخاب و استفاده از موتور برق خواهیم داشت. در ابتدا به دلایل اصلی وقوع قطعی برق و تأثیرات منفی آن میپردازیم تا تصویر روشنتری از اهمیت این موضوع داشته باشیم.
سپس، با مرور مفهوم موتور برق و بررسی انواع آن (موتور برق بنزینی، دیزلی و گازی)، شناخت صحیح و کاملی نسبت به این دستگاه خواهیم یافت. افزون بر این، نحوه انتخاب موتور برق مناسب بر اساس ظرفیت، توان، نوع سوخت و سایر معیارهای مهم را بررسی میکنیم تا بتوانید منبع برق اضطراری مناسبی را متناسب با نیاز خود برگزینید. در نهایت، به نکات ایمنی و راهکارهای تکمیلی مثل مدیریت مصرف انرژی در ساعات اوج مصرف اشاره خواهد شد تا علاوه بر تأمین برق اضطراری، بتوانید از بروز مشکلات متعدد ناشی از قطع برق جلوگیری کنید.
بخش اول: آشنایی با پدیده قطعی برق و اهمیت مقابله با آن
اهمیت برق در زندگی روزمره
برق از جمله زیرساختهای حیاتی در زندگی مدرن به شمار میرود. تقریباً همه فعالیتهای ما، از روشنایی و تهویه گرفته تا ارتباطات و تأمین امنیت، به شکلی به برق وابسته است. در محیطهای خانگی، سیستمهای سرمایشی و گرمایشی، وسایل الکترونیکی، یخچال و فریزر، تجهیزات پختوپز برقی و حتی شبکه اینترنت برای عمل کردن نیازمند جریان مداوم برق هستند.
از سوی دیگر، در محیطهای تجاری و صنعتی، هر اختلالی در تأمین برق میتواند منجر به توقف خط تولید، از دست رفتن دادهها، مختل شدن سامانههای امنیتی و حتی زیانهای اقتصادی جبرانناپذیر شود. به همین دلیل، قطع ناگهانی برق برای بسیاری از خانوادهها و بنگاههای اقتصادی به معنای بحران است.
چرا قطع برق در تابستان رایجتر است؟
تابستان یکی از فصلهایی است که احتمال بروز قطعی برق در آن بیشتر میشود. علت اصلی این موضوع، افزایش ناگهانی مصرف برق به دلیل استفاده گسترده از وسایل سرمایشی مانند کولرهای گازی، کولرهای آبی و سایر دستگاههای تهویه مطبوع است. این افزایش مصرف، شبکه توزیع برق را تحت فشار قرار داده و ممکن است در برخی مناطق که زیرساختهای برق ضعیفتری دارند، یا در ساعتهای اوج مصرف، به خاموشیهای برنامهریزیشده یا ناگهانی بیانجامد.
علاوه بر این، وضعیتهای اضطراری مثل موج گرمایی شدید، خشکسالی و کمبود منابع آبی برای تولید برق در نیروگاههای برقآبی، یا وقوع طوفانهای تابستانی نیز میتواند به قطع شبکه برق دامن بزند. در صورتی که تجهیزات و خطوط انتقال برق فرسوده باشند، با کوچکترین نوسان در بار شبکه، احتمال نقص فنی بالا رفته و اختلال در جریان برق رخ میدهد.
تبعات قطعی برق برای افراد و کسبوکارها
• اختلال در زندگی روزمره: قطعی برق ممکن است کارهای سادهای مانند مطالعه، آشپزی با اجاق برقی یا حتی استفاده از اینترنت را ناممکن کند.
• مشکلات سلامتی: در تابستان، نبود وسایل سرمایشی باعث گرمای بیش از حد در فضاهای داخلی میشود و میتواند به مشکلات جسمانی، بهویژه برای سالمندان و کودکان، منجر شود.
• از بین رفتن مواد غذایی: خاموش شدن یخچال و فریزر در مدت طولانی، باعث فاسد شدن مواد غذایی و دارویی شده و زیان مالی یا خطرات بهداشتی ایجاد میکند.
