سلامت سلامت جسمي

هر آنچه بايد درباره بيماري ام اس بدانيد

ژنتیک و اختلالات سیستم ایمنی بدن از عوامل مهم ابتلا به این بیماری به شمار می‌روند. ویروس هم موجب می‌شود تا غلاف میلین به‌عنوان مزاحم توسط سیستم ایمنی بدن شناخته شود...
تقویم فارسی اندروید

ژنتیک و اختلالات سیستم ایمنی بدن از عوامل مهم ابتلا به این بیماری به شمار می‌روند. ویروس هم موجب می‌شود تا غلاف میلین به‌عنوان مزاحم توسط سیستم ایمنی بدن شناخته شود…

ام اس-7ganj.ir
بيماري مالتيپل اسكلروزيس كه به اختصار به آن ام اس(MS) گفته مي‌شودیک بیماری دستگاه عصبی مرکزی است. در این بیماری پوشش محافظ اعصابی که در داخل،اطراف مغز ویانخاع قرار دارند تخریب می‌شوند.

گلبول‌هاي سفيد كه نقش دفاعي در بدن دارند به ميلين ( كه محافظی براي رشته‌هاي عصبي است و كمك مي‌كند تا پيام‌هاي الكتريكي با سرعتي بالا منتقل شوند)به‌جاي يك عامل بيگانه حمله مي‌كنند و هر بار كه اين گلبول‌ها به رشته‌هاي اعصاب مربوط به يكي از اندام‌هاي بدن بیماروارد شوند،آن اندام را با مشکل رو به رو می‌سازند که در نهایت منجر به بروز بیماری ام اس می‌گردند.

  • عوامل مهم

ژنتیک و اختلالات سیستم ایمنی بدن از عوامل مهم ابتلا به این بیماری به شمار می‌روند. ویروس هم موجب می‌شود تا غلاف میلین به‌عنوان مزاحم توسط سیستم ایمنی بدن شناخته شود. در زمانی که سیستم دفاعی فرد تحریک می‌گردد،بدن مجبور به تولید پادتن‌هائی می‌شود که به عناصر خودی بدن حمله می‌کنند، در این بیماری پادتن‌ها به میلین که پوشش اعصاب می‌باشد حمله کرده و آن‌ها را نابود می‌کنند.میلین باعث می‌شود که پیام‌های عصبی به سرعت در طول عصب منتقل شود. زمانی که این ماده تخریب شود بر روی عصب، نقاطی بدون میلین به‌نام پلاک به‌وجود می‌آید و با پیشرفت بیماری این پلاک‌ها انتقال پیام عصبی در طول عصب کند‌ترمی‌شودکه خود سبب بروز علائم بیماریام اس می‌گردد.

  • انواع بیماری ام اس را بشناسید

1)نوع تشدید کننده

2)نوع پیشرونده- اولیه

3)نوع پیشرونده- ثانویه

4)نوع حاد و مزمن

  • نوع تشدید کننده: یکی از شایع‌ترین انواع ام اس است که معمولاً 65 تا 80٪ از افراد را درگیر خود می‌کند.البته در مواردی نیز با حمله همراه است.
  • نوع پیشرونده- اولیه: نوع دیگری از بیماری است که فرد را با ناتوانی تدریجی رو به رو می‌کند.در این نوع وضعیت بیمار هر روز بدتر می‌شود کهمعمولاً در 15٪ افراد و بعد از سن 40 سالگی مشاهده می‌شود.
  • نوع پیشرونده- ثانویه: بیماران ابتدا با حالات تشدید کننده مواجهه می‌شوند و سپس نوع پیشرونده- ثانویه در آن‌ها بروز می‌کند. این حالتمعمولاً در بیش از 50٪ از افراد به چشم می‌خورد.
  • نوع حاد و مزمن: ابتلا به این نوع، معمولاً کمتر از سایر موارد است ولی بیماری در آن با سرعت گسترش می‌یابد.

  • افراد در معرض خطر

معمولاً ابتلا به ام اس بین سنین 20 تا 50 سالگی در افراد دیده می‌شود. زن‌ها 2 برابر مردان احتمال ابتلا به این بیماری را دارند. در مناطق سردسیر این بیماری بسیار شایع است ودر کشورهایی نظیرآمریکا که افرادبا نژادهای مختلف در کنار هم زندگی می‌کنند، این بیماری شیوع بیشتری دارد.

