در این پست قصد داریم شما را با خواص جوانه ماش آشنا کنیم، ماش گیاهی بومی با نام علمی Vigna radiata مخصوص هندوستان است که استفاده از ان به چهار هزار سال پیش و به جنوب هند باز میگردد. دانه ی ماش غنی از پروتئین بوده و بعنوان ماده غذائی مورد مصرف میگردد . در ایران این گیاه پس از برداشت جو یا گندم کاشته شده و در فصل پاییز و هنگامی که دانههای آن سفت و غلافهای آن زرد یا سیاه شد، محصول آن را در چند نوبت برداشت میکنند.
مشخصات ظاهری گیاه
- ماش گیاهی یک ساله است و به شکل بوته می باشد .
- ماش دارای ساقه زاویهدار به ارتفاع ۴۰ تا ۷۰ سانتیمتر و برگهای منتهی به پیچک مرکب از ۴ تا ۷ زوج برگچه است.
- ریشههای گیاه مستقیم و مقداری منشعب است.
- ساقهها ی ماش راست، ظریف، منشعب کرک دار، به رنگ سبز روشن و به ارتفاع ۴۵ تا ۹۰ سانتیمتر است.
- گل آذین به شکل خوشه و گلها به رنگ لیمویی زرد بر روی دم گل بلندی قرار گرفتهاست.
- غلافها باریک، استوانهای و کمی کرک دار است که قبل از رسیدن سبز روشن یا سبز تیره و زمان رسیدن سبز مایل به قهوهای یا سیاه رنگ میشود.
- در هر بوته ۲ تا ۸ غلاف و در هر غلاف ۱۰ تا ۲۰ بذر به رنگ سبز، طلایی، قهوهای و سیاه مشاهده میشوند.
استفاده از ماش در نقاط مختلف دنیا
از ماش در اغلب نقاط جهان در تهیه سالادها و غذاهای رژیمی استفاده می شود.
اما در سالادها اکثرا از جوانه ی ماش استفاده می شود که دارای خواص بسیار بیشتر از دانه معمولی ماش است.
در بعضی از کشورها در تهیه ژلهها و رشته فرنگی نیز از نشاسته ی ماش استفاده میشود.
- در کشور هند این گیاه را به شکل متفاوتی مورد مصرف قرار میگیرد ، آنها دانههای ماش را آب پز می کنند و بعد از پختن در روغن سرخ کرده و سپس آن را در طبخ غذاهای مختلف مورد استفاده قرار می دهند. معمولا ماش آب پز و سرخ شده در تهیه خورشت ماش بیشترین کاربرد را دارد.
- در کشور فیلیپین ماش را به شکل سوپ می خورند. آنها سوپ ماش را با میگو پخته و مصرف می کنند. گفتنی است که ماش در تهیه و طبخ غذاهای محلی برخی کشورها از قبیل چین، برمه، سریلانکا، تایلند، ژاپن، کره، فیلیپین، بنگلادش، پاکستان، هند، اندونزی، ویتنام و دیگر نقاط جنوب شرق آسیا مورد استفاده قرار می گیرد.
- در اروپا هم از ماش به شکل جوانه استفاده می شود.
خاصیت جوانه ماش سبز
ماش سبز به دلیل خواص بسیار زیاد، یکی از حبوبات محبوب در میان ایرانیان است که علاوه بر آن از خاصیت ماش میتوان در درمان بیماریها و برای داشتن اندامی متناسب و زیبا نیز بهره برد. ماش سبز از جمله حبوبات مغذی و پرفایده است که با نگاهی ساده در جدول ارزش غذایی آن نیز میتوان به این امر پی برد.