• خسارات مالی به کسبوکارها: تولیدکنندگان و صنایع، در صورت قطع مکرر برق، ممکن است با توقف تولید و ضررهای قابلتوجه مواجه شوند. دفاتر اداری نیز در صورت قطعی برق نمیتوانند فعالیتهای کاری خود را بهطور مؤثر ادامه دهند و ممکن است با از دست رفتن اطلاعات یا مختل شدن ارتباطات مواجه شوند.
چرا پیشگیری از قطعی برق مهم است؟
اگرچه کنترل ۱۰۰ درصدی شرایط جوی یا مشکلات فنی در شبکه برق در اختیار ما نیست، اما میتوانیم تا حدی در مدیریت مصرف برق و استفاده از تجهیزات کممصرف و بهینه سهیم باشیم تا فشار بر شبکه کاهش یابد. در کنار آن، حضور یک منبع برق اضطراری نظیر موتور برق، کمک میکند تا در لحظات بحرانی زندگی و کسبوکار مختل نشود و از تحمیل هزینههای جانبی پیشگیری به عمل آید.
کاهش مصرف در ساعات اوج مصرف، تعمیر و نگهداری تجهیزات برقی خانگی برای کارایی بیشتر، عایقبندی مناسب فضاهای داخلی منزل یا محیط کار و خرید لوازم برقی کممصرف همگی روشهایی هستند که میتوانند نیاز به برق را مدیریت و فشار وارده بر شبکه را تعدیل کنند. با این حال، حتی اگر نهایت تلاش را برای صرفهجویی در مصرف برق به کار گیریم، همواره احتمال بروز شرایط غیرمنتظره وجود دارد. از همین رو، داشتن یک نقشه پشتیبان و مجهز بودن به دستگاههای مهم همچون موتور برق ضروری است.
نگاه کلی به راهکارهای مقابله با قطع برق
پیش از آنکه در بخشهای آتی به معرفی جزئی و کامل موتور برق بپردازیم، در ادامه نگاهی اجمالی به مهمترین راهکارهای مقابله با قطعی برق خواهیم داشت:
• مدیریت بهینه مصرف: استفاده از لوازم برقی کممصرف، خاموش کردن وسایل غیرضروری، و به تعویق انداختن برخی کارهای برقی به ساعات غیر اوج مصرف.
• نگهداری تجهیزات برقرسانی و تعویض کابلهای فرسوده: برای کاهش احتمال اتصال کوتاه و افزایش کارایی شبکه توزیع برق در محدودههای مسکونی یا صنعتی.
• استفاده از منابع تجدیدپذیر: در برخی شرایط، نصب صفحات خورشیدی یا بهرهگیری از توربینهای بادی کوچک میتواند بخشی از برق مورد نیاز را فراهم کند.
• آمادگی با منبع برق اضطراری: تهیه موتور برق یا UPS (منبع تغذیه بدون وقفه) جهت مقابله با قطعی برق ناگهانی و تأمین برق تجهیزات حساس و حیاتی.
مفاهیم بنیادین درباره موتور برق
چگونه موتور برق کار میکند؟
موتور برق یا ژنراتور، دستگاهی است که انرژی مکانیکی حاصل از احتراق داخلی (در موتورهای بنزینی یا دیزلی) یا دیگر منابع انرژی مانند گاز طبیعی را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند. در عمل، شفت موتور با چرخش خود آرمیچر ژنراتور را میگرداند و از طریق میدان مغناطیسی ایجادشده، جریان برق تولید میشود. خروجی این جریان متناوب (AC) بسته به نوع طراحی ژنراتور، میتواند 220 ولت تکفاز یا 380 ولت سهفاز باشد. این توان الکتریکی سپس در دسترس دستگاههای گوناگون قرار میگیرد تا در مواقع قطعی برق، برق مورد نیاز را تأمین کند.