عموماً 2 گروه از اشخاص دچار بیماری ام.اس می‌شوند:

-گروه نخست افرادی هستند که فوق‌العاده زودرنج،حساس، عصبی و با كم‌ترین ناملایمات از حالت عادی خارج شده و تعادل خود را از دست می‌دهند.یكی از شایع‌ترین علت‌های این بیماری، عصبی شدن افراد است كه مهم‌ترین دلیل آن در واقع كمبود ویتامین‌ها،مواد غذایی یا مواد معدنی در بدن و همچنین مواد زائد در سلول‌ها و بافت‌ها است. زمانی که شخص از نظر جسمی با اختلالی مواجهه شود، سیستم عصبی او نیز دچار ناراحتی روحی و روانی خواهد شد و با كمترین برخوردی، واکنش نشان خواهد داد.‌وقتی كه تعادل املاح معدنی در بدن از بین می‌رود، انسان با كم‌ترین برخوردی، عصبی می‌شود و همچنین كار غدد درون‌ریز در بدن مختل می‌شود. همین امر زمینه بروز ترشحات طبیعی معده و اسید معده را به اندازه 2 برابر از حد طبیعی افزایش می‌دهد. روزانه معده یك انسان بالغ حدود 2 لیتر اسید كلریدریك ترشح می‌كند كه در هضم غذا نقش اصلی را ایفا می‌كند. وقتی فردی عصبی می‌شود، این مقدار اسید به 2 برابر حجم واقعی و طبیعی خود می‌رسد كه ترشح می‌شود. می‌توان نتیجه گرفت بهترین راهكار درمانی كه در زمینه پیشگیری از بیماری ام اس نیز برای این گروه مؤثر خواهد بود، پرهیز از بروز هر گونه تنش در ارتباطات میان ‌فردی و سعی در كنترل احساسات و عواطف شخصی است. افراد زودرنج و حساس باید تلاش كنند تا خود را از موقعیت‌هایی اجتماعی که منجر به ایجاد استرس در آن‌ها می‌شود،دوری کنند تا كمترین فشار روانی به‌ آنها وارد شود.

-گروه دوم افرادی هستند كه از نظر ژنتیكی دارای طبع سردی هستند و مدام از غذاهای سرد(غذاهایی با PH اسیدی) زیاد مصرف می‌کنند. همچنین علاقه زیادی به خوردن ترشی، سركه، ماست، قره‌قروت و امثال آن دارند. افرادی كه دارای چنین طبعی می‌باشند، اگر در مورد غذای مصرفی روزانه خود دقت نکنند، بیشتر در معرض بیماری ام.اس قرار می‌گیرند. عموماً در بیماران مبتلا به ام.اس،PHخون گرایش به حالت اسیدی دارد و اگر این حالت بر اثر نوع تغذیه به‌صورت مداوم تكرار شود، بیمار در معرض حملات مکرر قرار خواهد گرفت. این‌گونه بیماران باید از مصرف غذاهای اسیدی دوری کنند تا بدین وسیله از پیشرفت بیماری جلوگیری شود. برای پیشگیری از این بیماری در سایر افراد نیز می‌توان مصرف متعادل مواد غذایی به‌ویژه اجتناب از مواد غذایی اسیدی را توصیه كرد.

  • علائم بیماری

1)ضعف اندام، عدم هماهنگی بین اعضای مختلف بدن

2)اختلالات بینایی دید، چشم درد، از دست دادن بینایی در یک چشم و تاری دید و دوبینی

3)دردهای عضلانی، خستگی، سوزن سوزن و مور مور شدن و بی حسی اندامها،

4)کاهش قدرت حافظه و فراموشی

5)افسردگی از نوع عدم توانایی کنترل خنده و گریه در شرایط مختلف

6)سرگیجه،کاهش حواس، ناتوانی در تکلم و لرزش اندامها

7)اختلال دردفع ادرار

  • نقش تغذيه در پيشگيري از ابتلا به بيماري ام اس:

آیا نوع تغذیه در ابتلا یا پیشگیری از ابتلا به بیماری ام‌اس نقش دارد؟

بله، اطلاعات و شواهد علمی فراوانی درباره نقش تغذیه در پیشگیری یا ابتلا به بیماری ام‌اس وجود دارد. شواهد علمی نشان می‌دهند این بیماری می‌تواند ریشه‌ای هم در الگوی تغذیه‌ای نامناسب افراد داشته باشد مثلاً مصرف بیش از حد خوراکی‌های سرشار از چربی اشباع (مانند فست‌فودها و غذاهای سرخ‌کردنی) و مواد غذایی پروتئینی می‌تواند در ابتلا به ام‌اس موثر باشد.

نقش کمبودهای تغذیه‌ای در ابتلا به این بیماری تا چه اندازه پررنگ است؟

برخی کمبودهای تغذیه‌ای هم می‌توانند در ابتلا به این بیماری نقش داشته باشند. مثلاً کمبود دریافت انواع آنتی‌اکسیدان‌ها ناشی از نخوردن میوه‌ها و سبزی‌های تازه یا کمبود ویتامین D که این روزها بسیار هم شایع شده است، می‌توانند در بروز بیماری ام‌اس نقش داشته باشد. هر الگوی غذایی که باعث بالا رفتن استرس اکسیداتیو یا رادیکال‌های آزاد در بدن شود و التهاب را تشدید کند، خطر ابتلا به ام‌اس را افزایش می‌دهد.

به افرادی که مایل‌اند شانس ابتلا به این بیماری را در خودشان کاهش بدهند، توصیه می‌شودآزمایش تعیین سطح ویتامین D بدهند تا در صورت کمبود آن، تحت درمان پزشکی قرار بگیرند و مثلاً با تجویز پزشک، مصرف مکمل‌های ویتامین D را آغاز کنند. شانس بروز ام‌اس در افرادی که از کمبود ویتامین D رنج می‌برند، بیشتر است. اگر کمبود ویتامین D در سال‌های نخست زندگی به صورت مزمن وجود داشته باشد، خطر ابتلا به ام‌اس به طرز چشمگیری افزایش می‌یابد. از طرف دیگر، مصرف فراوان غذاهای چرب، شور،‌ کنسروی، فرآوری‌شده و سرخ‌کردنی، مواجهه مداوم با استرس‌های محیطی، استعمال دخانیات و مشروبات الکلی، مصرف ناکافی میوه‌ها و سبزی‌های تازه و سالم و ابتلا به چاقی و اضافه‌وزن هم می‌توانند باعث بالا رفتن خطر ابتلا به بیماری ام‌اس شوند.

  • بايد و نبايدهاي تغذيه در بيماري ام اس

اگرچه اكثر دستورات توصیه های عمومی است و تمام افراد باید از آن پیروی كنند ، ولی مواردی نیز وجود دارد كه در بیماران MS بر آنها تاكید شده است. افراد با عادات غذایی نادرست، باید بعد از آگاهی از برنامه تغذیه ای صحیح به تدریج و در چند مرحله از برنامه غذایی مناسب استفاده كنند. لذت بردن از غذا یك اصل مهم در تغذیه است و محرومیت مطلق از مواد غذایی مورد علاقه وجود ندارد ، به همین علت اگر خوراكی هایی خارج از چهارچوب برنامه توصیه شده هستند، می توانند به مقدار كم و در دفعات كمتر مصرف شوند.

  • مصرف چربی ها

به خاطر تشكیل تركیبات سمی و مضر برای بافت دستگاه عصبی مركزی و اثر مصرف چربی های ضروری كه نقش مهمی در ترمیم و نگهداری سلول های عصبی دارند، مصرف این گروه غذایی از اهمیت خاصی برخوردار است ، مخصوصاً با توجه به عملكرد چربی ها در بروز بیماری های قلبی- عروقی و افزایش وزن، مقدار چربی دریافتی و نوع آن باید مشخص شود.
به همبن دلیل چربی های گیاهی غیراشباع باید به جای چربی های حیوانی اشباع جایگزین شوند. انواع چربی های گیاهی مثل روغن آفتابگردان ، روغن کانولا ، روغن ذرت و … .