جدول ارزش غذایی ماش در هر ۱۰۰ گرم
انرژی (کالری) | ۱۰۵ کیلوکالری | نیاسین B3 | ۰.۵۸ میلیگرم |
کربوهیدرات | ۱۹.۱۵ گرم | کولین B4 | ۲۹.۴۰میلیگرم |
پروتئین | ۷.۰۲ گرم | پانتوتنیک اسید B5 | ۰.۴۱ میلیگرم |
چربی | ۰.۳۸ گرم | ویتامین B6 | ۰.۰۷ میلیگرم |
آب | ۷۲.۶۶ گرم | فولات B9 | ۱۵۹.۰۰میکروگرم |
فیبر | ۷.۶۰ گرم | ویتامین B12 | ۰.۰۰ میلیگرم |
قند | ۲.۰۰ گرم | کلسیم | ۲۷.۰۰ میلیگرم |
کلسترول | ۰.۰۰ میلیگرم | آهن | ۱.۴۰ میلیگرم |
ویتامین A | ۱.۰۰ میکروگرم | منیزیم | ۴۸.۰۰ میلیگرم |
ویتامین D | ۰.۰۰ میکروگرم | فسفر | ۹۹.۰۰ میلیگرم |
ویتامین E | ۰.۱۵ میلیگرم | پتاسیم | ۲۶۶.۰۰ میلیگرم |
ویتامین K | ۲.۷۰ میکروگرم | سدیم | ۲۳۸.۰۰ میلیگرم |
ویتامین C | ۱.۰۰ میلیگرم | روی | ۰.۸۴ میلیگرم |
تیامین B1 | ۰.۱۶ میلیگرم | مس | ۰.۱۶ میلیگرم |
ریبوفلاوین B2 | ۰.۰۶ میلیگرم | منگنز | ۰.۳۰ میلیگرم |
سلنیم | ۲.۵۰ میکروگرم |
خواص جوانه غلات از جمله جوانه ی ماش
جوانه غلات و حبوبات خوراکیهای ارزشمندی هستند که ارزش غذایی ویژهای دارند. در این مرحله ی اول لایهی بیرونی پوست دانه باز میشود و ساقهی جوان از میان آن سر برمیآورد. طی این روند مقداری از پروتئین نشاستهای دانه توسط ساقهی جوان صرف سوختوساز و رشد میشود و این تغییرات در واقع وجه تمایز بین ارزش غذایی جوانه و مواد مغذی غلات و حبوبات سبزنشده است.وقتی جوانهی غلات مقداری از نشاستهی خود را از دست میدهد، مواد مغذی دیگر آن مثل پروتئین و ویتامینها کمی افزایش مییابد و از آنجا که مواد معدنی خاص، مخصوصا آهن و روی میتوانند به عناصر زیستی تبدیل شوند یا به راحتی جذب شوند و مورد استفادهی بدن قرار بگیرند، بنابراین از این لحاظ جوانههای غلات و حبوبات بهخصوص جوانه ماش منابع غذایی مهمی هستند و مزایای ویژهای بهخصوص برای گیاهخواران دارند. این افراد معمولا به خاطر کمبود این مواد مغذی ، به این جوانه ها نیاز پیدا میکنند . جوانه ماش هم یکی از این مواد خوراکی مغذی است که کمبود ویتامین را در این افراد جبران میکند.
جوانه ماش
جوانه های ماش، جوانه های آبدار با ساقه های سفید و طعم بسیار ملایم هستند که از دانه ی ماش به عمل می ایند. جوانه ی ماش بافت ترد ، طعم و عطر بی نظیری دارد که پر از املاح مورد نیاز برای بدن است .
تهیه جوانه ماش در خانه
- برای این کار مقدار مورد نیاز ماش را خوب ابکشی کنید و بعد آنها را در یک ظرف مناسب آب به مدت ۱۲ ساعت بخیسانید.
- ظرف حاوی دانه های ماش را در محلی تاریک و خنک قرار دهید.
- بعد از گذشت این ۱۲ ساعت، آب ظرف را خالی کنید و دوباره در ظرف آب بریزید و اجازه دهید تا ۱۲ ساعت دیگر هم خیس بخورد.
- ۱۲ ساعت دوم که بگذرد، جوانه های ماش آماده هستند.
- به این ترتیب دانههای ماش معمولاً در مدت زمان ۲۴ ساعت جوانه میزنند
چنانچه میخواهید حداکثر استفاده را از مواد مغذی را ببرید ، پیشنهاد می کنیم جوانه ها را به شکل خام مصرف کنید.
ارزش تغذیه ای و ویتامین های موجود در جوانه ماش
- فیبر
- ویتامین C
- ویتامین k
- آهن
- فولات
- مس
1. کنترل دیابت
از آنجا که مواد خوراکی با شاخص گلیسمی پایین، سطح قند خون را به آرامی و به مقدار کم افزایش میدهند، انتخاب ایدهآلی برای افراد مبتلا به دیابت هستند. جوانه ماش هم شاخص گلیسمی پایینی دارد و مانع بالارفتن سریع و خطرناک قندخون و انسولین که سلامت عروق خونی را تهدید میکنند و بیماریهای قلب و عروق را افزایش میدهند، میشود. تحقیقات نشان میدهد اضافه کردن ماش به وعدهی غذایی که شامل مواد غذایی با شاخص گلیسمی بالاست، قند خون افراد مبتلا به دیابت نوع دوم را کاهش میدهد.
2. سلامت قلبی عروقی
آنتی اکسیدان قوی، محتوای ویتامین C در جوانه های ماش به داشتن قلب سالم کمک می کند. غذاهای غنی از آنتی اکسیدان ها به جلوگیری از گسترش آترواسکلروز قلب و کاهش احتمال سکته مغزی و حمله ی قلبی کمک می کنند. محتوای فیبر غنی میز می تواند فشار خون را تثبیت کند و حتی بیشتر، از بیماری های قلبی عروقی، سکته مغزی و حملات قلبی محافظت می کند.
3. بهبود و سلامت چشم
مصرف منظم جوانه ماش، به دلیل غنی بودن از ویتامین C، ممکن است به جلوگیری از دژنراسیون ماکولا کمک کند. ویتامین های B موجود در جوانه های ماش نیز به جلوگیری از ایجاد اب مروارید کمک می کنند و در کل برای تقویت بینایی مفید خواهد بود.