تکنولوژی بهکاررفته در ژنراتورها نسبتاً ساده است، اما همین سادگی عاملی است که باعث قابل اعتماد بودن و طول عمر بالای آنها میشود. بسته به توان و ظرفیت مورد نیاز، میتوان از موتور برقهای کوچک قابل حمل تا موتور برقهای بزرگ صنعتی استفاده کرد.
انواع موتور برق از نظر سوخت و ساختار
موتور برقها بر اساس نوع سوخت مصرفی در سه دسته عمده قرار میگیرند:
موتور برق بنزینی: رایجترین نوع موتور برق، با دسترسی آسان به سوخت در اغلب مناطق. این دستگاهها عموماً صدای بیشتری تولید میکنند و از نظر هزینه سوخت نیز در مقایسه با گاز طبیعی گرانتر هستند، اما قیمت اولیه خرید آنها پایینتر از سایر مدلهاست.
موتور برق دیزلی: گزینهای با راندمان بالاتر و دوام طولانیتر که برای مصارف پرفشار و طولانیمدت ایدئال است. هزینه سوخت دیزل میتواند متفاوت باشد، اما در مجموع دیزل نسبت به بنزین بهصرفهتر است. قیمت خرید اولیه موتور برق دیزلی معمولاً بالاتر است.
موتور برق گازی: از گاز شهری یا گاز مایع (LPG) به عنوان سوخت استفاده میکند. آلودگی صوتی و زیستمحیطی کمتری دارد، اما در مناطق فاقد شبکه گازرسانی، استفاده از آنها دشوار خواهد بود.
هر یک از این انواع موتور برق مزایا و محدودیتهای خاص خود را دارد؛ به عنوان مثال موتور برقهای بنزینی سبکتر و قابل حملتر هستند، اما صدای بیشتری تولید میکنند. از سوی دیگر، موتور برقهای گازی صدای کمتری داشته و مناسب محیطهای شهریاند، اما اگر به گاز شهری دسترسی نداشته باشید، حمل سیلندرهای گاز ممکن است مشکلساز شود.
روشهای انتخاب موتور برق مناسب
1. برآورد ظرفیت و توان مورد نیاز)
برای آنکه موتور برق بتواند در زمان قطعی برق تمام نیازهای شما را تأمین کند، باید پیش از خرید به ظرفیت و توان خروجی آن توجه کنید. بهترین روش، محاسبه مجموع توان مصرفی دستگاههای برقی است که قصد دارید همزمان روشن نگه دارید. این تجهیزات شامل:
یخچال و فریزر
سیستمهای روشنایی
سیستم سرمایشی (کولر گازی یا آبی)
لپتاپ، تلویزیون و مودم اینترنت
پمپ آب خانگی یا موتورهای الکتریکی کوچک
پس از جمعبندی توان مصرفی، توصیه میشود موتور برقی با حداقل 20 تا 30 درصد توان بالاتر انتخاب کنید تا دستگاه به شکل پیوسته در حداکثر بار کار نکند. اگر موتور برق را دقیقاً مطابق نیاز لحظهای انتخاب کنید، کوچکترین افزایش مصرف (مثلاً هنگام استارت کولر گازی) ممکن است باعث خاموشی یا فشار زیاد بر موتور شود و عمر مفید آن کاهش یابد.
2. نوع سوخت
انتخاب نوع سوخت به شرایط محیط زندگی، دسترسی به سوخت و هزینههای بلندمدت بستگی دارد. اگر در منطقهای زندگی میکنید که دسترسی به گاز طبیعی دارید و خواهان آلودگی صوتی و زیستمحیطی کمتر هستید، شاید موتور برق گازی بهترین گزینه باشد. اما در صورت نیاز به حمل مداوم ژنراتور یا زندگی در مناطقی که گاز شهری نیست، موتور برق بنزینی انتخاب راحتتری خواهد بود.
موتور برق دیزلی نیز برای کارهای صنعتی و استفادههای سنگین گزینهای عالی محسوب میشود؛ چرا که طول عمر و راندمان موتورهای دیزلی معمولاً بالاتر است. البته، این برتری در ازای قیمت خرید اولیه بیشتر به دست میآید.