  • مواد غذایی مضر برای بیماران MS :

1- غذاهای چرب خصوصا گوشت های چرب و تمام چربی های حیوانی
2- فرآورده های لبنی پرچرب
3- سس های مایونز و تمامی سس های دارای چربی زیاد
4- غذاهای بسیار شیرین ، كیك ، بیسكوئیت ، شیرینی و آب نبات
5- غذاهای حساسیت زا مثل تخم مرغ ، شیر ، سیب زمینی ، گوجه فرنگی ، بادمجان ، مخمر ، نان گندم ، شكر، برخی از میوه ها ( بسته به واكنش بیمار ) ، مواد غذایی با رنگ های افزودنی مثل نوشابه ها یا با مواد نگهدارنده مثل كنسروها ، ادویه ، تمام میوه ها و سبزی هایی كه خوب شسته نشده اند یا با افزودن مواد شیمیایی رشد کرده اند که مواد باقیمانده روی آنها می تواند سمی و حساسیت زا باشد.
بیمار باید با دقت در برنامه غذایی روزانه ، غذاهای حساسیت زا را شناخته و آنها را حذف كند.
6- قهوه ، الكل ، كولا و چای

  • مواد غذایی مفید برای بیماران MS :

1- چربی های اُمگا-3 و اُمگا-6 . منبع غذایی اصلی اسیدهای چرب اُمگا-3 انواع ماهی بخصوص ماهی ساردین و سالمون است و سایر منابع غذایی آن روغن سویا و کانولا، جوانه گندم ، گردو، روغن تخم کتان، سبزیجات برگ سبز و روغن کبد ماهی می باشد.
اسیدهای چرب اُمگا-6 نیز در روغن های غیر اشباع گیاهی مثل روغن ذرت ، روغن کانولا، روغن سویا ، روغن بادام زمینی و روغن آفتابگردان وجود دارد.
2- میوه ها و سبزی های تازه و تمیز ( سبزی های دارای برگ سبز پررنگ )
3- جوانه ها خصوصا جوانه یونجه كه باید موقع شروع به جوانه زدن مصرف شود.
4- پودر جلبك آب های تازه که به صورت بسته بندی شده در برخی فروشگاه ها موجود است.
5- مایعات : آب تازه و تصفیه شده 2 لیتر ( 8 لیوان ) در روز، سایر چای های گیاهی به جای چای معمولی و آب میوه رقیق شده

  • اثرات برنامه غذایی مناسب

مواد غذایی علاوه بر رساندن انرژی اولیه به بدن، موجب حفظ عملكرد مناسب و تقویت دستگاه های مختلف بدن (دستگاه ایمنی، قلب و عروق، اعصاب و . . . ) می شوند كه نتیجه آن احساس سلامتی و قرارگرفتن در وضعیت روحی و جسمی مطلوب است كه در بیماری های مزمن اهمیت بیشتری پیدا كنند.
برنامه غذایی باید شامل مواد مغذی و مطلوبی باشد. پس باید قبل از خرید، فهرست كلیه احتیاجات سبد خرید خود را از نظر نوع و مقدار اقلام مورد نیاز تهیه كنید.
مصرف مناسب و کافی ویتامین های لازم مانند ویتامین های C و E و گروه B و املاح معدنی مثل منگنز، منیزیم ، مولیبدن، سلنیم و روی نیز در حفظ سلامتی بیماران ضروری می باشد و در عین حال مصرف زیاد و نابجای ویتامین هایی چون A و B6 می تواند خطرناك باشد.
با توجه به نقش مهم چربی ها در سوخت و ساز بدن و ایجاد انرژی لازم برای اعمال حیاتی و لزوم وجود آنها برای ساخت بافت های حیاتی بدن ، مصرف انواع چربی های مفید ، مخصوصاً چربی هایی که دارای تركیبات اُمگا-3 و اُمگا-6 هستند و نقش محافظتی در بروز بیماری های قلبی و عروقی دارند ، برای بیماران توصیه می شود.

گردآوري شده توسط گروه هفت گنج

اضافه کردن دیدگاه

اضافه کردن دیدگاه

برای ارسال نظر اینجا کلیک کنید

تبلیغات

دانلود برنامه آموزش آشپزی

مطالب پیشنهادی