4. درمان ریزش مو
جوانه ماش، حاوی مقادیر بالای آهن و مس است که به بهبود گردش خون در پوست سر کمک کرده و با تقویت فولیکول های مو به درمان ریزش مو کمک می کنند.
5. تقویت مو و ناخن
اگر ناخن ها و موهایی حساس و شکننده دارید، باید بدانید که شکنندگی مو و ناخن ناشی از کمبود مواد مغذی به ویژه پروتئین، ویتامین و روی است. از آنجایی که جوانه ماش حاوی میزان بالایی از این مواد مغذی برای سلامت مو و ناخن است، از این رو در درمان مشکلات مو و ناخن تاثیر زیادی دارد و حتی از بروز این مشکلات هم پیشگیری می کند.
6. لاغری و کاهش وزن
جوانه ماش کالری کمی دارد و به دلیل مقادیر بالای فیبر که دارد باعث کاهش اشتها شده و با جلوگیری از پرخوری به لاغری و کاهش وزن افراد کمک می کند .
7. بدنسازی
مقادیر بالای پروتئین موجود در جوانه ماش به عضله سازی ورزشکاران در بدنسازی کمک می کند.
کربوهیدرات موجود در جوانه ماش باعث ریکاوری عضلات در بدن میشود که بسیار مناسب افراد بدنساز است .
8. سلامت کودکان
جوانه ماش به خاطر داشتن فسفر و کلسیم در رشد اطفال تاثیر زیادی دارد. کودکان باید بعد از پایان هشت ماهگی از گندم و فرآورده های آن استفاده نمایند. شما می توانید برای بهره گیری کودکتان از خواص جوانه ، آن را به ماست کودک دو تا پنج سال خود اضافه کنید. اگر هم کودکتان بالای پنج سال دارد، جوانه ها را به سالاد او بیفزایید. جوانه عدس و ماش هضم آسانی دارد . پس برای مقوی و مغذی تر کردن غذای کودک آن را به سوپ، آش یا در پوره و فرنی کودک اضافه کنید.
9. رژیم غذایی برای گیاهخواران
اگر گیاهخوار هستند و یا به دنبال رژیم غذایی شبیه رژیم های گیاهخواری هستید ماش را به عنوان یکی از حبوبات ارزشمند مد نظر قرار دهید؛ زیرا اغلب مواد مغذی مورد نیاز بدن را تأمین می نماید.
10. درمان استرس
اگر در مواد خوراکی که ما مورد مصرف قرار می دهیم، منزیم به حد کافی وجود داشته باشد، تولید و ترشح هورمونهای بدن تنظیم می شوند و همچنین کنترل سطح هیجانات و استرس نیز به خوبی صورت می گیرد. برای این منظور ماش زیاد بخورید، چرا که ماش سرشار از منیزیم است.
11. رشد مو
از جمله مواد ضروری برای رشد و زیبایی موها، روی است که باعث جلوگیری از ریزش آنها هم می شود و باعث می شود موها مرطوب بمانند و دیگر وز نشوند. اگر موهایی به این زیبایی می خواهید و اگر می خواهید موهایتان خیلی زود رشد کنند، جوانه ی ماش مصرف کنید.
12. سیستم گوارش
اگر در بدن به اندازه کافی فیبر وجود داشته باشد، عملکرد دستگاه گوارش به خوبی صورت می گیرد. این را بدانید که جوانه ماش یک منبع غنی از فیبر است و اگر جزو افرادی هستید که دچار مشکلات گوارشی هستید، حتما در رژیم غذایی تان این دانه ارزشمند را بگنجانید. درحقیقت یکی از خواص جوانه زود هضم بودن آن است و چنانچه دچار مشکلات دستگاه گوارش هستید و یا زمان ماندگاری غذا در معده شما طول می کشد، پیشنهاد می کنیم تا حتما ماش و یا جوانه ی ان را مصرف کنید و از فایده زود هضمی ماش و جوانه ی ماش بهره لازم را بگیرد.
13. سلامت قلب
مصرف مستمر جوانه ماش به این علت که سرشار از لسیتین و فیبر است به کاهش کلسترول LDL خون کمک زیادی می کند. میزان کلسترول پایین برای رگ های قلب و سلامت آنها بسیار مفید است. جوانه ماش از تنگی عروق قلب که از شایع ترین مشکلات قلبی است، پیشگیری می کند.
موارد منع مصرف ماش و یا جوانه ی ماش
بعضی از افراد ممکن است نسبت به ماش و جوانه ی ان حساسیت داشته باشند و سیستم گوارش انها دچار مشکل شود این افراد در صورت وجود حساسیت باید از خوردن ماش و جوانه ی ماش خوداری کنند تا اینکه با دکتر خود در مورد این مسئله مشورت نمایند .
در صورت وجود هرگونه مشکل و حساسیتی بعد از خوردن ماش و جوانه ی ماش ، حتما از خوردن مجدد ماش و جوانه ی ماش خوداری کنید و به پزشک مربوطه مراجعه نمایید .
اضافه کردن دیدگاه
اضافه کردن دیدگاه