3. سیستم راهاندازی
بسته به مدل موتور برق، سیستم راهاندازی میتواند دستی یا اتوماتیک باشد. موتور برقهای دستی معمولاً ارزانتر هستند و برای راهاندازی آنها از هندل استفاده میشود. در عین حال، موتور برقهای اتوماتیک به محض قطع برق شهری به شکل خودکار روشن میشوند و بعد از بازگشت برق شهری نیز بهصورت خودکار خاموش میگردند.
ژنراتورهای با راهاندازی اتوماتیک، بهویژه برای مکانهای حساس مانند بیمارستانها، سرورها و مراکز داده اهمیت زیادی دارند. با این حال، در کاربردهای خانگی نیز میتوانند آسایش و راحتی بیشتری به ارمغان آورند؛ چرا که نیازی به حضور دائمی فرد برای روشن کردن ژنراتور نیست.
4. قابلیت حمل و سطح صدا
اگر قصد دارید موتور برق را جابهجا کنید یا به سفرهای کمپینگ بروید، وزن و ابعاد دستگاه و همچنین میزان صدای تولیدی آن اهمیت بیشتری پیدا میکند. اغلب موتور برقهای کوچک بنزینی برای این منظور مناسب هستند، چرا که سبکتر و قابل حملترند. هرچند برخی از دستگاههای مدرن دیزلی یا گازی نیز مجهز به تکنولوژی عایق صوتی شدهاند که صدای کمتری تولید میکنند.
سطح صدا علاوه بر ایجاد آسایش برای کاربر، در مکانهای شهری و محیطهای پرجمعیت از نظر قانونی نیز مهم است. برخی موتور برقهای بیکیفیت، صدای آزاردهندهای تولید میکنند که ممکن است با اعتراض همسایگان یا دریافت اخطار از سوی مراجع ذیربط همراه شود.
راهکارهای تکمیلی برای مقابله با قطعی برق در کنار موتور برق
1. استفاده از UPS (منبع تغذیه بدون وقفه)
علاوه بر موتور برق، یک روش مؤثر برای جلوگیری از آسیب به دستگاههای حساس الکترونیکی مانند کامپیوتر، تلویزیون و مودم اینترنت، استفاده از UPS یا همان منبع تغذیه بدون وقفه است. این دستگاه دارای باتری داخلی است که در هنگام قطع برق، به شکل لحظهای وارد مدار شده و از خاموش شدن یا ریست شدن تجهیزات حساس جلوگیری میکند.
UPS ظرفیت محدودی برای تأمین برق دارد و معمولاً تنها برای مدتزمان کوتاهی (چند دقیقه تا نیم ساعت، بسته به نوع UPS) پاسخگوست. همین مدت اما کافی است تا موتور برق شما روشن شود یا سیستم اضطراری دیگری وارد مدار شود. بنابراین، UPS را میتوان مکمل ایدهآلی برای ژنراتور دانست تا هنگام انتقال منبع تغذیه از برق شهری به موتور برق، دستگاههای حساس دچار اختلال نشوند.
2. استفاده از پنلهای خورشیدی
استفاده از انرژی خورشیدی بهعنوان منبع جانبی برق در سالهای اخیر رونق گرفته است. با نصب پنلهای خورشیدی بر روی سقف ساختمان و اتصال آنها به یک مبدل (اینورتر)، میتوانید در ساعات روز بخشی از برق مورد نیاز خود را تأمین کنید. انرژی مازاد نیز میتواند در باتریها ذخیره شود تا در مواقع قطع برق، از این ذخیره انرژی استفاده شود.
هرچند سرمایهگذاری اولیه برای نصب پنلهای خورشیدی ممکن است بالا باشد، اما در طولانیمدت هزینه برق مصرفی را کاهش داده و در صورت قطعی برق نیز منبع انرژی جداگانهای در اختیارتان قرار میدهد. ترکیب سیستم پنل خورشیدی با یک موتور برق و UPS، سطح بالایی از امنیت انرژی را در برابر نوسانات و قطعی شبکه برق تضمین میکند.
3. اهمیت مدیریت مصرف
حتی اگر موتور برق قوی و سیستم خورشیدی پیشرفته داشته باشید، مدیریت صحیح مصرف برق در پیشگیری از قطعی برق نقش کلیدی ایفا میکند. برخی اقدامات ساده ولی مؤثر در این زمینه عبارتاند از:
خاموش کردن لوازم الکترونیکی غیرضروری در ساعاتی که از آنها استفاده نمیکنید.
جایگزین کردن لامپهای پرمصرف با لامپهای LED یا کممصرف.
استفاده از سیستمهای هوشمند برای کنترل کولر، چراغها و سایر تجهیزات برقی.
اجرای عایقبندی حرارتی مناسب در ساختمان برای کاهش نیاز به وسایل سرمایشی یا گرمایشی پرمصرف.
به این ترتیب، فشار کمتری به موتور برق وارد شده و مدت زمان کارکرد مفید آن نیز افزایش مییابد. افزون بر این، مدیریت مصرف موجب میشود احتمال قطعی برق در شبکه شهری هم کاهش پیدا کند؛ چرا که تأمین برق در اوج مصرف با دشواری بیشتری صورت میگیرد.
مقایسه مزایا و معایب موتور برقهای مختلف
موتور برق بنزینی
مزایا: قیمت خرید نسبتاً پایین، وزن کم و قابلیت حمل آسان، دسترسی ساده به سوخت در اغلب مناطق.
معایب: مصرف سوخت بیشتر، قیمت بالاتر بنزین نسبت به گاز یا گازوئیل، سر و صدای متوسط تا زیاد، عمر مفید کمتر در مقایسه با انواع دیزلی.
موتور برق دیزلی
مزایا: راندمان بالاتر، مصرف سوخت کمتر، طول عمر طولانی، مناسب برای استفادههای سنگین و صنعتی.
معایب: قیمت خرید اولیه بالاتر، صدای بیشتر از موتورهای گازی، نیاز به نگهداری دقیق و تعویض بهموقع فیلترها.
موتور برق گازی
مزایا: سوخت نسبتاً پاکتر، صدای کمتر، مناسب برای مناطق شهری دارای دسترسی به گاز طبیعی، هزینه سوخت پایینتر در قیاس با بنزین.
معایب: نیاز به دسترسی دائمی به گاز شهری یا حمل سیلندر گاز، توان خروجی ممکن است در برخی مدلها کمتر از بنزینی یا دیزلی باشد، قیمت بالاتر برخی تجهیزات مربوط به موتورهای گازسوز.
انتخاب بین بنزینی، دیزلی و گازی بسته به شرایط کاربری، میزان مصرف، دسترسی به سوخت و بودجه اولیه افراد متفاوت است. اگر بهدنبال خرید موتور برق برای خانههای کوچک و استفاده موقت در هنگام قطعی برق باشید، احتمالاً بنزینی گزینه معقولی است. اما اگر کاربری صنعتی و نیاز دائمی به توان بالا دارید، دیزلی بهترین انتخاب خواهد بود.
نگهداری و سرویس موتور برق: اصول و اهمیت
1. بررسی دورهای فیلترها و روغن
همانطور که در خودروها، فیلتر هوا و روغن موتور نیاز به تعویض یا سرویس دورهای دارند، در موتور برق هم این موضوع صدق میکند. فیلتر هوا در صورت کثیف شدن، کیفیت احتراق را پایین میآورد و منجر به مصرف سوخت بیشتر میشود. همچنین، بررسی میزان و کیفیت روغن در فواصل زمانی مشخص، نقش بسزایی در افزایش طول عمر موتور دارد. روغن مناسب باعث روان کار کردن اجزای داخلی شده و از داغ شدن بیش از حد موتور جلوگیری میکند.
2. کنترل سیمکشی و قطعات برقی
پس از مدتی استفاده از موتور برق، سیمکشی و قطعات الکترونیکی آن ممکن است فرسوده یا دچار اتصالی شوند. نظارت منظم بر سیمها، کانکتورها و کلیدها، از بروز خطرات ایمنی و آسیب به دستگاه جلوگیری میکند. بهتر است هر چند وقت یکبار تمامی اتصالات با رعایت نکات ایمنی بررسی شود تا از اتصال نامناسب یا احتمال ایجاد جرقه جلوگیری شود.
3. نکات ایمنی در حین بهرهبرداری
انتخاب محل مناسب: موتور برق را در فضای باز یا محوطهای با تهویه کافی قرار دهید تا گازهای سمی نظیر مونوکسیدکربن متراکم نشود.
جلوگیری از تماس با آب: هرگز در محیطهای مرطوب موتور برق را روشن نکنید و از قرار دادن دستگاه در معرض باران یا آب جاری خودداری کنید.
خروجی اگزوز: اگزوز موتور برق باید به سمت فضای آزاد هدایت شود و از انباشته شدن دود در فضای بسته ممانعت گردد.
استفاده از کابلهای مناسب: کابلهای غیراستاندارد یا طولانی، ممکن است افت ولتاژ و ایجاد حرارت غیرمجاز داشته باشد که هم برای موتور برق و هم برای وسایل برقی خطرناک است.
4. توجه به دستورالعملهای سازنده
هر مدل موتور برق دستورالعملها و جدول زمانبندی سرویس مخصوص به خود را دارد. عمل به این دستورالعملها عمر مفید موتور برق را افزایش میدهد و از خرابیهای زودرس پیشگیری میکند. در راهنمای اغلب موتور برقها، اطلاعاتی درباره نوع روغن توصیهشده، دوره تعویض روغن، نوع سوخت مناسب، نحوه هواگیری و میزان بار توصیهشده وجود دارد. هر گونه بیتوجهی به این موارد میتواند موجب کارکرد نامناسب و حتی سوختن ژنراتور شود.
سایر نکات کاربردی و سناریوهای نمونه
استفاده در رویدادهای عمومی: در جشنها، همایشها یا کنسرتهای فضای باز که امکان تأمین برق از طریق شبکه سراسری وجود ندارد، موتور برق نقشی کلیدی دارد. انتخاب دستگاهی بیصدا و کممصرف باعث حفظ آسایش حاضرین شده و بهموقع، انرژی مورد نیاز نورپردازی و سیستم صوتی را تأمین میکند.
شرایط اضطراری طبیعی: در مناطقی که بیشتر در معرض سیل، طوفان یا زلزله قرار دارند، موتور برق میتواند پس از تخریب شبکه برق عمومی، اولین و مهمترین منبع برق اضطراری باشد. در این شرایط، وزن سبک و قابلیت حمل آسان یک موتور برق بنزینی یا گازی کمک میکند تا در صورت نیاز، دستگاه را به مکان امنتری منتقل کرده و از آن برای شارژ تجهیزات ارتباطی و تأمین روشنایی اولیه استفاده شود.
کارگاههای ساختوساز: کارگران ساختمانی اغلب در محلهایی به فعالیت میپردازند که هنوز به شبکه برق شهری وصل نیست. در چنین مواقعی، موتور برق صنعتی قادر است ابزارآلات برقی، کمپرسورها و چراغهای کارگاهی را روشن نگه دارد و مانع از توقف پروژه شود.
منزل و ویلاهای دورافتاده: در ویلاها و باغهایی که فاصله زیادی با شبکه برق شهری دارند، نصب موتور برق یا پنل خورشیدی به همراه باتری ذخیرهساز میتواند نیازهای برقی محلی را برطرف نماید.
با در نظر گرفتن همه این موارد، راهکارهای مختلفی برای اطمینان از تأمین برق پایدار در اختیارمان است. در بخش بعدی، به سایر جنبههای مهم در زمینه انتخاب موتور برق و مدیریت قطعی برق خواهیم پرداخت و همچنین موضوعات کاربردی دیگری را پیرامون آمادهسازی بهتر برای مواجهه با خاموشیهای احتمالی بررسی میکنیم.
اضافه کردن دیدگاه
اضافه کردن دیدگاه